December is ‘de’ periode om een balans op te maken. Wie zijn de winnaars en wie zijn de verliezers van het afgelopen jaar? Door een onverklaarbaar hamstergedrag behoren de producenten van WC-rolletjes zeker tot de eerste groep. Voor ons fysiek handelsapparaat betreft het een ander verhaal.
Al jaren staan de handelszaken onder druk, ook in onze provincie. De afgelopen tien jaar daalde het aantal zaken met bijna 20% tot 10.752. Uiteraard heeft dit een invloed op het aantal leegstaande handelspanden. Zo stond dit jaar bijna één op de tien handelszaken in West-Vlaanderen leeg. In 2010 bedroeg dit amper 6,2%. De evolutie van het afgelopen decennium stemt me dus niet optimistisch maar wat brengt de toekomst? Kunnen we de tanker de volgende jaren keren?
Met 37,5% behoort de grootste groep van de handelszaken in onze provincie tot de winkels. In deze categorie is het onomkeerbare e-commerceverhaal de nieuwe realiteit. Internationale spelers die vaak sneller en goedkoper leveren, zorgen voor een niet aflatende druk. Daarenboven geeft de pandemie de Bol.coms en Amazons van deze wereld extra wind in de zeilen.
Als toeristische provincie vult ook de horeca een groot deel van de beschikbare handelspanden (22,2%). In deze sector zien we eveneens nieuwe trends opduiken. Zo verschijnen in grote steden zogenaamde dark kitchens. Deze dark kitchens zijn gedeelde en anonieme keukens waar verschillende ondernemingen samen koken om vervolgens het bestelde gerecht aan huis te leveren. De opmars van dergelijke nieuwe concepten in combinatie met de verplichte sluitingsperiode, zal in deze faillissementsgevoelige sector nog lang nazinderen.
De pandemie geeft de Bol.coms en Amazons van deze wereld extra wind in de zeilen
De derde categorie betreft de dienstensector (31%). Na ING maakte ook Belfius vorige week zijn afbouwplan bekend. Afgelopen jaar werden maar liefst 419 Vlaamse bankkantoren gesloten. Vanuit het oogpunt van kostenefficiëntie is dit een evolutie die zich in de komende jaren en in de volledige dienstensector zal verderzetten.
De druk op de fysieke handelszaken zal dus verder toenemen met stijgende leegstand tot gevolg. Het tij keren kan enkel als alle overheidsniveaus de handen in elkaar slaan en maatregelen nemen die het symbolische overstijgen. Van een gelijk speelveld creëren op Europees niveau tot het vernieuwen van het handelscentrum op lokaal niveau. Enkel structurele maatregelen kunnen de tanker alsnog keren.
Daarenboven moet al zeker de overheid het goede voorbeeld geven. Vorige week lanceerde Vlaams Minister van Binnenlands Bestuur Bart Somers de projectoproep ‘gemeenten zonder gemeentehuis’. De minister maakt 30 mio euro vrij voor digitalisering. Uiteraard zijn digitaliseringsprojecten positief maar zijn droom van gemeenten zonder gemeentehuis zijn bijzonder nefast. Ook deze gemeentehuizen zijn immers een aantrekkingspool en geven op hun beurt adem aan de fysieke handelszaken.
Iemand vertelde me ooit over de paradox van het WC-rolletje. Gekend? Het is zo vanzelfsprekend dat we het belang ervan pas inzien als het er niet meer is. Ken je de paradox van onze handelszaken? Ze zijn zo vanzelfsprekend dat we het belang ervan pas zullen inzien als ze er niet meer zijn.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier