WANDELTIP In het spoor van de geuzen: naar de Zwartemolenhoek en de Walletjes

Nieuwkerke, een van de acht dorpen die samen Heuvelland vormen, was in de 16de eeuw een waar broeinest van de bosgeuzen, die ten strijde trokken tegen de Spaanse overheerser en de katholieke kerk. Van hieruit maken we een mooie winterwandeling naar de Zwartemolenhoek, ook een plaats die nog levendig herinnert aan de woelige tijden van de geuzen. Langs de Walletjes (de Nieuwkerkse Walletjes welteverstaan) keren we daarna terug naar Nieuwkerke-centrum.

Startpunt van onze tocht is het Marktplein. Het oud gemeentehuis herinnert nog een beetje aan de vroegere grandeur van Nieuwkerke als centrum van laken- en saainijverheid, dat zelfs de concurrentie durfde aan te gaan met Ieper. Op de plaats waar de vroegere lakenhalle stond, prijkt nu het Geuzenstandbeeld, dat hier 25 jaar geleden werd opgericht door het plaatselijke Geuzencomité. Daarrond worden in het voorjaar kruiden geplant die vroeger gebruikt werden om het laken te verven.

14 > 34 > 35 Naar de Pont d’Amour

We verlaten het centrum langs het Vijverstraatje, in de volksmond nog altijd Chemin du Vivier. Hier stond vroeger het Sint-Annakapelletje. In juli 1771 werd het echter afgebroken om de schijnheilige bijeenkomsten van jonge lieden die op de avondstonden aldaar plaatsvonden te beletten. Toen de tramlijn Ieper-Steenwerck werd aangelegd kwam een viaduct op de plaats van het kapelletje. De brug kreeg officieel de naam Pont St.-Anne, maar werd in de volksmond al vlug de Pont d’Amour (1). Ook zonder kapelletje was er in het straatje blijkbaar niet veel veranderd.

> 36 > 53 > 54 > 55 > 22 > 21 Met zicht op de bergen

Eens Nieuwkerke achter ons, krijgen we de Kemmelberg in het vizier, en wat verderop ook de Rode en de Zwarte berg. We laten die echer voor wat ze zijn en blijven in de vallei van de Douvebeek Net voor de beek buigen we zuidwaarts af. Via een veldweg komen we op de weg Nieuwkerke-Dranouter (2), om aan de overzijde meteen opnieuw een veldweg te nemen. Uitkijken is hier de voodschap !

> 51 > 50 > 43 > 44 > 45 > 46 Godsdienstmartelaars

Via de Kauwakkers zakken we nu af naar de Nieuwkerkse Papestraat, die zich, doordat ze al vele jaren niet meer wordt gebruikt door het verkeer, heeft onwikkeld tot een prachtige wandelweg. We monden uit op de Zwartemolenhoek (3), een uithoek van Dranouter waar een calvariekruis (net buiten onze tocht) herinnert
aan twee geestelijken en een koster die tijdens de Geuzentijd voor hun geloof zijn gevallen. Dit kruis is symbool geworden van eenheid tussen de christenen en een teken van verzoening na de godsdiensttwisten.
Via een prachtig pad tussen de weilanden dalen we af in de Leievallei. Eenmaal weer op het asfalt staan we oog in oog met een kruistombe (4), die aan dezelfde feiten herinnert. Het was op Weversmaandag 11 januari 1568 toen de pastoor, de kapelaan en de koster van Reningelst hier, toen nog te midden de bossen,
werden gevangengenomen en vermoord door enkele bosgeuzen. Pas in 1923 werden op deze plaats hun stoffelijke resten ontdekt en pastoor Lamerant richtte daarom hier deze kruistombe op.

> 41 > 40 > 15 > 14 Stralende vergezichten

Voorbij de tombe hebben we langs de Eikelstraat een prachtig zicht op de Breemeersen (5), een ruim 20 ha groot natuurgebied met natte, soortenrijke graslanden, kleine bosjes en enkele mooie poelen en slootjes. De Franse grens is hier vlakbij en heel in de verte zien we zelfs de terrils van het mijnbekken van Lens. Wat verderop passeren we langs het Westhof Farm Cemetery, een Britse militaire begraafplaats met 136 gesneuvelden uit de Eerste Wereldoorlog. Onder hen vijf Duitsers, die alle omkwamen tijdens de fameuze Mijnenslag op 7 juni 1917.
De laatste klim in deze wandeling gaat op De Walletjes, die deel uitmaken van een heuvelkam rond Nieuwkerke. Deze strekt zich uit van de Ravensberg in Belle tot de Rozenberg in Ploegsteert. De naam ‘Walletjes’ is afkomstig van de vroegere heerlijkheid Waldries. Via de Kortepijpstraat, een landelijke weg door de open velden, stappen we voorbij knooppunt 15 resoluut terug naar ons startpunt, met zicht op de bossen van de Hutteberg in de verte.