Op kerstavond 2025 gaat in Nieuwpoort een deur dicht die al meer dan drie decennia openstond. ’t Schipke, het kleine café langs de Kaai, sluit definitief. Het einde van een vertrouwde plek, waar het vissersleven dagelijks voorbij kwam aan de toog. Maar wie vreest dat opnieuw een volkscafé verdwijnt, mag opgelucht ademhalen. Nauwelijks een week later meert ’t Schipke opnieuw aan, dit keer aan de sluizen, in het historische café De Sluiswachter.
’t Schipke werd meer dan 34 jaar uitgebaat door Madeleine Dalle (71) uit Lombardsijde. Samen met haar man zaliger Freddy Smagge opende ze het café op 1 april 1991. “Op 1 april 2026 zou het exact 35 jaar geweest zijn”, zegt Madeleine. Het pand langs de Kaai is eigendom van de familie Van Elverdinghe, die besliste het gebouw te verkopen. Daarmee komt onvermijdelijk een einde aan het café op die locatie.
“Dat doet pijn”, geeft Madeleine toe, “maar ik begrijp ook dat eigenaars hun keuzes maken.” Wat haar en haar klanten vooral raakte, was de gedachte dat opnieuw een volkscafé uit het straatbeeld zou verdwijnen. Dat scenario werd gelukkig vermeden dankzij de bemiddeling van Drankenhandel David-Debal uit Nieuwpoort. De brouwerij speelde een cruciale rol in het zoeken naar een nieuwe stek en bood Madeleine de kans om door te starten in Café De Sluiswachter, in de Pieter Deswartelaan.
’t Schipke 2.0
“Zonder hen was dit niet gelukt”, zegt ze. “Zij hebben mee gezocht, mee gedacht en vooral: mee geloofd dat ’t Schipke verder moest leven.” De heropening is gepland in de eerste week van januari 2026. Madeleine mag het café blijven uitbaten zolang haar gezondheid het toelaat. De naam ’t Schipke verhuist mee, net als de vertrouwde tafels, foto’s van vissersboten en andere herinneringen. Alleen het decor verandert: ’t Schipke 2.0 wordt bijna dubbel zo groot. De openingsuren blijven dezelfde, van 10 tot 14 uur en van 16 uur tot sluitingstijd. “En we hebben geen sluitingsdag”, benadrukt Madeleine. “We zijn alle dagen open.”
Bij de vaste klanten overheerst opluchting. “Dit is een groot probleem dat wordt opgelost”, zegt stamgast Willy Deramoudt (77) “Volkscafés verdwijnen overal. Projectontwikkelaars zijn aan de kust vooral geïnteresseerd in afbraak en nieuwbouw. Begrijpelijk misschien, maar zo verdwijnt ook het leven uit een stad.”
Volgens Willy zijn cafés zoals ’t Schipke van onschatbare waarde. “Het is een van de laatste plekken waar mensen elkaar echt ontmoeten. Op straat zit iedereen in zijn eigen wereld. Op café praat je over het leven. In tijden van eenzaamheid is dat belangrijk. Voor velen werkt het beter dan een psycholoog.”
Ook de jeugd kijkt uit naar de verhuis, want er komt opnieuw ruimte voor darts en samenzijn. “Mijn klanten zijn mijn leven,” zegt Madeleine. “Wat moest ik anders thuis gaan doen?”
De nieuwe stek draagt bovendien een stevig stuk geschiedenis met zich mee. Café De Sluiswachter is onlosmakelijk verbonden met Hendrik Geeraert, de man die in 1914 de sluizen van Nieuwpoort opendraaide en zo het Duitse leger tegenhield. Hij werd een Belgische volksheld, de verpersoonlijking van burgerverzet, maar bleef altijd een eenvoudige Nieuwpoortenaar. Na de oorlog was hij vaak te vinden in café l’Éclusier, de voorloper van De Sluiswachter, waar hij met smaak vertelde over de oorlogsjaren aan toeristen die hem trakteerden op een pint. Zijn bronzen buste kijkt er vandaag nog altijd uit over de straat.
Is er iets Vlaamser dan het volkscafé? Het is die vertrouwde plek een toog vol verhalen en een cafébazin die iedereen kent en door iedereen gekend is. Madeleintje voelt dat elke dag. “Het contact met de mensen houdt mij recht”, vertelt ze. “Hier wordt gelachen, gediscussieerd en soms ook gezwegen. Dat neem ik allemaal mee naar de sluizen”, zegt ze vastberaden.
Zo blijft ’t Schipke meer dan een café: het blijft een thuis voor wie graag binnenstapt zonder afspraak. Een plek waar iedereen gelijk is aan de toog. En waar verhalen blijven leven.
’t Schipke 2.0 – Pieter Deswartelaan 9, 8620 Nieuwpoort – info: 0479 56 65 39 (PG)
