Op 26 augustus is het exact 40 jaar geleden dat Elly Ensink (66) en Johan Vroman (68) voor het eerst de deuren van café ‘t Damberd in Izegem open zwaaiden. Ze waren toen compleet nieuw in Izegem, ondertussen zijn ze vergroeid met de Pekkersstad.
We gingen op zoek naar 40 weetjes over het café dat nog steeds een grote portie nostalgie uitstraalt.
1. Roeselarenaar Johan Vroman en de Amsterdamse Elly Ensink leerden elkaar kennen als kind, de stiefpa van Johan was de broer van Elly’s grootvader.
2. In 1979 stapten ze in het huwelijksbootje, Elly kwam naar Roeselare wonen waar ze samen met Johan de zaak van zijn ouders overnam in de reclamedistributie.
3. In 1985 viel hun oog op een advertentie dat café ‘t Damberd over te nemen stond, Marc Seys had het een 15-tal jaar gerund zijn opvolger hield het nog geen jaar vol. Het aantal dagschotels was gezakt van 55 naar… 1.
4. De eerste vermelding van het café gaat al terug tot 1623, in 1787 deed de naam Damberd (naar dambord) de intrede.
5. Bij het café hoorde ook een feestzaal, 13 jaar lang baatte het koppel die ook uit. Er werden allerlei feestjes gehouden.
6. Na de verkoop van de zaal kwamen er uiteindelijk garages te staan, de poort naast het café biedt toegang tot die garages.
7. Er werden ook heel wat demonstraties van beddengoed gegeven in de zaal, autobussen vol kwamen er Izegem waarna er een etentje werd aangeboden in ‘t Damberd.
8. Elly is altijd het gezicht van het café geweest, Johan deed in al die jaren vaak een (nacht)job. Hij was onder meer dakwerker, taxichauffer, privéchauffeur en werkte bij de firma’s Verbist en Haspeslagh.
9. ‘t Damberd staat bekend om de dagschotels. Die kostten in de eerste jaren 200 frank (ongeveer 5 euro), 40 jaar later is dat elf euro.
10. Johan is de kok van dienst, het menu stelt hij samen met Elly op. Om de acht tot tien weken komt een zelfde gerechtje terug.
“De kachel was 40 jaar geleden de allereerste aankoop; hij doet nu nog altijd dienst”
11. Iedere weekdag, behalve op woensdag, kun je er genieten van een dagschotel. Op vrijdag worden er frietjes geserveerd.
12. In 1992 werd in de Gentsestraat eenrichtingsverkeer ingevoerd, meteen viel het aantal dagschotels terug van 40 naar 10 en mocht het koppel opnieuw beginnen opbouwen.
13. Nadat Johan recent een tijdje out was na een operatie werden op maandag 25 augustus de dagschotels opnieuw opgestart.
14. Het zijn vooral vertegenwoordigers, alleenstaanden, koppels en mensen die werken in Izegem die komen mee smullen. Elly maakt via Facebook telkens het weekmenu bekend.
15. Het koppel heeft met Patricia (44) en Mark (41) twee kinderen, er zijn vier kleinkinderen.
16. Labrador Jack is al 12 jaar de trouwe viervoeter met zijn zijn hoekje in het café.
17. Verenigingen zijn al van oudsher verweven met het café, nu is er nog kaartclub de Damberdvrienden. Andere verenigingen komen vergaderen in het zaaltje waar ook de dagschotels geserveerd worden.
18. Jupiler, Rodenbach en Omer zijn de meest verkochte drankjes, voor een pint betaal je nog steeds maar twee euro.
19. Dit jaar nam ‘t Damberd al voor de vierde maal deel aan de Dulle Dunderdagen.
20. Tien keer per jaar wordt er ook een bluesoptreden gegeven in het café.
21. In het tweede kermisweekend in september houdt ‘t Damberd een mosselweekend.
22. Met de Batjes kun je er biefstuk-friet of een koude schotel gaan eten.
23. Izegem Koers is ook een topper, dan staat er ook een buitenbar.
24. ‘t Damberd kwam ook al vaak op tv, in de reeks ‘Mijn Moeder’ op Canvas was Flip Kowlier er met zijn ma te gast, ook Phara De Aguirre en Ann Lemmens maakten er al hun opwachting voor een programma.
25. De Cultuurwandelingen hielden al twee keer halt in de herberg.
26. Met de klanten werd ook vijf keer een tweedaagse naar Amsterdam georganiseerd, Elly leidde dan de mensen rond in haar geboortestad.
27. Het gebouw is niet beschermd, maar wel opgenomen in boeken over architectuur. Boven werden nieuwe dubbelglazige ramen gestoken, maar die moesten een bepaalde vorm hebben.
28. Beneden is er nog enkel glas, het café wordt verwarmd met een houtkachel. 40 jaar geleden de eerste aankoop van het koppel, hij doet nog steeds dienst.
29. Toen er appartementen naast de zaak kwamen, begon de gevel scheurtjes te vertonen. Die werd opnieuw geschilderd door het koppel.
30. Het buitenurinoir werd vernieuwd, ook binnen werd er nieuw sanitair voorzien.
31. Het buitenurinior wordt dag en nacht gebruikt, ook vaak door mensen die gewoon passeren.
32. Toen er een waterleiding naar achter moest aangelegd worden, werd de grond afgegraven. De klanten moesten op een omgekeerde bak bier hun plasje doen, voor de kleinere klanten was zelfs een grotere bak voorzien.
33. Tientallen cafés waren er vroger in de Roeselaarsestraat-Gentstraat-Gentseheerweg, nu resten er nog drie (ook Sabaidee en Notty’s) langs de centrale doorgang van Izegem.
34. Anekdotes bij de vleet natuurlijk. Ooit kwam een eerstejaarsstudent van studentenclub de Merletjes aan Elly uitleg vragen over de menstruatie bij meisjes. Hij wilde van een vrouw horen hoe dat precies in elkaar zat, op de duur stonden al zijn vrienden mee te luisteren.
35. Het interieur dateert van de jaren ‘50 en is van de hand van meubelmaker en schrijnwerker Clarysse uit de Nieuwstraat. Het is in al die jaren ongewijzigd gebleven.
36. Johan was ook 30 jaar actief als vrijwilliger bij de American Footballclub in Izegem.
37. Sinds Jozef Bogaert vorige zomer stopte in café De Vagant is Elly de langst zittende cafébazin.
38. Opvolging zal er niet zijn, de kinderen van het koppel helpen wel op drukke dagen, maar hebben geen horeca-ambities.
39. Zolang de gezondheid het toelaat, willen Elly en Johan doorgaan.
40. Ze genieten nu ook meer van het leven, straks vertrekken ze al voor de zevende keer op cruise en daar kleven ze nog twee dagen Barcelona aan.
