Ze waren amper 2, 4 en 6 jaar oud toen een man hen aan een station in Barcelona achterliet. Dik veertig jaar later willen Elvira, Ricard en Ramón Moral Manera uitzoeken wat er met hun ouders is gebeurd. Die zoektocht leidde hen via onder andere Sevilla en Parijs tot in Westende. Het hallucinante verhaal wordt nu in een documentaire gegoten en daarvoor zijn de producenten op zoek naar Belgische getuigen. “Wie is het koppel met wie de ouders in Westende mee op café zitten?”
22 april 1984. Een hagelwitte Mercedes houdt halt aan het Estacío de França, een van de drukste treinstations van Barcelona. Een zekere Denis stapt samen met Elvira (2), Ricard (4) en Ramón (6) uit. De man, een Franse vriend van de papa van de drie kinderen, loopt met hen de hal in en vraagt hen even te wachten. Hij gaat nog snel wat snoepjes kopen, maar keert nooit meer terug.
De kinderen, die er goedgekleed en verzorgd uitzien, zitten wat te spelen. Pas wanneer Elvira begint te huilen, ruiken omstaanders onraad. Een spoorbeambte vraagt wat er scheelt, waarop Ramón de situatie probeert uit te leggen.
Dat gebeurt in horten en stoten, want de kinderen spreken enkel Frans. Ramón kent enkele woorden Spaans, maar kan niet zeggen hoe hun ouders heten, wat hun familienaam is en waar ze wonen. Het enige wat snel duidelijk is: tot voor kort woonde het gezin in Parijs.
Uiteindelijk worden de drie naar een Barcelonees weeshuis overgebracht en komen drie dagen later terecht in een tehuis voor kwetsbare kinderen. De lokale autoriteiten leggen een lijntje naar de Franse politie, maar het mysterie raakt maar niet opgehelderd. Niemand is naar hen op zoek, blijkbaar.
Geadopteerd
Ook in de pers wordt geen oproep gedaan, hun foto wordt wel bij enkele sociale instanties in Barcelona aan een prikbord opgehangen. Daar valt het oog van psychologe Marisa Manera op het beeld van de broertjes en zus.
Samen met haar echtgenoot, Lluis Moral, besluit ze de drie een tijdelijk onderdak te bieden. Het echtpaar had geen kinderen en was eerder al pleegouder. Die eerste dagen worden weken en maanden,… En uiteindelijk worden Elvira, Ricard en Ramón in 1986 geadopteerd. En ze krijgen de familienaam van de adoptie-ouders.
“We hopen écht dat we het koppel uit de bar of de spelende kinderen kunnen vinden” – journalist en onderzoeker Sven Tuytens
De drie groeiden, ondanks hun troebele eerste jeugdjaren, onbezorgd op. Af en toe gaat het aan de keukentafel over hoe ze bij Marisa en Lluis beland zijn, maar grote vragen komen niet aan de oppervlakte. De oudste herinnert zich vage beelden van chique wagens, zoals een grijsgroene Jaguar en een zwarte Porsche.
Hij heeft het ook over hun abuela, de oma die altijd in het zwart gekleed werd. Over de Eiffeltoren, sneeuw in de Zwitserse Alpen. En een vakantie aan de Belgische kust, warempel.
Het leven van de drie, die vandaag nog altijd in Barcelona wonen, kabbelt verder. Ze studeren, maken carrière, trouwen en krijgen kinderen. Een DNA-test die Elvira met Kerstmis 2020 deed, gooide hun bestaan echter drastisch om.
“Het resultaat kwam stevig binnen”, zegt Sven Tuytens (58). De Vlaming woont sinds 2010 in Madrid, is als Spanje-correspondent voor de VRT aan de slag en werkt nu mee aan de vierdelige documentaire die het Catalaanse productiehuis True Crime Factory over Elvira, Ricard en Ramón maakt. “De kinderen dachten dat ze volbloed Frans waren, maar er bleken slechts enkele genetische matches met Frankrijk te zijn. Veel meer met Zuid-Spanje. Die ene test heeft zeer veel in gang gezet.”
Pistool en mooie wagens
De drie startten een zoektocht naar (verre) familieleden en stootten op krantenartikels uit de zomer van 1984 over een Franse maffiabaas die in Barcelona was doodgeschoten.
“Hun eerste theorie: dat kon hun vader misschien zijn. Al kon Ramón dat beeld snel de wereld uit helpen, want het strookte niet met hoe hij hun vader had gekend. Al was wel snel duidelijk dat een link met het criminele milieu nog zo gek niet was. Ramón herinnerde zich dat hij ooit een pistool had gevonden in een huis waar ze verbleven. Ook de mooie wagens leken te passen in dat verhaal.”
Een DNA-test die Elvira met Kerstmis 2020 deed, gooide het bestaan van de drie kinderen drastisch om. Ze dachten dat ze volbloed Frans waren, maar hadden veel meer matches met Zuid-Spanje
In maart 2021 deed Elvira een oproep op de Catalaanse radio en startte ze een Facebookpagina op. “Dat bracht alles in een stroomversnelling. Iemand die aanbood om mee op speurtocht te gaan, kon de DNA-matches verder in kaart brengen en vond een achternicht. Zij had weet van drie vermiste kinderen in haar familie. Beetje bij beetje werd duidelijk dat de familie van moederskant in Madrid woont, die van vader in Sevilla.”
“Er doken foto’s op van een in het zwart geklede oma en een grijsgroene Jaguar. En van zichzelf als kleuter. Ook de namen van hun ouders vonden ze terug: Ramón Martos Sánchez en Rosario Cuetos Cruz, 34 en 35 jaar oud in 1984. Ze vonden in Parijs ook hun geboorteaktes en échte geboortedata terug.”
Onderduikadres
Vader Ramón bleek een dief te zijn. Na een confrontatie met de politie in 1978 was hij naar Frankrijk gevlucht. “Familieleden vertelden dat hij onder andere vals geld zou verhandeld hebben, net als auto’s en juwelen. Hun mama Rosario belde nog regelmatig met haar zus en stuurde postkaarten en foto’s naar Madrid, maar in mei 1983 stopte alle communicatie.”
Die bewuste foto’s vormen nu de basis om hun geschiedenis in kaart te brengen. Een deel daarvan is in de Middelkerkse deelgemeente Westende genomen. “Dat kwam Elvira te weten dankzij een toevallige ontmoeting met een Belg. Hij zag de foto’s en wist meteen dat die aan de Belgische kust waren genomen.”
“Na een urenlange zoektocht op Google Maps konden de kinderen de locatie vastpinnen. Ze vonden twee adressen waar hun ouders hadden verbleven: het bungalowpark Ter Streep en een appartement aan de Oorlogsinvalidenlaan 43, op een steenworp van het strand. Beide plekken bestaan nog steeds.”
Wat het gezin in Westende of all places deed? “Er zijn verschillende pistes, maar de meest plausibele is dat ze in Westende waren na een geslaagde overval of deal. Het was hun onderduikadres. Hoe dan ook zijn de kinderen er slechts één keer een weekje geweest.”
“De reeks foto’s in Westende kunnen aanknopingspunten opleveren. Hoe klein die ook mogen zijn, ze kunnen zeer waardevol zijn” – journalist en onderzoeker Sven Tuytens
Een deel van de foto’s is afgestempeld met mei 1982. “Elvira is ervan overtuigd dat iemand hen moet gezien hebben. Ze waren er buiten de schoolvakantieperiodes en reden met een opvallende wagen.”
Sven, die samen met drie andere journalisten aan de docu werkt, is daarom op zoek naar getuigen. “We hebben een reeks foto’s waarop je Elvira, Ricard en Ramón op een speelpleintje ziet, samen met enkele andere kinderen. We weten al dat het speelplein in de Noordzeelaan lag – en er nog steeds is – maar wie zijn die kinderen van weleer? Hetzelfde verhaal met een foto uit de intussen verdwenen Bar Acapulco. Daar zitten mama en papa gezellig met een ander koppel te keuvelen. Wie weet leven die mensen nog. Elk aanknopingspunt, hoe klein ook, kan waardevol zijn.”
Reuzenrad
Enkele weken geleden reisde Sven met de drie kinderen naar Westende. “We hebben drie dagen lang opnames gemaakt. Uiteraard in Westende, maar ook in Oostende. Want, zo dachten we, misschien zijn hun ouders er wel in het casino of op de hippodroom geweest. We trokken ook richting Nieuwpoort omdat Ramón zich een reuzenrad herinnerde. Aan de pier van Nieuwpoort staat een rad opgesteld, maar de eigenaar vertelde ons dat er vroeger ook eentje in Westende stond. Die herinnering bleek dus ook te kloppen.”
Voor Elvira, Ricard en Ramón was het een emotionele trip down memory lane. “De terugkeer heeft hen duidelijk geraakt”, aldus Sven. “Ook voor mij was het mooi, want een van mijn grootmoeders is van Nieuwpoort afkomstig. Als kind heb ik heel veel zomers aan zee doorgebracht. We zijn blij dat we naar Westende en omgeving zijn getrokken. De kinderen willen er alles aan doen om te weten te komen welk lot hun ouders beschoren was. We hopen écht dat we het koppel uit de bar of de spelende kinderen kunnen vinden.”
Ben of ken je de mensen op de foto? Neem dan contact op via mail op nadiesabequinessomos@truecrimefactory.com, sventuytens@yahoo.com of 0034 689 85 92 23.
