De mooie rode mantel die Sint-Maarten draagt tijdens zijn intrede in Ieper werd gemaakt door Yvette Callens. Jarenlang was ze de sterke vrouw achter voorzitter Raphaël Verstraete van het Sint Maartens Ommegangs Commiteit Yper. Toen Raphaël veertien jaar geleden overleed, werd ze gebombardeerd tot erevoorzitster.
Sint Maartens Ommegang Comiteit Yper, afgekort SMOCY, leidt al bijna tachtig jaar de intrede van Sint-Maarten in Ieper in goede banen. Zowat dertig jaar lang was Raphaël Verstraete een van de drijvende krachten achter de organisatie, waarvan een twintigtal jaar als voorzitter. Met zijn echtgenote Yvette Callens (86) als rechterhand aan zijn zijde.
Hoe zijn jullie bij het SMOCY terecht gekomen?
“Onze buurman was Albert Slosse. Hij was er al van bij de start bij en op een bepaald moment vroeg hij aan mijn man of hij wilde toetreden tot het bestuur. Eigenlijk vroegen ze hem om de persoon die Sint-Maarten speelde op te volgen, maar dat zag Raf niet zitten. Hij was iemand die vooral graag achter de schermen werkte.”
Wat was jouw rol?
“Ik maakte de kleren, en kleedde en schminkte de figuranten. Tussen 1975 en 1980 hebben we die helemaal vernieuwd. Dat weet ik nog goed, want toen we erbij kwamen had hij een heel lelijke mantel. Dus heb ik zelf een nieuwe mantel genaaid. Ondertussen is dat al bijna vijftig jaar geleden, maar het is nog altijd dezelfde mantel die Sint-Maarten zal dragen tijdens de intrede dit jaar. Mijn moeder kon goed naaien, en als huisvrouw moest ik geregeld al eens iets retoucheren voor de kinderen. Zo krijg je het wel snel in de vingers.”
Hoe zijn de Sint-Maartensstoeten geëvolueerd?
“Vroeger kwam Sint-Maarten elk jaar toe in een andere wijk. De ene keer was dat in de Stationswijk, de andere keer in de Ligywijk of de Capucienenwijk. Het was elk jaar ergens anders. Er was toen ook niet zo veel volk. Het is pas toen Sint-Maarten met de boot aankwam op de Kaai dat er steeds meer volk kwam. Er is daar ook meer plaats voor de mensen.”
“Ik streek daarnet het witte kleed van Sint-Maarten. Dat moet allemaal in mooie plooien gestreken zijn”
Hoe kwam het dat de Sint met de boot arriveerde?
“Doordat mijn man werkte voor de Waterwegen, had hij veel contacten met mensen die een boot hadden. Zo stelde hij eens voor om Sint-Maarten aan de kaai met een boot te laten aankomen, en sindsdien was het bijna altijd op die manier. Er is een periode geweest dat er een karavaan van tien à twaalf boten van Boezinge naar Ieper voer, maar dat was een beetje te veel van het goede. Nu zullen ze met zes boten zijn. Er zijn zelfs ieder jaar mensen die de boten volgen met de auto van Boezinge tot aan de kaai.”
Ik herinner me ook wel nog een intrede met een helikopter op het Minneplein.
“Dat was in 1987, maar dat was eenmalig. Hij moet ook eens geland zijn op de Grote Markt, maar dat was nog van voor mijn tijd. (In 1962, red.) Het Comiteit heeft een rijke geschiedenis. Wist je dat het in 1945 opgericht werd door een aantal oud-strijders en verzetsmensen die na vijf jaar oorlog iets wilden doen voor de kinderen? De burgemeester was eerst niet happig, maar omdat het zo’n succes was vroeg hij om het jaarlijks te doen.”
SMOCY brengt de Sint ook naar kindertehuizen?
“Al van in het prille begin bracht de Sint iets voor de kinderen in Ons Tehuis. Later is er daar op voorstel van mijn man Huize Godtschalck in Loker (Het huidige vzw De Loods, red.) bijgekomen. Nu zijn ze op woensdag op pad geweest om de instellingen te bezoeken. In de voormiddag naar de kinderafdeling van het Jan Yperman Ziekenhuis, in de namiddag naar Loker en ’s avonds naar Ons Tehuis. Vroeger kochten we zelf speelgoed, maar nu doneren we gewoon geld zodat de opvoeders speelgoed kunnen kopen. Zij weten veel beter dan ons wat de kinderen willen. Ze doen het allemaal op dezelfde dag, want Sint in de juiste kleren steken en de pieten schminken neemt nogal wat tijd in beslag.”
Ben je nog steeds betrokken?
“Raphaël is gestopt in 2013, toen hij al heel ziek was. Op 20 december 2010 is hij overleden, op 78-jarige leeftijd. Ik ben daarna blijven doordoen tot mijn dochter Siglinde het werk voor de kledij grotendeels overnam. Ik werk nog een klein beetje mee. Die kleren staan nog steeds allemaal bij mij thuis. Zo was ik net bezig met het strijken van het witte kleed van Sint-Maarten. Dat moet allemaal in mooie plooien gestreken zijn en niet iedereen heeft dat in de vingers. De kledij wordt ook nog hier bij mij thuis bewaard. Zelf ga ik wel niet meer mee helpen om de figuranten te kleden of te schminken. Ik ga wel nog eens kijken als de Sint in de kathedraal zit en alle mensen passeren. Ik vind het wel tof om die sfeer en ambiance mee te maken.”
Je bent van Ingelmunster afkomstig. Voel je je al helemaal Ieperling?
“We zijn naar hier komen wonen toen we trouwden, in 1965. Ik ben zeker meer Ieperling dan Ingelmunstenaar. Wat ik wel een beetje raar vond… In Ingelmunster zeiden mensen die je niet kende goeiendag op straat. En hier niet. Ik heb veel goeiendag gezegd en geen antwoord teruggekregen, dan leer je het ook wel snel af. Maar ik woon graag in Ieper, het is een mooie stad. Ik ben onlangs nog naar Ingelmunster geweest omdat mijn ouders daar begraven liggen, maar ik zou daar niet meer graag wonen. Ik ben meer thuis in Ieper.”
Privé: Yvette werd geboren in Ingelmunster in 1938. Ze is de weduwe van Raphaël Verstraete, die in 2010 overleed. Ze hebben vier kinderen: Johan, Katrien, Siglinde en Sigurd. Ondertussen zijn er tien kleinkinderen, twee achterkleinkinderen en nog eens twee achterkleinkinderen op komst. Ze woont in de Kennedylaan.
Loopbaan: Yvette was heel haar leven huisvrouw.
Vrije tijd: Rummikubben en fietsen met vriendinnen. Yvette is erevoorzitter van het Sint Maartens Ommegang Comiteit Yper (SMOCY) en was tot vorig jaar voorzitter van het Onze-Lieve-Vrouw Middelareskoor.
Het beste van KW
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
