Het begon met twee vrienden die regelmatig een partijtje dam speelden, tot in december 1984 het eerste Gulden Sporen Damtoernooi werd georganiseerd, met 64 deelnemers. ‘Dat bleek een goede start om definitief een club op te richten”, vertelt secretaris Rik Devroe (68). Een twintigtal dammers vonden elkaar om de 14 dagen rond het dambord. 40 jaar later vinden liefhebbers nog steeds hun weg naar De Phenix om zowel recreatief als competitief te dammen.
De Kortrijkse damclub ‘De Phenix’ ontstond 40 jaar geleden in het Vlaamse Bierhuis, onder het eerste bestuur van Freddy Egels, Daniël Desmet en Rik Devroe. “De naam komt van het fabeldier dat uit as herrijst. We wisten dat een damclub oprichten niet gemakkelijk ging zijn. We zouden ons voortdurend moeten hernieuwen en herbronnen om het levendig en voldoende aantrekkelijk te houden.”
Na enkele verhuizingen, waaronder Café Français op de Grote Markt, kon de damclub gebruik maken van het clubhuisje op het Volksplein. “Ondertussen is dat clubhuisje afgebroken en hebben we onze intrek kunnen nemen in de serre van Buurtpark ‘De Dubbele Haagjes’. Daar komen we op zaterdag om 14 uur bijeen, net als op woensdag in de Deelfabriek. De Kortrijkse Damclub is een kleine club met 14 leden. Vergeleken met de meeste Belgische damclubs is dat niet slecht, maar er is zeker plaats voor nieuwe leden.”
“De Kortrijkse Damclub is een kleine club met 14 leden. Vergeleken met de meeste Belgische damclubs is dat niet slecht, maar er is zeker plaats voor nieuwe leden” – Rik Devroe
De Phenix werd al vijfmaal op rij Belgisch Kampioen Interclub, en ook individueel kroonden Kenny Le Roy en Keita Desmet zich de voorbije jaren tot Belgisch Kampioen. “Om maar te zeggen: bij ons kan je echt goed leren dammen, al houden we ook van gezelligheid en recreatief dammen. Het is een sport waarbij verbeeldingskracht, probleemoplossend denken en concentratie centraal staan. Ouders vinden het leuk om te zien dat hun kinderen langdurig kunnen focussen.”
Aan online dammen doet Rik niet mee. “Die partijen zijn zo kort, er is geen tijd om te babbelen. Ik heb liever een mens voor mij, een babbelke slaan, iets drinken. Elk spel brengt mensen op een bijzondere manier bij elkaar. Spelend leer je elkaar op een andere manier kennen.”
Uitdagingen
“Als we niet opletten, wordt dammen vergeten erfgoed”, zegt Rik. “Als je ziet wat er allemaal te doen is tegenwoordig – het aanbod, de keuzestress – het is niet te doen. Dammen is zogezegd niet sexy. Competitief staat onze club nochtans enorm sterk, maar zonder groei gaan we kapot. We hebben nieuwe leden nodig, dat is niet simpel.”
“Schaken heeft het imago slim te zijn, dammen minder, maar dat is onterecht. In dammen kan je net gemakkelijker diep nadenken en veel zetten vooruitzien omdat je verplicht bent om de tegenstander te nemen. Bij schaken lukt dat niet. We proberen het spel te laten aanslaan via daminitiaties in scholen en organisaties.”
Publieke dam- en schaaktafels
Dankzij het Burgerbudget werden publieke dam- en schaaktafels uitgewerkt, die zullen op tien locaties verspreid staan over Kortrijk. “Met de tafels draait het vooral om ontmoeting, zowel intergenerationeel, als intercultureel. Jong en oud kunnen dammen en schaken, en het wordt over heel de wereld gespeeld.”
De basis vormt een stevige blauwe picknickbank. Op de tafel zijn drie dam- en schaakborden geïntegreerd, zodat meerdere spelers tegelijk kunnen genieten van een spelletje. Opvallend zijn de twee dolfijnenfiguren, van 2,35 meter, die de tafel sieren. “Die staan symbool voor slim, speels en sociaal, zoals een dammer”, legt Rik uit. Lokale kunstenaars maken elke tafel uniek.
Een praktisch element is het sleutelkluisje dat in één van de vinnen van de dolfijnen verwerkt zit. Daarin zitten de magnetische speelstukken netjes opgeborgen. “Ze zijn bovendien speciaal ontworpen in het teken van de Guldensporenslag, met wapenschilden van de aanvoerders.”
Op het kluisje prijkt een QR-code. Wie die scant, komt op een website terecht waar je je als gebruiker registreert. “Na registratie krijg je de code om het kluisje te openen en de speelstukken te gebruiken”, legt Rik uit. “We vragen ook je gsm-nummer, zodat we je kunnen toevoegen aan de Whatsapp-groep van die specifieke damtafel.”
Via die Whatsapp-groep kunnen spelers elkaar uitnodigen – of zich laten uitnodigen – voor een partijtje dam of schaak. “Zo vormen we weer een community. Het hoofddoel is elkaar meer vinden, live”, besluit Rik.
