Op 31 december gaat de deur van Schoenvermakerij Modern in Bissegem dicht. Zaakvoerder Noël Goethals gaat op zijn 82ste met pensioen. Een overnemer werd niet gevonden. De ‘stiel’, zoals Noël het noemt, is met uitsterven bedreigd.
Noël groeide op in Lendelede. Zijn vader was schoenmaker. “Ik had graag elektriciteit gestudeerd maar als enige zoon in het gezin moest ik schoenmaker worden. Ik heb er later geen spijt van gehad.”
Noël trok op zijn 13de naar de vakschool in Izegem waar hij de beginselen van de schoenmakersstiel leerde. “Zo leerde ik onder meer draden maken om schoenen te naaien. Na een jaar ging Noël verder in de leer bij zijn vader die een atelier had in Kortrijk. Op 22-jarige leeftijd kocht Noël zelf machines en begon hij in een gehuurd pand in Bissegem na zijn uren met zijn schoenvermakerij. Dat was in 1962. “Ik bleef ook bij mijn vader werken.”
Noël kwam toen ook in Bissegem wonen. Veertig jaar geleden verhuisde hij naar Marke, waar hij nog steeds woont. Het pand in Bissegem bleef hij huren voor zijn schoenvermakerij. Nog altijd komt Noël elke dag met de fiets naar zijn schoenvermakerij Modern op de Meensesteenweg in Bissegem. “Vroeger was ik soms bezig van 4 uur ’s morgens tot 22 uur ’s avonds, en op zaterdag en zondag was ik er vaak om iets verder af te werken of om de zaak te poetsen.”
Zestig jaar
Noël stond in zijn schoenvermakerij gedurende zestig jaar garant voor een perfecte afwerking en herstelde om het even welk product: schoenen, riemen, handtassen, rugzakken en zelfs tenten en haarbanden gingen door zijn handen. Geen enkele uitdaging ging Noël uit de weg. Hij leverde graag alles perfect hersteld en afgewerkt bij zijn klanten af. “Dat kostte mij wel soms slapeloze nachten, maar mijn klanten konden op hun beide oren slapen”, zegt hij.
Van overal kwam men met herstellingen naar Noël. “Iemand die in Spanje woont en om de drie maanden naar België komt, brengt haar schoenen mee om ze hier te laten herstellen; er komen ook klanten uit Diksmuide en Brugge. De klanten die hier vaak over de vloer kwamen, wisten dat ze best binnenkwamen met beide schoenen, want na het herstellen blonk ik de schoenen op zodat ze er weer als nieuw uitzagen. Als er maar één schoen binnengebracht werd, was het verschil met de andere schoen te groot.”
“De stiel van schoenmaker is met uitsterven bedreigd”, zucht Noël. “Mijn collega in Kuurne is overleden net als deze in Izegem. In Wevelgem zijn er twee gestopt en ook in Gullegem is een collega gestopt. Mensen die een opleiding volgen, starten niet op want je leert niet alles in een opleiding. Daarvoor moet je zeker twee jaar voltijds bij een schoenmaker werken”, zegt hij. Een overnemer vond Noël niet. “Ook mijn twee dochters werken niet in de branche.”
Noël doet nog door tot het einde van het jaar. “Ik ben 82 jaar en het lang rechtstaan en de trillingen van de machines beginnen een beetje zwaar te worden”, zegt hij. “Sommigen zeiden me dat ik beter op mijn 65ste met pensioen was gegaan om een hobby uit te oefenen, maar de schoenvermakerij ís mijn hobby, vandaar dat het me lukte om mijn werk zo lang uit te oefenen. Het is mijn leven en ik zie ertegenop om te stoppen. Daarom trek ik het zo lang mogelijk, tot de laatste dag van het jaar! Er zullen klanten zijn die me zullen missen, maar zelf zal ik hen nog het meest missen. Mijn klanten waren de zin in mijn leven en mijn voortbestaan als schoenhersteller en lederbewerker. Ik werkte met klanten en niet met passanten.”
Ambacht
Zestig jaar lang probeerde Noël het beste van zichzelf te geven door steeds te proberen een oplossing te vinden voor de vele schoen- en voetproblemen van zijn klanten. Je kon bij Noël ook terecht voor steunzolen, die hij volledig zelf maakte. Je kon bij hem ook terecht om laarzen te verbreden of te vernauwen. “Ik was daarvoor bekend. Ik maakte van alles mijn werk, al moest ik de hele schoen uit elkaar halen.”
Schoenvermakerij Modern was een begrip in Bissegem en omstreken en een zeer gemengd publiek van jong en oud kwam er naartoe. “De zaak bloeide uit tot een modern bedrijfje met geperfectioneerde apparatuur.”
“Soms is het nu moeilijker om schoenen te herstellen. De kwaliteit is verminderd en je moet veel experimenteren, maar je kan schoenen helemaal openmaken en hermaken. Het is een ambacht.” Noël is wel verheugd dat hij weer meer mensen ziet die lederen schoenen dragen. Hij krijgt meer vrouwenschoenen om te herstellen. “Mannenschoenen zijn soms beter van kwaliteit.”
Niet stilvallen
In de tijd dat er veel fijne hieltjes en hoge hakken waren, waren negen op de tien paar schoenen die binnenkwamen vrouwenschoenen. “Dan werd dat weer wat minder door de vele baskets, maar die beginnen weer te verminderen. Er zijn weer meer mooie dure schoenen.”
Noël kan nu met zijn steun en toeverlaat, zijn echtgenote Claudine, genieten van het leven. “Een goede zeewandeling – mét stevige wandelschoenen – staat zeker op mijn verlanglijstje. Ik zal niet stilvallen, want dat zou ik niet kunnen.” Noël houdt ook van muziek en speelt soms muziek samen met enkele vrienden. “Ook met Photoshop houd ik me graag eens bezig.”
Ook zal Noël kunnen genieten van zijn kleindochtertje Camille, die één maand oud is. Hij is er echt fier op. “Misschien wordt zij nog schoenvermaakster in de sporen van haar opa. Ik zal het haar graag leren”, glundert de fiere opa.
Het beste van KW
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
