Roger Goossens uit Zwevegem overleefde als enige de gruwel van München, evocatie herdenkt onthoofden

Zoon Frans Goossens met een foto van zijn vader Roger, die in 1945 het verschil van Kerstmis vieren in het concentratiekamp en thuis tekende. © GJZ/gf
Geert Vanhessche
Geert Vanhessche Medewerker KW

Het is 80 jaar geleden dat 16 jonge mannen uit Moen en omstreken voor verzetsdaden ter dood veroordeeld werden door de Duitsers. Ze werden in München onthoofd. Roger Goossens werd niet veroordeeld en kwam na negen maanden gevangenschap in Dachau, in mei 1945, als enige overlevende naar Moen terug. Zondag om 16 uur wordt zijn verhaal gebracht in een evocatie in de Sint-Eligiuskerk.

Roger Goossens beloofde zijn broer, die wel veroordeeld was, en de 15 andere mannen, blijvend te herdenken. Jaarlijks is er in Moen een grote herdenking op 15 augustus, dag van hun veroordeling. “Mijn vader stierf op 82-jarige leeftijd in 2005. Ik had hem beloofd de herdenking verder te organiseren. De eerste was in familieverband in 1945 en 41 jaar geleden kreeg de herdenking een officieel karakter. Jaarlijks zijn tal van vaandeldragers aanwezig en is er ook een militaire afvaardiging en de medewerking van het gemeentebestuur”, weet Frans Goossens te vertellen.

Michiel Devlieger

Roger bracht dus heel wat herinneringen mee. Die werden nu in een verhaal gegoten en zondagnamiddag gebracht in de kerk van Moen. “De aanzet kwam van Moenenaar Karel Devlieger. Hij vond het immers een goed idee om iets te doen rond 80 jaar bevrijding en 80 jaar onthoofding van München. De bal was aan het rollen en de feitelijke vereniging Moen Vertelt werd opgericht. De bedoeling is om af en toe dergelijke evocaties te brengen met een onderwerp dat aan Moen verbonden is.”

Het initiatief kende meteen heel wat bijval. “We hadden gehoopt op zo’n 150 geïnteresseerden, maar met 450 verkochte tickets zit de kerk overvol (je kan alleen nog inschrijven op een wachtlijst, red.). En dat zonder echt veel publiciteit te maken. Blijkbaar spreekt het verhaal de mensen aan en anderzijds merken we ook dat nog heel wat, vooral jongere Moenenaars, het niet kennen.”

Het verhaal van Roger zal verteld worden in de ik-vorm, zoals hij het beleefd heeft, van gevangenneming tot thuiskomst. “We kunnen hiervoor een beroep doen op de uit Moen afkomstige televisiemaker Michiel Devlieger. De vertelling wordt opgeluisterd met gepaste muziek van Sommerby. Kunstwerken van Rosaline Christiaens en Edgard Antoin zullen de beleving verdiepen, temeer omdat de artiesten tijdens de evocatie ook live aan het werk zullen zijn.”

Honger

Hoe het komt dat Roger niet veroordeeld werd, blijft een raadsel. “Het blijft inderdaad een grote vraag. Hij heeft ons altijd gezegd dat zijn broer volhield dat Roger niet in het verzet zat. Dat werd dan bijgetreden door de andere veroordeelden. Ook administratief liep er een en ander fout, zoals verkeerde adressen en naamsverwisselingen. Wat juist de doorslag gaf om hem niet te veroordelen, weten we niet.”

Volgens Frans Goossens was Roger wel getekend voor het leven. “Hij heeft veel honger gekend en veel ellende gezien en meegemaakt. Hij lag ’s nachts vaak te huilen in bed, maar tegen ons zei hij altijd dat we veel courage moesten hebben.”

Tentoonstelling

Naast de evocatie is er ook een tentoonstelling georganiseerd door NSB. Deze kreeg de titel Verzet, deportatie, genocide (1940-1945). Op vrijdag 8 november opent de expo met een academische zitting met als sprekers Werner Depraetere – oorlogswees van een verzetsstrijder uit Zwevegem-Knokke – en Hannes Wymelbeke van het War Heritage Institute, en als zanger Joachim Wannyn. Deze academische zitting kan bijgewoond worden na inschrijving op de website www.moenvertelt.be.

De vrij toegankelijke tentoonstelling is elke dag open van 14 tot 18 uur en dat tot en met zondag 24 november. Er kan een gids voorzien worden voor groepen vanaf 15 personen.

In de tentoonstelling wordt de ruimere context van het plaatselijk verzet in onze streek uitgelegd.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier