Sinds vijf jaar brengt Rik Clarysse uit Merkem bij Houthulst met luide stem en veel enthousiasme kleur en karakter in de gemeente Houthulst als officiële belleman. Met zijn indrukwekkende verschijning, zelf samengestelde uniform en zelfgeschreven teksten is hij uitgegroeid tot een herkenbare en geliefde volksfiguur.
Rik Clarysse (69), voormalig beenhouwer en sinds zijn pensioen een vertrouwd gezicht in het Merkemse verenigingsleven, is getrouwd met Lucrece Weyne. Hij is vader van twee kinderen en fiere opa van vier kleinkinderen. Naast zijn rol als belleman is hij ook actief als vlaggendrager bij de oud-strijdersbond en voorzitter van de bloedgeversvereniging in Merkem.
Zijn liefde voor uniformen begon al op jonge leeftijd. “Als kind keek ik op naar iedereen die een uniform droeg: de champetter, de belleman, de Heren van Zichem… En dan ben ik, samen met wijlen Daniël Pauwels, eens gek begonnen met afroepen aan de kerk voor de Heemkring. Dat was het begin.”
Lid van de Orde
Wat als grapje begon, groeide uit tot een vaste rol in tal van evenementen: van de Perelaarommegang in Klerken tot rommelmarkten en kerstmarkten. Onlangs vroeg de gemeente Houthulst zelfs aan Rik om toe te treden tot de Orde van de Belleman, wat hem officieel de bevoegdheid zou geven om ook in andere steden en gemeenten op te treden.
“Dan ben je écht belleman”, zegt Rik trots. “Voor de Perelaarommegang van volgend jaar zijn de bellemannen van Ledegem en Dadizele al uitgenodigd. Hopelijk mag ik er opnieuw bij zijn, zoals de vorige keer.”
Zelf gecreëerd uniform
Hoewel hij (nog) geen officieel uniform van de gemeente kreeg, stelt Rik zijn outfit zelf samen. Zijn hoofddeksel komt van de harmonie en werd door zijn vrouw Lucrece met zorg bekleed. Het kostuum is een aangepast brandweeruniform, en de bellen verzamelde hij zelf: eentje afkomstig uit een kerk, de andere van op een rommelmarkt.
Lucrece staat altijd aan zijn zijde. “Zij helpt me met de uitrusting, maar blijft liever uit de schijnwerpers,” zegt Rik. “Ze zegt dan: ‘Jij bent de belleman, niet ik’. Maar ze is er altijd en zorgt dat alles tot in de puntjes in orde is.”
“Als kind keek ik op naar iedereen die een uniform droeg”
Wat Rik het meest plezier doet, is het roepen en spreken. Hij schrijft zijn eigen teksten, net zoals hij dat doet voor het boekje van de oud-strijders. “Het geeft iets extra aan evenementen, het trekt de aandacht, maar als belleman moet je er wel op letten dat je anderen ook aan het woord laat”, zegt hij met de nodige zelfreflectie.
Herkenning op straat vindt hij leuk. “Als ik ergens binnenkom, hoor je al snel ‘Aha, de belleman is daar!’” En zijn bekendheid gaat terug tot voor zijn belleman-periode: na het overlijden van Guido Depraetere nam Rik deel aan de wedstrijd ‘Wie wordt de nieuwe Basiel’, georganiseerd door Depraetere’s zoon. Hij haalde de zevende plaats van de 200 kandidaten en was een half jaar lang te zien op regionale tv-zender Focus. “Mijn kop kwam daar elke avond op televisie”, lacht hij.
Riks familie steunt hem volledig in zijn rol als belleman. Vooral zijn jongste kleinzoon, nu 13, kijkt enorm naar hem op. “Hij zegt altijd dat hij van mij heeft leren spreken”, vertelt Rik. “Hij is een echte volksfiguur, net als ik: sociaal, vrolijk, een flapuit. Zijn broer is rustiger, maar hij is iemand die graag mensen aan het lachen brengt. ’t Zal geen gewone zijn”, glimlacht hij trots.
Voldoening
Hoewel het werk fysiek soms pittig is – “De stoet in Klerken is lang én heuvelachtig” – is Rik vastbesloten om door te gaan. “Zolang ik het aankan, blijf ik het doen. Het geeft zoveel voldoening. Het is vrijwillig, het is traditie, en het roepen brengt mensen samen.”
Met slechts tien actieve bellemannen in West-Vlaanderen is Rik Clarysse niet zomaar een roepende in de woestijn, maar een stem van het volk, geworteld in engagement en enthousiasme.
