Deining over OCMW-begrafenissen met plechtigheid buiten Oostende: “Oostendenaars verdienen afscheid binnen de stad”

In 2023 waren er 39 OCMW-begrafenissen, waarvan er ‘minder dan tien’ niet in Oostende zelf plaatsvonden. Hier een beeld van zo'n uitvaart, maar dan wel in Oostende. © EFO
Edwin Fontaine
Edwin Fontaine Medewerker KW

De overheidsopdracht voor OCMW-begrafenissen heeft voor deining gezorgd op de gemeenteraad. Een aantal van die uitvaartplechtigheden, georganiseerd door het OCMW, voor minder vermogende of door de politie aangetroffen Oostendenaars, vonden in Middelkerke of Nieuwpoort plaats. Volgens schepen Natacha Waldmann (Groen) gaat het over ‘minder dan tien’ uitvaarten die buiten Oostende plaatsvonden. Maar vrienden van sommige nabestaanden reageren boos.

In 2022 schreef de stad een overheidsopdracht uit voor het ophalen, opbaren en begraven van overledenen in Oostende. Het gaat om een contract voor ‘OCMW-begrafenissen’, waarbij minvermogenden toch een waardige uitvaart krijgen, betaald door het OCMW. In het contract is ook opgenomen: dezelfde dienstverlening voor het ophalen van overledenen in opdracht van de politie van Oostende. Hier gaat het niet noodzakelijk om minvermogenden, maar bijvoorbeeld om mensen die dood (thuis) worden gevonden en waarvan nabestaanden niet kunnen beslissen over een uitvaartondernemer of er geen nabestaanden zijn. In het algemeen belang wordt dan ook die begrafenisondernemer aangesteld. Voor het contract werden 14 uitvaartondernemers uitgenodigd, vier bezorgden een prijs en de stad wees in mei 2022 toe aan de laagste inschrijver, een bedrijf van buiten Oostende. De passage uit de opdracht die voor commotie zorgt: “Plaats van de dienstverlening is op het grondgebied van de stad Oostende.”

Boos

Gemeenteraadslid Vanessa Vens (Vooruit) kwam vorige week met meldingen dat de dienstverlening niet altijd gebeurt in Oostende. “Iedereen verdient een afscheid dichtbij huis en binnen onze stadsgrenzen. Het respect voor onze overledenen bestaat ook uit het erkennen van hun lokale banden.” Ze verwijst naar de uitvaart van Oostendenaar D. “Deze 60-jarige ambtenaar had geen familie, maar wel vrienden. Zijn uitvaartplechtigheid, betaald uit zijn nalatenschap, vond plaats in Nieuwpoort”, zegt Vens. En haar vraag is concreet: “Oostende moet er op toezien dat de lokale overledenen ook in Oostende een uitvaartplechtigheid krijgen.”

“Hij was erg bekend en geliefd in onze club”, zegt zijn schaakvriend Jean-Pierre Voeten. Hij praat lovend over Oostendenaar D., die recent dood werd aangetroffen in zijn appartement. “Hij had geen directe familie, maar wel geld, een appartement en vrienden. Hij was zeker geen landloper. De plechtigheid was in Nieuwpoort en natuurlijk was er weinig volk. Er waren enkele collega’s van zijn werk, een tiental schaakvrienden en een delegatie van de vereniging. We vonden het absurd dat de plechtigheid in Nieuwpoort plaatsvond, terwijl onze schaakvriend toch in Oostende leefde en hier ook zijn laatste rustplaats heeft.”

“Niemand wist het”

Dan is er ook het overlijden van R. De dame werd in het voorjaar van 2023 thuis dood gevonden en begraven in Oostende. “Ze had nog familie en ik was enige tijd haar buddy”, zegt Oostendenaar Jean Van Haudenhuyse. “Ik ben eind juni door de politie op de hoogte gebracht dat ze al begraven was. Ze kwamen bij mij terecht voor een sleutel van de flat, maar die had ik niet. Mijn grootste ergernis is dat de familie van niets wist, dat ze niet op de uitvaart waren omdat de politie ze niet zocht. Ik heb het voorval in juli 2023 gemeld aan schepen Waldmann, maar er kwam nooit een afdoende uitleg. Ze hebben haar gewoon begraven zonder boe of ba, terwijl ze de laatste maanden nog wel contact had met de familie.”

De Oostendse politie laat weten dat volgens de beschikbare informatie de overledene geen familie had. “We contacteerden een goede vriend, de budgetbeheerder en eigenaar van de woning. Het zijn de sociale diensten of begrafenisondernemer die instaan voor verdere doorstroming van informatie.”

Vanessa Vens: “Het is choquerend dat een stad als Oostende geen garantie kan geven dat dichte familie of bekende vertrouwenspersonen op de hoogte gesteld worden van overlijden of geplande uitvaart. De stad moet afdwingen dat het bestek wordt nageleefd.”

OCMW-begrafenis

En dan zijn er de OCMW-begrafenissen: uitvaarten voor ‘minvermogenden’ . Op de gemeenteraad haalde Patrick De Vydt (Vlaams Belang) fel uit en verwees naar het overlijden van I. : “Heel recent was er ook zo’n OCMW-uitvaart van een man. De dochter moest met de 90-jarige moeder naar Middelkerke met het openbaar vervoer voor de begroeting. Dat is er over.”

Ook een Oostendse uitvaartondernemer is formeel: “De ondernemer heeft een eigen aula in Nieuwpoort en houdt daar de plechtigheid. Het kan toch niet dat dit voor de Oostendenaars niet in eigen stad gebeurt.”

“Minder dan tien”

Schepen Natacha Waldmann (Groen): “De begrafenissen gaan hoofdzakelijk door op de begraafplaats aan de Stuiversstraat. We hebben de uitvaartondernemer bevraagd. Die laat ons weten dat de plechtigheden in Nieuwpoort en Middelkerke steeds in overleg met de familie werden gehouden. Vanuit het OCMW gebeurt er steeds een onderzoek en daar kijken we in de kruispuntbank naar familieleden in de eerste lijn.”

De schepen kwam ook met cijfers: “In 2023 waren er 39 OCMW-uitvaarten. Die zijn allemaal uitgestrooid of begraven in Oostende. De plechtigheid is in sommige gevallen, maar dat zijn er minder dan tien, niet doorgegaan in Oostende. Meer gegevens hebben we voorlopig niet. Als er helemaal niemand is, dan beslist de begrafenisondernemer.”

Pijnlijke situaties

Natacha Waldmann erkende: “Dit zijn heel pijnlijke situaties en dat moet absoluut vermeden worden. We vragen nu bij de begrafenisondernemer de cijfers op.” Een onderzoek naar wat er verkeerd liep, komt er niet. Natacha Waldmann: “Als er geen klachten zijn, dan kunnen we moeilijk ageren. Ik roep de gemeenteraadsleden op om individuele gevallen te melden. ”

De betrokken uitvaartondernemer gaf aanvankelijk een reactie, maar trok die op aanraden van het OCMW weer in. Hij wenste finaal niet te reageren.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier