De vrieskou woedt nu toch volop in Europa, en overal worden de schoorstenen opnieuw in werking gesteld. Bij zowel brandweerzone Fluvia als brandweerzone Westhoek volgen de oproepen voor schoorsteenbranden elkaar dan ook in sneltempo op, gelukkig veelal met slechts beperkte schade. Volgens Andy Decock (50), professioneel schoorsteenveger, kunnen heel wat problemen worden vermeden in slechts 20 minuten. “Het cliché dat het een smeerboeltje wordt, klopt niet.”
2022 is halverwege haar eerste maand en de leden van de brandweerkorpsen zaten nog geen seconde stil. Tientallen meldingen van schoorsteenbranden bereikten de centrale in Kortrijk al, met enkele dagen waar de hulpdiensten meerdere malen ter plaatse werden geroepen. Ook bij brandweerzone Westhoek is het alle hens aan dek en kon 2021 worden afgesloten met 113 interventies van die soort. Hoewel beide korpsen, dankzij snelle en vakkundige tussenkomsten, de schade meestal kunnen beperken, loert een regelrechte ramp steeds om de hoek. Een schoorsteenbrand die net snel onder controle te krijgen is, kan zich in geen tijd ontwikkelen tot een complete woningbrand met alle catastrofale gevolgen van dien.
Weinig controle
Voor Andy kennen schoorstenen alvast geen geheimen meer en de toename aan brandweerinterventies had hij voelen aankomen. “Ik ben al meer dan 30 jaar actief in die wereld, waardoor je kunt stellen dat ik misschien wel bij de langst draaiende vakmannen uit de streek hoor”, verklaart hij terwijl hij op een ladder klautert. “In onze buurlanden gelden strenge regels voor wie verwarmt met een kachel en een schoorsteen. Strenge controles en verplichte onderhoudsbeurten die met de plaatsing van roosters moeten worden gecombineerd? Het is er de normaalste zaak van de wereld. Hier in België is enkel een reiniging per twee jaar verplicht, al is er niet echt veel controle op. In een niet zo ver verleden waren houtkachels dan ook meteen echt de hoofdbron voor warmte in huis. Elektriciteit of gas? Dat waren de toppers! Toen de energieprijzen begonnen te stijgen en heel wat mensen hun verwarmingsfacturen zagen exploderen, werd in geen tijd overgeschakeld op de houtkachel. Items die jarenlang niet werden gebruikt, niet werden gereinigd en enkel maar dienst deden als decoratief stuk, werden op die manier opnieuw gelanceerd. Het hoeft dan ook niet te verbazen dat de brandweer de handen vol heeft met branden die daaraan gelinkt kunnen worden.”
Teerafzetting
Als verantwoordelijke voor de vele schoorsteenbranden wordt nogal snel gewezen in de richting van vogels, al blijken die niet altijd de schuldige te zijn. “Nesten en schoorstenen? Dan spreken we bijna automatisch over kauwen”, gaat Andy verder. “Net doordat ze in onze buurlanden zo streng zijn en roosters bovenop de schoorstenen worden verplicht, zoeken die vogels de dichtste plaatsen waar ze wel nesten kunnen bouwen. In dit geval is het dus België, waar ze meer dan keuze genoeg hebben. De nesten die ze bouwen zijn vaak stevige knapen die je niet eventjes snel kunt gaan verwijderen. Toch zijn het niet die nesten die voor de meesten branden zorgen. Wanneer we spreken over echte branden dan is teerafzetting aan de binnenkant van de schoorsteen meestal de schuldige en daar hebben de vogels weinig mee te maken.”
“De houtkachel is terug van weggeweest, dankzij de stijgende energieprijzen”
Andy haalt meteen een resem aan voorbeelden boven die aantonen dat het vooral de bewoners van de woningen zijn die drama’s kunnen vermijden. “Wie hout verbrandt, krijgt met teerafzetting aan de binnenkant te maken”, verklaart hij. “Houtsoorten zoals beuk of eik zijn ideaal voor de kachel omdat ze weinig teer achterlaten. Toch is het broodnodig om tijdig je schoorsteen te laten reinigen want zelfs de kleinste hoeveelheid teer kan in brand schieten. Helaas heb je ook mensen die steeds op zoek gaan naar de goedkoopste oplossingen en die eender wat in hun kachel gooien. Van bouwplaten tot volledige palletten? Zolang het maar brandt, is het motto! Het probleem is dat die houtsoorten gigantische hoeveelheden teer achterlaten en dan krijg je gevaarlijke situaties. Wanneer zo’n residu gaat branden en je merkt het niet meteen op, dan flirt je met een drama!”
Goed nieuws
Hoewel de woorden van Andy doorwegen, heeft hij ook goed nieuws. “Problemen vermijden is op zich best wel eenvoudig en hoeft niet eens duur te zijn”, sluit hij af. “Teerafzetting kan worden verwijderd door 1 keer per jaar de schoorsteen te laten reinigen. Het duurt niet eens langer dan 20 à 30 minuutjes en hoewel het clichébeeld vaak spreekt over een smeerboeltje, blijft de woning binnen proper. Doordat we vakmannen zijn leveren we ook een attest af na iedere poetsbeurt, zodat de bewoners op beide oren kunnen slapen. Wie geen hinder wil met vogels in de schoorsteen kan ons dan weer vragen een rooster te plaatsen. Een kostenefficiënte oplossing die uitermate doeltreffend is. Willen mensen echt voor een no-nonsense oplossing of hebben we te maken met een totaalrenovatie van een oude woning? Dan is er nog het installeren van een inoxbuis binnenin de schoorsteen. Vogels kunnen in een inoxbuis geen enkel nest nog bouwen en ook de afzet van residu op de wanden wordt sterk gereduceerd. Het zijn harde tijden waar mensen op zoek gaan naar alternatieven voor hun onbetaalbare verwarming. Een goed gereinigde schoorsteen zorgt er dan ook voor dat het alternatief er niet eentje wordt waarbij je je hele hebben en houden kunt gaan verliezen in een niets ontziende vuurzee.”
Het beste van KW
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
