Wetenschappelijk onderzoeker Jelle Angillis (36) is op zoek naar meer info over het voormalige bouwbedrijf Van Coillie. Zijn oproep kadert in een studie- en doctoraatsproject aan de Universiteit Antwerpen over de sterk evoluerende bouwsector in de tweede helft van de 20ste eeuw. Van Coillie speelde een prominente rol in de wederopbouw van Oostende na beide wereldoorlogen, maar ging in 1976 ten onrechte failliet door een blunder van de fiscus.
Het bouwbedrijf pvba Van Coillie vormt nu, samen met de toenmalige bouwfirma’s Vanlaere uit Kruibeke en Frans Verachtert uit het Antwerpse Borgerhout, een van de hoofdlijnen in het lopende onderzoeksproject Antwerpen bouwt, meteen ook de doctoraatsthesis van Jelle Angillis (36) die als onderzoeker verbonden is aan de Universiteit Antwerpen. De jonge vorser, afkomstig uit Roeselare, startte ooit zelf als metselaar-bekister, werd werftoezichter en studeerde nadien af als master in de geschiedenis.
In 1919 start de 27-jarige Jerôme Van Coillie zijn eenmansbouwbedrijf op. Oostende komt stedenbouwkundig zwaar geteisterd uit WO I, net als de tot ruïne verworden frontstreek die smeekt om noodwoningen. 20 jaar later telt het bedrijf al 600 werknemers. Het palmares van de pvba vermeldt onder meer de bouw van het Badenpaleis, vandaag het Thermae Palace Hotel.
Blunderende fiscus
Na de dood van de stichter leidt zijn weduwe Bertha Van Belleghem samen met haar zonen Victor, René en Jan na WO II het florissante bedrijf in de Gelijkheidstraat en later langs de Torhoutsesteenweg. Ook nu weer komt Oostende erg verminkt uit het oorlogsgeweld. Het bouwbedrijf realiseert bij de heropbouw van de stad onder andere residentie Palmer House, de O.-L.-V.-Hemelvaartkerk in Middelkerke, het Feest en Kultuurpaleis, het H. Serruysziekenhuis en het stadhuis. Maar ook in de rest van het land prijkt de naam van aannemer Van Coillie op menig imposant bouwproject tijdens de jaren vijftig en vroege jaren zestig. Zo was Van Coillie betrokken bij de ontwikkeling van grootschalige sociale woonprojecten in de wijk Luchtbal, het Middelheimziekenhuis en de iconische BP-toren in Antwerpen, de C&A-complexen op de Meir en in het centrum van Gent en het modernistische Ban Eik in de Brusselse rand.
Oproep
In 1976 bezegelt een blunderende Belgische fiscus en een te traag werkende justitie het lot van het bloeiende Oostendse aannemersbedrijf. Omdat Van Coillie onterecht de boeken dient neer te leggen, staan 600 mensen op straat. Eerherstel en schadeloosstelling van die overheid komen er pas na 20 jaar en dus onherroepelijk te laat. “De firma had nooit mogen failliet gaan”, zegt Jérôme Van Coillie, zoon van Victor. “Mijn vader heeft daar tot zijn dood geweldig onder geleden. Ook al werd er thuis door hem nooit over gesproken.”
“Van Coillie was een goede werkgever. Wie er kwam werken, verliet het bedrijf alleen door pensionering of ziekte. De band tussen directie en personeel werd bestendigd met een jaarlijks bal, een personeels- en sinterklaasfeest voor de kinderen”, zegt Gerda Welvaert die er de laatste tien jaar werkte als receptioniste, telefoniste en in de administratie.
Jelle Angillis: “In de tweede helft van de 20ste eeuw evolueerde de traditionele bouwsector snel. Na de oorlog was er, door de materiaalschaarste en het gebrek aan geschoolde arbeiders, nood aan goedkopere en snellere industriële bouwmethodes zoals prefabricatie en gestandaardiseerde materialen. Van Coillie wist op het vlak van bedrijfs- en werforganisatie altijd pionierend in te spelen op die nieuwe noden in de bouwsector zoals de betonbouw.”
Met zijn onderzoeksproject wil de vorser onder meer nagaan hoe ook Van Coillie deze naoorlogse bouwpraktijk mee vormgaf binnen de bedrijfsorganisatie, werfactiviteiten en werknemersbestand en hoe de firma er ook door gevormd is. Daarom de oproep van de doctorandus naar getuigen die ooit van ver of dichtbij bij het bedrijf betrokken waren, als pakweg schrijnwerker, metselaar, ingenieur, bedrijfsleider, aandeelhouder, familielid of kennis…
Het beste van KW
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
