Op de Mercator met Francesca Vanthielen: “In Oostende nemen we de traagheid die de zee biedt”

TV-anker Francesca Vanthielen komt al jaren naar Oostende, waar ze ook een tweede verblijf heeft. Ze neemt hier ook deel aan het culturele leven. De pleitbezorger van de Klimaatzaak vindt ook rust aan de kust.

“Als kind kwam ik elk jaar met de CM naar Ravelingen in Oostende op vakantie. Met ons klein Dafke van Limburg naar de kust. Tijdens die vakanties hebben we toen ook de Mercator bezocht. Het is dus niet de eerste keer dat ik hier aan boord kom”, zegt Francesca Vanthielen. De journaliste en nieuwsanker van businesszender Kanaal Z heeft duidelijk haar hart verloren aan Oostende.

Komen bij Kanaal Z je ervaring als presentatrice en diploma’s samen in één job?

“Ik had de bagage mee van mijn diploma’s, maar dat was niet nodig om mijn eerdere jobs te doen voor VTM. Nadat ik gestopt was bij VTM, ging ik in 2016 aan de slag bij het gelijkekansencentrum Unia waar ik een erg boeiende periode beleefde, in dienstverband. Mijn hele leven was ik zelfstandige en ik wilde toch wat meer vrijheid. Gui Polspoel signaleerde me dat ze bij Kanaal Z iemand zochten. Ik trok mijn stoute schoenen aan en liet weten dat ik beschikbaar was. Dat was ook op het juiste moment. Mijn werk voor Kanaal Z combineert mijn interesse voor actualiteit en economie en mijn televisie-ervaring. Ik startte bij Z-talk, een talkshow in het weekend met een gast uit de economische wereld. Maar ze vroegen me ook al snel voor het nieuws. Dat is nu vijf jaar geleden. Acteerwerk doe ik nog sporadisch. Zoals onlangs bij het Gentse Action Zoo Humain, waar ik master of ceremony was bij The Flemish Primitives, een voorstelling van Chokri Ben Chikha met dansers met niet-Vlaamse achtergrond. We gingen na wat er nodig was om te excelleren voor mensen die niet hier geboren en getogen zijn. Chokri begon met een blanco blad en het was heel interessant om mee te kunnen werken aan zo’n voorstelling. Mijn hart ligt bij dans, dus dat was heel fijn. Het was een mooi project en voort mij een mooie combi. Ik sluit acteerwerk niet uit, maar ik wil niet per sé op de planken staan. Een voorstelling moet me toch heel erg prikkelen.”

In 2010 richtte je mee de G1000 op, het Belgische platform voor democratische innovatie. Je bent sinds 2014 ook voorvechtster van de Klimaatzaak, die via een rechtszaak het klimaatbeleid van de overheid aan de kaak stelt. Hoe gaat het met die initiatieven?

“In De G1000 ben ik niet meer actief, maar ik volg nog wel wat er in ons land gebeurt op het vlak van burgerdemocratie. Ik ben bevriend met David Van Reybrouck en hij is nog altijd voortrekker van de G1000. De organisatie is geprofessionaliseerd en begeleidt besturen die werken rond burgerparticipatie. Wat de Klimaatzaak betreft, staan we nu op een cruciaal punt. We kregen nu ook in beroep gelijk van de rechter die de federale, Vlaamse en Brusselse overheden heeft veroordeeld omdat ze de zorgplicht naar hun burgers niet nakomen. Het Hof van Beroep oordeelt ook dat het nalatige beleid een schending is van de mensenrechten en dat men minstens 55 procent minder broeikasgasemissie moet realiseren tegen 2030. Bij een goed werkende democratie heb je ook een goede zijlijn en oppositie nodig.”

Je praat er gepassioneerd over. Jullie wonnen die rechtszaak toch?

“In 2021 wonnen we in eerste aanleg, maar de veroordeling leverde geen extra beleidsinspanning op. Ons land engageert zich wel op internationale fora, maar in de praktijk zien we daar weinig resultaat van. Nu geven ook de rechters in beroep ons gelijk. Het is wel jammer dat uitgerekend de premier het vonnis afdoet als een vodje papier. Hij ondergraaft daarmee een belangrijke pijler van onze democratie.”

Je hebt een tweede verblijf. Viel de keuze op Oostende door je jeugdherinneringen aan de vakanties?

“Al twaalf jaar heb ik een tweede verblijf. De voornaamste reden dat ik koos voor Oostende is dat An, mijn beste vriendin, hier woont. We kennen elkaar al sinds ik in 1989 de Super 50 presenteerde op VTM. Ik maak elk jaar een grote fietsreis met haar. Uiteraard spelen ook de jeugdherinneringen mee. Ik kan me geen andere plaats inbeelden voor mijn tweede verblijf. Oostende leeft niet enkel in de zomer. Zelfs in de winter, als het slecht weer is, vind ik het prima hier. De stad is voor mijn een thuis geworden. En hier zijn zoveel mooie plaatsen, zoals de Gaanderijen op de Zeedijk. Ik passeer er vaak als ik iets ga drinken in de stad. Als ik terug fiets naar Mariakerke, zijn de gaanderijen mooi verlicht. Het toont de grandeur van het Thermae Palace Hotel, ook al zijn de Gaanderijen nu gestut. Dat is jammer, dus ik hoop dat het wat vooruit gaat. Het Leopold- en Maria Hendrikapark zijn heel fijn om te lopen. Eigenlijk komen we liever langere periodes naar Oostende. Een weekend is te kort. We nemen liever de tijd om echt te landen in Oostende. We willen de traagheid nemen die de zee biedt en willen op dat ritme komen. Dat alleen al duurt twee dagen.”

Ben je betrokken bij het culturele leven?

“Ik volg wel wat er leeft in de stad, zoals nu rondom de site van het afgebroken zwembad. Wordt het een parkje of komen er toch appartementen? Het is waardevolle grond en ik weet dat het leeft bij de mensen met wie ik erover spreek. Theater aan Zee volg ik ook al jaren, zelfs van toen er nog meer straattheater en buitenvoorstellingen waren. Ik ben ook TAZ-vriend en sinds de opening van De Grote Post zijn er nog meer voorstellingen in mooie zalen. Ik zag het festival groeien. Mijn hele zomer wordt trouwens gepland rond Theater aan Zee.”

Zie je jezelf ook definitief in Oostende wonen?

“Als ik naar Oostende rij, voel ik elke keer dat het ballonnetje afgaat. Dat is uniek aan Oostende. Misschien heeft het ook te maken met ouder worden. Maar mijn plusdochter moet nog haar middelbaar doen in Tienen. De komende zes jaar is verhuizen naar de kust niet aan de orde (lacht).”