Op bezoek bij kunstenares Katrien Vandepitte: “Mijn kunstwerken zijn als mijn kinderen”

Toen kunstenares Katrien Vandepitte (59) vier jaar geleden van Poperinge naar Ieper verhuisde, voelde ze zich meteen thuis. Niet alleen omwille van haar voorliefde voor katten, maar vooral omdat de geschiedenis en de vredesgedachte zo goed bij haar passen.

Een kunstenares die haar atelier Katatelier noemt, dat moet wel een Ypersche Katte zijn. Nochtans verruilde Katrien Vandepitte pas vier jaar geleden de hoppestad voor de kattestad. In de zolderkamer van haar woning in de Capucienenstraat, recht tegenover de kerk, kan ze zich volledig verliezen in haar favoriete bezigheid. “Dinsdag is mijn vrije dag en dan sluit ik mij op in mijn atelier. Omringd door mijn werken, boeken, teksten, muziek…”

Hoe lang weet je al dat je kunstenares wilde worden?

“Van mijn veertien jaar. Ik tekende en knutselde graag. Ik vond daar mijn rust in. Doe ik het niet, dan word ik ambetant. Voor mij gaat het om iets zoeken in die kunst, in de troost van de schoonheid. Kunstenaar is nu wel een groot woord. Ik heb wel prijzen gewonnen en tentoongesteld in Japan, Zwitserland en Zweden, maar dat houd ik allemaal niet bij. Onlangs was ik bij mijn nichtje en zag ik een groot werk dat ik geschilderd had in de jaren tachtig. Ik was zelfs helemaal vergeten dat ik het gemaakt had.”

Ik las dat je vergankelijkheid belangrijk vindt in jouw kunst?

“Het gaat om herinneringen en die te kunnen bewaren. Ik word 59 en heb al wat meegemaakt. Ook herinneringen aan mijn vader, die tien jaar geleden overleden is. Ik wil daarmee bezig zijn. Ik wil me uiten. Het heeft dikwijls te maken met het menselijke, de kwetsbaarheid. Dus ik woon hier heel goed in Ieper. Mijn lievelingsmuseum is het In Flanders Fields Museum. We zijn lid van de Vrienden van het In Flanders Fields Museum. Ik vind dat een topmuseum.”

Is de Eerste Wereldoorlog ook een inspiratiebron voor jouw werk?

“Niet echt, maar oorlog wel, via mijn vader. Mijn vader is gedeporteerd geweest tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hij was de jongste zoon van een bakkersfamilie, maar ze hadden geen bakkers nodig. Dus moest hij ondergronds werken voor een vliegtuigfabriek. Een paar jaar geleden heb ik van zijn jongste broer brieven gekregen van die periode. Ik integreer nu die brieven in mijn werk. Momenteel maak ik ook werken in de vorm van voeten, want mijn vader kwam na de oorlog thuis met bevroren voeten. Hij heeft maanden niet op zijn voeten kunnen staan.”

Heb je nog andere inspiratiebronnen?

“Mijn herinnering. Hetgeen ik heb van mijn vader. Het is rust zoeken. Je zal mij bijvoorbeeld niet zien sporten. Mijn werk is heel persoonlijk. Ik kom er niet graag mee naar buiten, maar soms kan je niet anders. Sommige werken gaf ik aan mijn nichten en neven, of er is een museum die het wil. Ik geef het liever weg, maar eigenlijk is dat niet leuk. Mijn werken zijn als mijn kinderen.”

Voel je je al een Ieperlinge?

“Ik moet eerst eens een toerist in eigen stad spelen, want ik ken nog te weinig straten. Naar aanleiding van dit interview merkte ik wel dat er een band is met deze stad. Zo vertelde mijn man dat de oudste benaming van Vandepitte bekend is als Michaël van de Pitte, die in Ieper woonde in de dertiende eeuw. Hij was verantwoordelijk voor de waterputten in de stad. Toen ik dat hoorde, dacht ik: ik ben terug bij mijn roots.

Ik heb enkele weken geknutseld met Oekraïense kinderen

Ten tweede: toen ik afstudeerde in 1988 heb ik de Prijs Louise Dehem gewonnen. Dat was heel leuk, want in die periode reisde ik heel veel. Met de geldprijs kon ik een nieuwe reis betalen. Zo heb ik zes weken met de rugzak door India getrokken, maar ik reisde ook naar Syrië, Rusland, Irak, Cambodja, Libanon… waar ik andere manieren van leven leerde kennen. Toen ik thuiskwam was het wel altijd afkicken. Toen ik terugkeerde uit India ging ik naar de supermarkt en ik kon niets kopen, omdat ik veel te veel keuze had.”

Je hebt ook iets met katten.

“De Kattenstoet vind ik wel heel tof. Jammer genoeg hebben we die stoet moeten missen. We hebben er zelf twee. Allebei zwerfkatjes, de ene van het dierenasiel en de andere is hier binnen komen wandelen. Wat mij het meest aanspreekt bij katten is die eigenzinnigheid. Al zijn onze katten wel angstige beestjes. Met Nieuwjaar werden hier in het midden van de straat een half uur lang vuurpijlen afgeschoten. Ik heb heel de nacht bij de katjes moeten zitten om ze te kalmeren.”

Heb je nog grote dromen of ambities?

“Ik zou terug willen naar India, maar helaas wil mijn man niet mee. Ik weet al precies naar waar: Varanasi. Ik was daar helemaal ondersteboven van. Ik heb één Roepiebiljet bewaard en dat ben ik momenteel aan het bewerken om er een kunstwerk van te maken. Verder droom ik ook van vrede. Ik lig wel wakker van de oorlog in Oekraïne. Ik heb enkele weken geknutseld met de kinderen van Oekraïense vluchtelingen die verblijven in het klooster aan de overkant van de straat. Ik kende hun taal niet en zij kenden geen Engels, dus dat was heel moeilijk. Toen ze naar school gingen, ben ik ermee gestopt. Maar er zaten wel deugnieten tussen.” (lacht)