In maart en juli 1944 was Kortrijk door bombardementen nog herleid tot een puinhoop, toch rijden op 4 september de eerste geallieerden de stad binnen. Een vergissing, zo bleek, want de Amerikanen waren eigenlijk op weg naar Doornik. Op 6 september 1944 bevrijden de geallieerde troepen Kortrijk na vier jaar oorlog en bezetting dan toch. Dat zorgt voor een massale vreugde-uitbarsting. Stad Kortrijk herdenkt de bevrijding nu met een publicatie en een wandeling.
Traditiegetrouw wordt elk jaar de Bevrijding van Kortrijk herdacht. Kortrijk werd bevrijd door de Canadezen op 4 september 1944 en door de geallieerde troepen definitief bevrijd op 6 september 1944. Dit wordt op 6 september herdacht met een officiële herdenking.
Langverwacht
We schrijven 4 september 1944. De eerste geallieerde soldaten komen op 4 september 1944 om 17 uur met een jeep op de Grote Markt aan (zie foto). Luitenant Walter Goodman en private first class James Bentis van het 119. Vooraan op de jeep zit André Gerard en rechtstaand Pat Vandenbroecke. Kort nadien verscheen op de markt een groep Duitsers en ’s avonds rond 20 uur een patrouille bestaande uit 4 à 5 gepantserde wagens van een Schotse divisie die er ongeveer een uur verbleef om dan terug te keren naar de streek van Bellegem en Kooigem. De Kortrijkzanen zijn uitgelaten: dit is de langverwachte bevrijding.
“Leve de bevrijders”
“De stadsgenoten bedelven de soldaten onder de bloemen en scanderen Leve België en Leve de bevrijders. Zij dragen de bevrijders op de schouders het stadhuis binnen. De luitenant en private first class James Bentis tekenen het Gulden Boek. Luitenant Goodman kijkt sip als men hem vertelt dat hij in Courtray is verzeild. In feite moest hij naar Tournay”, staat te lezen op Beeldbank Kortrijk van Erfgoedcel Kortrijk.
“Luitenant Goodman kijkt sip als men hem vertelt dat hij in ‘Courtray’ is verzeild. In feite moest hij naar ‘Tournay’”
Daarop verliet de 30th Infantry Division de Grote Markt, op naar Doornik. De foto hangt als stille getuige aan de muur van de Gotische zaal in het stadhuis. De bevrijding zorgde voor een massale vreugde-uitbarsting na jaren van ontbering, honger en armoede. Na vier jaren van oorlog, bezetting en onderdrukking werd den Duits verdreven door de Britten en de Canadezen. De bevolking herademde en herleefde.
Studio Kortrijk
De W.V.R.O., de West-Vlaamse Radio Omroep, voorloper van Radio 2 West-Vlaanderen, was op 8 september kort in de ether als eerste radio in België. De omroep was tijdens de oorlog in handen van de Duitsers en werd gebruikt als stoorzender. Stichter en radiotechnicus Etienne Vergote kreeg die opdracht van de bezetters. Zo regelde hij de stoorzender een klein beetje naast de te storen golflengte van de BBC. Aldus kon men met een anti-storingskader toch de berichten van Londen ontvangen. In het geheim bouwde een groep radiomensen een nieuwe zender en zo kon de eerste uitzending na de oorlog op 9 september 1944 gehoord worden.
“Dat was Radio Kortrijk in de Zandstraat. We hoorden om 18 uur de nationale hymne Naar wijd en zijd, een toespraak van burgemeester Mayeur en een groet in beide landstalen. Later draaiden ze ook veel Amerikaanse muziek. Ik heb leren swingen op In the mood van Glenn Miller”, zegt wijlen hoofdtechnicus Raoul Vandenbulcke in zijn brochure Mijn leven was radio.
Kortrijk in het vizier
Om de Bevrijding en de Kortrijkzanen die onder de oorlog leden te herdenken, verzamelde de stad heel wat getuigenissen en bundelde deze in een uitgave. De stad heeft niet de bedoeling om hiermee een historisch naslagwerk te creëren, maar wel om de verhalen van deze getuigen op te tekenen, zoals zij zich die herinneren. Het magazine is een herwerking van het magazine Kortrijk in het vizier, dat in 2019 uitgegeven werd naar aanleiding van 75 jaar Bevrijding. De nieuwe publicatie telt 84 pagina’s, met 41 pakkende getuigenissen. Daarnaast is er ook een wandelroute langs de meest markante plaatsen, zoals de bomkrater aan het vroegere Magdalenazwembad.
De plechtige herdenking van de Bevrijding vindt plaats op zondag 8 september. Om 9.45 uur vertrekt een optocht met prominenten vanaf het stadhuis naar het oorlogsmonument op de Grote Markt. Daar vindt een bloemenneerlegging plaats door de burgemeester en vaderlandslievende verenigingen, ondersteund door enkele hymnes. Daarna trekt de stoet naar de Broeltorens via de Leiestraat. De stoet krijgt onderweg begeleiding van 30 militaire wagens en 6 fietsen uit de Tweede Wereldoorlog, de Koninklijke Harmonie Eendracht Aalbeke, Harmonie Bellegem, Harmonie Rollegem, Muziekvereniging Marke, Field Marshall Haig’s Own Pipes & Drums en Ypres Surrey Pipes & Drums. Aan het oorlogsmonument ter hoogte van de Broeltorens vindt een bloemenneerlegging plaats met huldemoment. (PV)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
