Oostende: “Strijden tegen armoede is een privilege”

Haar kinderen hebben misschien sinds dit jaar alle drie het ouderlijke nest verlaten om te studeren, maar veel tijd voor andere hobby’s, naast haar vrijwilligerswerk voor ATD Vierde Wereld, heeft Bea Verleyen niet. En dat vindt ze goed zo.

ATD, kort voor All Together for Dignity (allen samen voor waardigheid, red.), is een internationale organisatie in 1957 gesticht als reactie tegen armoede en uitsluiting in de wereld. De kernfilosofie van deze beweging bestaat eruit dat armoede slechts effectief bestreden kan worden met inbreng van de armen zelf.

Onder de Eiffeltoren

Wanneer we Bea vragen waar het voor haar bij ATD is gestart, beginnen haar ogen te fonkelen. “Ik was begin de twintig toen ik aan de praat raakte met een ATD-vrijwilliger. Onder invloed van die fascinerende gesprekken trok ik in 1987 naar Parijs, om samen met 100.000 andere mensen in de schaduw van de Eiffeltoren te protesteren tegen extreme armoede. Het waren vooral de getuigenissen van mensen in armoede die me raakten, plus het feit dat zoveel mensen vanuit de hele wereld, met heel verschillende maatschappelijke en economische posities en vanuit diverse gezindheden, aanwezig waren. Toen ik later hoorde dat er in Oostende een tak van ATD werd opgericht, ben ik meteen op de kar gesprongen. Ik was er vanaf de eerste vergadering bij.”

In 2017 bestond ATD Kust, zoals de afdeling in Oostende officieel heet, 20 jaar. En dat was niet het enige jubileum. De beweging zelf vierde haar 60-jarig bestaan. Stichter Joseph Wresinki werd 100 jaar geleden geboren, en de internationale overkoepelende strijd tegen extreme armoede, ontstaan onder de Eiffeltoren, blies 30 kaarsjes uit. Al blijft vieren natuurlijk een beetje vreemd in de context van armoede. “Echt feest hebben we niet gevierd, maar we hebben ons verzet nog wat opgedreven door zoveel mogelijk mensen bewust maken van de realiteit van extreme armoede door enkele hardnekkige vooroordelen te weerleggen. Zoals: arme mensen maar een beetje harder moeten werken. Het probleem is veel complexer dan dat.”

Waardigheid

Want dat is uiteindelijk de belangrijkste boodschap van ATD. “De mensen die in armoede leven helpen, moet altijd beginnen bij henzelf. Door hen te betrekken bij het zoeken naar oplossingen, door naar hen te luisteren en hen tijdens dat proces de kans te geven hun waardigheid terug te winnen, kom je al een heel eind. Ons doel is om dat zodanig logisch te doen klinken dat niemand daar nog aan twijfelt. Ik zal er mij als Krak in elk geval blijven voor inzetten.”

“Het waren vooral de getuigenissen van mensen in armoede die me raakten”

“Ik hoop op een dag overbodig te zijn”

Ben je een idealist?

“Ik hoed mij voor idealisme, want ik wil niet als een naïeve dromer gezien worden. Want eigenlijk geloof ik wel dat alles wat wij als ATD willen, ook mogelijk is. Via een mentaliteitswijziging kunnen we écht invloed hebben op het beleid. Ik zou mijn motivatie dus liever benoemen als een drang naar rechtvaardigheid.”

Waarom is armoede niet alleen een probleem van de armen?

“De samenleving heeft er baat bij dat iedereen kan deelnemen. Als iedereen zich kan ontplooien en een bijdrage leveren, ook economisch, wint iedereen. Bovendien toont onderzoek aan dat minder ongelijkheid leidt tot meer veiligheid in de samenleving.”

Kan je op reis of in je vrije tijd zorgeloos genieten, ook al word je geconfronteerd met armoede?

“Je kan als toerist natuurlijk altijd bepaalde plaatsen mijden maar daar heb ik weinig behoefte aan. Los daarvan heb ik een oog gekregen voor armoede. Als ik bijvoorbeeld op de bus zit en naar sommige appartementsgebouwen kijk, zie ik dikwijls aan de gordijnen waar er mogelijk een problematiek aanwezig is. Het is dus een tweede natuur, maar evengoed iets dat ik aanvaard heb. Het helpt me wel om een klein menselijk contact te maken door een bedelaar even aan te spreken of op zijn minst te groeten. Van daaruit volgt dan een soort aanvaarding.”

Hoe zit de toekomst eruit, voor jou én voor de armoede?

“Ik hoop om met ATD op een dag overbodig te zijn. Maar ik vrees dat het niet meer in mijn generatie zal gebeuren. Dus ik hoop van verder te strijden, omdat ik wil meebouwen aan iets zinvols, een samenleving waar ruimte is om iedereen een menswaardig bestaan te gunnen, ongeacht tegenslagen en beperkingen.”

Bio Bea Verleyen

Privé

Bea (54) is afkomstig uit Dendermonde. Ze woont in de Zeelaan en is gehuwd met Marc Ecker, met wie ze drie kinderen heeft: de prille twintigers Sam en Eva en de 18-jarige Ellen.

Loopbaan

Momenteel werkt Bea in het OCMW van Middelkerke. Eerder was ze werkzaam als hoofd-opvoedster in de bijzondere jeugdzorg en in de begeleiding van kansarmen in Brussel. Ze begon haar carrière bij een jeugdbeweging die nu KAJ heet.

Vrije Tijd

ATD Vierde Wereld, en andere organisaties die zich inzetten voor armoedebestrijding. Andere favoriete bezigheden zijn lezen en wandelen.