Oostende onder de loep (5): gedenkzuil voor stormramp

Velen (her)ontdekken tegenwoordig het plezier van het wandelen. Zowel in de natuur als in de stad. Wie Oostende doorkruist, passeert ettelijke plaatsen, beelden of objecten met een bijzondere geschiedenis. Marc Loy, stadsgids bij Gidsenkring Lange Nelle, haalt elke week zijn loep boven, op zoek naar opvallende Oostendse verhalen. Vandaag: de gedenkzuil voor de watersnood van 1953.

Op luttele meters van de grens tussen Oostende en Bredene staat in onze buurgemeente, bij ons weten, het enige herdenkingsmonumentje aan onze kust van de stormramp 1953. Op die bewuste 1 februari dreigde bij het springtij een groot deel van Bredene-Sas opnieuw blank te staan.

De memorabele noordwesterstorm met orkaankracht, die in Nederland ongeveer 1800 doden eiste, beukte in de nacht van 31 januari op 1 februari 1953 ook hard op onze kust in. Behalve Oostende en Bredene werden ook onder meer Nieuwpoort, Zeebrugge, Heist en Knokke zwaar geteisterd. Met het giertij dat omstreeks halft wee ’s nachts een uitzonderlijke hoge waterstand veroorzaakte, liep het oude stadsgedeelte van Oostende onder water. Niet alleen door de overslaande golven ter hoogte van de zeedijk, maar ook via de havengeul en de dokken stroomde er een massa zeewater over de kaaimuren de stad in.

In onze stad kwamen er uiteindelijk zeven mensen om het leven. Isidoor Gunst (72), Pharaïlde Gunst (67), Robert Vanderwal (48) en Geraine Dumarey (46) vonden de dood in de laaggelegen arbeiderswoonsten aan de Bredensesteenweg, ter hoogte van de toenmalige bailybrug over de Noord-Ede, in de omgeving van de historische sluizen van Sas-Slijkens en het Koninklijk Werk Ibis, toen ook daar ’s nachts het water buiten de kanaaloevers trad.

Bres

Wat verder werd er die nacht ook een zowat 20 m brede bres geslagen in de zuidelijke kreekdijk van het afwateringskanaal Noord-Ede tussen het kerkhof en de Maertensbrug. Zo liep een deel van de Bredense wijk Het Sas onder water. Gelukkig stroomde het water bij eb weer grotendeels weg richting zee. De volgende morgen werd de ravage duidelijk en vanaf het ochtendgloren werd met man en macht, en veel vrijwilligers, gewerkt om met zandzakjes de gapende bres te dempen tegen de volgende springvloed even na de middag. Wat op de valreep ook lukte. Precies 40 jaar na die bewogen stormnacht, op 31 januari 1993, onthulde de Bredense heemkring Ter Cuere op die plaats een gedenkzuil. Merkwaardig genoeg is, voor zover we konden nagaan, die overstromingsramp aan onze kust enkel door dit monumentje in Bredene vereeuwigd.

Masterplan

Om onze stad in de komende halve eeuw beter te beschermen tegen de voorspelde nog heviger stormen en de stijging van het zeeniveau, maakte de Vlaamse overheid een Masterplan Kustveiligheid op. Voor Oostende betekent dat concreet de sporadisch weerkerende zandopspuitingen buiten het toeristisch seizoen. Bij die operatie worden de stranden met zand uit zee verhoogd en verbreed, als buffers tegen de inbeukende stormgolven. Er verrezen ook stormmuren rond de getijdokken in de haven en op de zeedijk in Mariakerke. En er komt een mobiele kering tussen de stormmuren van het Zeeheldenplein en Visserskaai: werken die momenteel in uitvoering zijn.

Op luttele meters van de grens tussen Oostende en Bredene staat in onze buurgemeente, bij ons weten, het enige herdenkingsmonumentje aan onze kust van de stormramp 1953. Op die bewuste 1 februari dreigde bij het springtij een groot deel van Bredene-Sas opnieuw blank te staan.

De memorabele noordwesterstorm met orkaankracht, die in Nederland ongeveer 1800 doden eiste, beukte in de nacht van 31 januari op 1 februari 1953 ook hard op onze kust in. Behalve Oostende en Bredene werden ook onder meer Nieuwpoort, Zeebrugge, Heist en Knokke zwaar geteisterd. Met het giertij dat omstreeks half twee ’s nachts een uitzonderlijke hoge waterstand veroorzaakte, liep het oude stadsgedeelte van Oostende onder water. Niet alleen door de overslaande golven ter hoogte van de zeedijk, maar ook via de havengeul en de dokken stroomde er een massa zeewater over de kaaimuren de stad in.

In onze stad kwamen er uiteindelijk zeven mensen om het leven. Isidoor Gunst (72), Pharaïlde Gunst (67), Robert Vanderwal (48) en Geraine Dumarey (46) vonden de dood in de laaggelegen arbeiderswoonsten aan de Bredensesteenweg ter hoogte van de toenmalige bailybrug over de Noord-Ede, in de omgeving van de historische sluizen van Sas-Slijkens en het Koninklijk Werk Ibis, toen ook daar ’s nachts het water buiten de kanaaloevers trad.

Bres

Wat verder werd er die nacht ook een zowat 20 m brede bres geslagen in de zuidelijke kreekdijk van het afwateringskanaal Noord-Ede tussen het kerkhof en de Maertensbrug. Zo liep een deel van de Bredense wijk Het Sas onder water. Gelukkig stroomde het water bij eb weer grotendeels weg richting zee. De volgende morgen werd de ravage duidelijk. Vanaf het ochtendgloren werd met man en macht, en veel vrijwilligers, gewerkt om met zandzakjes de gapende bres te dempen tegen de volgende springvloed even na de middag. Wat op de valreep ook lukte. Precies 40 jaar na die bewogen stormnacht, op 31 januari 1953, onthulde de Bredense heemkring Ter Cuere op die plaats een gedenkzuil. Merkwaardig genoeg is, voor zover we konden nagaan, die overstromingsramp aan onze kust enkel door dit monumentje in Bredene vereeuwigd.

Masterplan

Om onze stad in de komende halve eeuw beter te beschermen tegen de voorspelde nog heviger stormen en de stijging van het zeeniveau, maakte de Vlaamse overheid een Masterplan Kustveiligheid op. Voor Oostende betekent dat concreet de sporadisch weerkerende zandopspuitingen buiten het toeristisch seizoen. Bij die operatie worden de stranden met zand uit zee verhoogd en verbreed, als buffers tegen de inbeukende stormgolven. Er verrezen ook stormmuren rond de getijdokken in de haven en op de zeedijk in Mariakerke. Er komt een mobiele kering tussen de stormmuren van het Zeeheldenplein en Visserskaai. Die werken zijn momenteel in uitvoering.