Schermen achter slot en grendel, school koopt 250 kluisjes voor smartphones: “De nieuwe schermvrije zone geldt de hele schooldag”

De eerste graad van het VTI in Ieper moet het doen zonder telefoon. © TP
Redactie KW

De leerlingen uit de eerste graad van het Ieperse VTI steken straks voor het eerst hun schermen achter slot en grendel, gedurende de hele schooldag. Het VTI koopt daarvoor 250 kluisjes aan. Bij succes wordt de schermvrije zone uitgebreid naar hogere graden.

Telefoons opzij, focus erbij. Het is een van de slogans in de nieuwe schermvrije zone van het Ieperse VTI. Die geldt voorlopig enkel voor de leerlingen van de eerste graad, maar gedurende de volledige schooldag: tijdens schooltijd moeten schermen — smartphones, tablets, laptops — opgeborgen worden in een persoonlijk kluisje. “Voor ons nieuw schermverbod hebben we 250 kluisjes aangekocht”, zegt directeur Pieter Roets. De kluisjes staan in de inkomhal van de eerste graad. “Een behoorlijke investering. We laten smartphones niet opbergen in de boekenlockers in de klassen, want dan zou de verleiding te groot zijn tussen de lesuren. In de nieuwe kluisjes liggen de toestellen veilig.”

Handhaven

“Hoe we zullen handhaven? Het idee kwam tot stand na overleg met de leerlingen- en ouderraad, en we hebben iedereen goed geïnformeerd”, aldus Roets. “In die kluisjes zitten toch geen boeken, dus ze moeten daar eigenlijk niet zijn tijdens de schooldag. We zullen het verbod inschrijven in ons schoolreglement. Misschien zijn er in het begin wel inbreuken, maar ik maak me sterk dat het met de juiste opvolging en eventuele sancties wel goed zal lopen.”

Sociale interactie

Met de nieuwe maatregel wil de school meer sociale interactie stimuleren. “Tijdens de speeltijden en middagpauzes zien we leerlingen met vijf op een rij stilzwijgend naast elkaar zitten op banken, als zombies aan het scherm van hun telefoon gekluisterd. Ze hebben net de leeftijd om te ravotten en buiten te spelen, en ze hebben eens een uitlaatklep nodig om het hoofd leeg te maken. De banken op de speelplaats zitten vol. Ze gamen er ook tegen elkaar en dat leidt wel eens tot gefrustreerde en opgefokte reacties. Wie wel rondloopt, wandelt wel eens tegen iemand anders omdat ze op hun scherm bezig zijn. Het gsm-gebruik buiten de lestijden had ook een negatieve impact op de concentratie tijdens de lessen. De wetenschappelijke literatuur leert ons dat het tiener- en puberbrein vol zit en wazig wordt door al dat overmatig schermgebruik.”

BeReal

“We merken dat het voor leerlingen moeilijk wordt om eens dertig minuten te focussen op een tekst of een andere taak. Meneer, het is BeReal, horen leraren van leerlingen die hun gsm willen gebruiken. En al die meldingen: TikTok, Snapchat, WhatsApp, Instagram, Facebook… Er is een enorme groei van apps en de gsm is een voortdurend aanhangsel geworden. Het sociale leven van vroeger zit nu helemaal in dat toestel. We horen ook veel ouders die duidelijke grenzen afbakenen. Gaan slapen? Dan blijft de gsm beneden.”

Gezelschapsspelletjes

In de schermvrije zone wil de school alternatieven voorzien tijdens speeltijd en middagpauzes. “De ouderraad zal gezelschapsspelletjes voorzien en we willen inzetten op een verhoogd sportaanbod over de middag. We baseren ons verbod niet alleen op wetenschappelijk onderzoek, maar ook op voorbeelden bij andere scholen. In Ieper voerde het Lyceum vorig jaar zo’n verbod in, met succes. We kregen al veel steunreacties van ouders. Uiteindelijk trekken we een gelijkaardig verbod gewoon door vanuit de lagere school, dus de eerstejaars zijn wel wat gewoon. En ouders die hun kind willen bereiken, moeten naar het onthaal bellen. Zoals vroeger.”

“In Wallonië komt een verplicht smartphoneverbod. Bij ons wordt de keuze overgelaten aan de scholen zelf, maar wat mij betreft mag een verplicht verbod ook opgenomen worden in het toekomstig Vlaams regeerakkoord. Dan is het tenminste duidelijk en makkelijk uit te leggen aan de leerlingen. Er zijn nog scholen overstag aan het gaan.”

Hogere graden?

Bij een positieve evaluatie kan de schermvrije zone uitgebreid worden. “De eerste graad zit in een apart gebouw en heeft een eigen speelplaats. In hogere graden merken we dat leerlingen op een andere manier omgaan met hun smartphone. Ze kijken er wel eens naar, maar zijn ook bezig met een taak of praten meer onderling. Ook daar horen we stemmen van collega’s om het verbod door te trekken. We zullen dit proefproject afwachten en altijd eerst vooraf overleggen. We hebben nu een 250-tal kluisjes aangekocht, maar dat kunnen er nog meer worden.” (TP)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier