Vanop een oorlogsbegraafplaats bij Ieper aanschouwden meer dan honderd geëvacueerde schoolkinderen dinsdagnamiddag een uitzonderlijke explosie van een gevonden obus uit de Tweede Wereldoorlog.
“Ook de Tweede Wereldoorlog is door de Westhoek gepasseerd”, zegt Steven De Meulenaere, adjudant bij DOVO. Zijn ontmijningsdienst vervoert projectielen uit de Eerste en Tweede Wereldoorlog doorgaans naar een afgelegen militaire site in Poelkapelle om ze daar onschadelijk te maken of desnoods tot ontploffing te brengen. “Maar dit projectiel was gewapend en de ontsteker was in slechte staat, dus het was te gevaarlijk om te vervoeren. Vandaar de vernietiging ter plaatse”, aldus De Meulenaere.
Uitzonderlijk
Er volgde een schouwspel dat Niek Benoot nooit eerder zag bij zijn Hooge Crater Museum, dat tal van onschadelijk gemaakte projectielen tentoonstelt uit de Eerste Wereldoorlog. “Maar een obus uit de Tweede Wereldoorlog, dat is toch heel uitzonderlijk bij ons”, stelt Niek. “Het projectiel werd een kleine week geleden ontdekt tijdens graafwerken voor een nieuwe waterleiding aan de ingang van ons museum. Een zoveelste obus uit de Eerste Wereldoorlog, dachten we, dus deden we wat hier bijna dagelijks gebeurt: de granaat laten liggen en de politie verwittigen, die komt kijken en laat vervolgens DOVO ter plaatse komen.”
“Maar het werd geen routineoperatie”, getuigt Niek. “Er was wat onderlinge discussie, er werden boeken bijgehaald en ze begonnen het projectiel te meten en grondig te bestuderen.”
De technische benaming volgens DOVO: een 4,5 inch Mark 1 D uit het Verenigd Koninkrijk ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. “De ontsteking van de granaat, die nog steeds aan de ingang lag van ons oorlogsmuseum, bleek niet meer stabiel”, vervolgt Niek. “Op de dag van de DOVO-interventie was het hier bijzonder druk: alle tweedejaars van het Sint-Aloysiuscollege uit Menen deden een opdracht rond herinneringseducatie.”
Evacuatie
“Toen beslist werd om de granaat hier tot ontploffing te brengen werden alle 150 leerlingen geëvacueerd naar een deel van het Hooge Crater Cemetery tegenover het museum. Achter die begraafplaats werd een put gegraven voor het projectiel, vanwaar een kabel werd uitgerold richting de veilige zone buiten de ingestelde perimeter. Er moest twee keer worden afgeteld, want de eerste maal gebeurde niks. De ontploffing was indrukwekkend voor iedereen die stond te kijken: een luide knal, rookpluim en aarde die metershoog in het rond vloog. Ook ik had zoiets nog nooit gezien. Tijdens de oorlog moet dat een enorme impact gehad hebben.”
“Het museumbezoek van deze leerlingen werd zo een onvergetelijk avontuur”, lacht Niek. “Ze waren op voorhand al bijzonder gemotiveerd voor hun zoekopdracht, die op punten stond. Wellicht is hun aandacht wat verslapt door alle commotie. Slechte punten? Dat valt wel te onderhandelen met de leerkracht, denk ik. Dit was allerminst alledaags.” (TP)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier