De Torhoutse Scholengroep Sint-Rembert heeft duidelijk een baksteen in de maag. Er staat alweer een grootscheeps project op stapel, met name het verbouwen en grondig herinrichten van de neogotische schoolkapel, die uit het einde van de 19de eeuw dateert. Tegelijkertijd krijgen de twee aangrenzende speelplaatsen van de Middenschool een make-over en wordt er nieuw sanitair voorzien. Vlaanderen komt voor de ingreep met 2,9 miljoen euro over de brug en de scholengroep hoest zelf 1,8 miljoen euro op.
Tevens worden enkele van de kleine pianohokjes gesloopt, die in vervlogen tijden voor de voormalige kostersschool werden gebouwd. Zo ontstaat er plaats voor een nieuw toilettenblok voor de leerlingen. In de kapel zelf, die een hoge en omvangrijke ruimte is, komt er een tussenverdieping, bereikbaar met brede, comfortabele trappen. Op die etage blijft er aan de kant van de brandglazen een sacrale of gebedsruimte bestaan en wordt er bovendien een aula gecreëerd voor maximum 200 personen. De gelijkvloerse verdieping zal vooral dienst doen als schuilplaats voor de leerlingen bij slecht weer: een overdekte speelplaats. Daartoe krijgen de zijgevels van de kapel een aantal nieuwe, brede toegangsdeuren.
Geschilderde kruisweg tijdelijk weggenomen
“De kapel werd omstreeks 1896 gebouwd”, zegt algemeen directeur Ann Stael van de scholengroep. “Zowel tijdens de Eerste als de Tweede Wereldoorlog werd ze beschadigd, maar daarna telkens hersteld. Eind jaren zestig had een renovatie plaats waarbij een belangrijk deel van het authentieke meubilair verdween en de neogotische, polychrome muurschilderingen overschilderd werden. Het was de periode van de witte muren en de oranje stoelen. In november 1983 waaide tijdens een herfststorm de toren van het dak, met ernstige schade tot gevolg. Toren en dak werden evenwel stevig hersteld.”
“Begin jaren negentig kreeg de kapel weer een grondige facelift. Er werden nieuwe meubelstukken vervaardigd uit de restanten van het aloude houtsnijwerk en het interieur kreeg de roze kleur die tot op vandaag is blijven bestaan. De geschilderde kruisweg van kunstenaar Armand Demeulemeester, die uit 1996 stamt, hebben we tijdelijk weggenomen en zal na de renovatie van de kapel een plaats krijgen in de nieuwe sacrale ruimte op de bovenverdieping. Ook de huidige altaarsteen blijft bewaard.”
Renovatie is een win-winsituatie
Het grondig aanpakken van de kapel dringt zich volgens directeur Stael al ettelijke jaren op.
“Het is een oud gebouw dat totaal niet meer voldoet aan de energieregelgeving en aan de hedendaagse kwaliteitseisen. De hoge ramen en het stucwerk komen los en we hebben te kampen met infiltraties van water. Ook de gevels zijn in bedenkelijke staat. Door de slechte isolatie en de gigantische omvang is verwarmen momenteel peperduur. De kapel is geen wettelijk beschermd monument, maar we hebben er toch voor gekozen om ze te behouden. Ze is een wezenlijk onderdeel van de Campus Noord met in de gevelpunt een beeld van de heilige Jozef. De herbestemming zal ervoor zorgen dat ze veel meer gebruikt wordt dan nu het geval is. Het is een pure win-winsituatie: we behouden een gebouw met een duidelijke erfgoedwaarde én we creëren er nuttige lokalen in. Plus: het blijft deels een gebedsruimte, waar er nog altijd religieuze diensten kunnen plaatsvinden.”
Het verbouwingsproject zou eind 2025 af moeten zijn
Er is heel wat overleg en denkwerk aan het project voorafgegaan. Onder andere de twee inwonende priesters van de scholengroep, Rik Cloet en Filip Bonduel, kregen hun stem in het kapittel. Nu liggen de plannen definitief vast en werden de eerste voorbereidende werkzaamheden al uitgevoerd, met name het volledig leegmaken van de kapel. Het verouderde orgel dat zich in de ruimte bevond, levert wisselstukken op voor andere historische en/of antieke orgels.
Bomen en planten op de speelplaats
De renovatie en de verbouwingen zullen het hele schooljaar 2024-2025 duren en zouden in principe tegen eind 2025 af moeten zijn. Met de start van de realisatie wordt gewacht tot na de juni-examens, om de hinder voor de leerlingen zo klein mogelijk te houden. Samen met de kapel krijgen ook de twee aangrenzende speelplaatsen een serieuze beurt. Er zijn bomen en planten voorzien en de toegankelijkheid wordt sterk vergroot door de vele bestaande opstapjes te verwijderen. Bomen aan de kant van het klassenblok 3 moeten de lokalen in de zomer afschermen tegen de felle zon en een stuk koeler maken.
“Tijdens de werkzaamheden zullen we voor de leerlingen een andere speelplaats inrichten”, besluit Ann Stael. “We creëren in een zijmuur ook een extra ingang voor het klassenblok 3, dat een tijdje niet vanaf de huidige speelplaats bereikt zal kunnen worden. Dat zal wat last veroorzaken voor de leerlingen en de leerkrachten. Daar is geen ontkomen aan.”
Het omvormen van de kapel tot een mooie, polyvalente ruimte is een schoolvoorbeeld van hoe historische gebouwen dankzij een aantal doordachte ingrepen hun nut kunnen blijven bewijzen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
