Margaux Capoen: “Je moet je gewoon goed voelen in je vel”

Tussen 2001 en 2016 stond Margaux Capoen talloze keren onder de Menenpoort als fotografe, maar toen de wereldpers neerstreek naar aanleiding van de eeuwherdenking werd ze naar het achterplan verwezen. Fotografie blijft echter haar grote passie, net als wijn. Ondertussen is het alweer vijf jaar geleden dat Margaux zich outte als transgender.

Voor haar favoriete plekje bij de Menenpoort neemt Margaux Capoen ons een 200-tal meter de vestingen op richting het voormalig openluchtzwembad. Van op de vestingmuur heb je een prachtig zicht op het imposante monument, waar Margaux honderden kiekjes trok. “Ik nam vooral foto’s voor Stad Ieper, maar ook voor de Commonwealth War Graves Commission en zelfs het Britse koningshuis”, vertelt Margaux. “Maar de speciaalste fotomomenten waren die voor families die bloemen kwamen neerleggen. Zo heeft de familie van Harry Patch – de laatste overlevende van de Eerste Wereldoorlog – mij persoonlijk gevraagd om foto’s te maken.”

Waarom was dat zo speciaal?

“Het was het meest pure moment. Ik heb vele jaren onder de Menenpoort gestaan en veel gezien en gehoord, maar ook dingen die ik eigenlijk niet wilde horen en zien: mensen die zich niet gedroegen naar een label, die zaten te sms’en of te bellen onder de Menenpoort. Met het bezoek van Harry Patch had je dat niet. Nog nooit heb ik in twee ogen zoveel verdriet maar ook moed gezien dan toen.”

Waarom ben je in 2016 gestopt met het nemen van foto’s onder de Menenpoort?

“Vanaf 2014 zag ik de bui al hangen. Bij de stad was het moeilijk om mij nog op bepaalde posities te plaatsen, omdat de wereldpers aanwezig was. Dan werden de plaatselijke fotografen en journalisten op de derde en vierde rij geplaatst. Dan heb ik zelf de stekker eruit getrokken. Ik kon het beeld niet meer leveren dat de stad nodig had. Daar kon ik niet mee leven en ik heb in vriendschap afscheid genomen. De teleurstelling van mijn kant was wel groot. Het heeft pijn gedaan. Nu zie je al dat er weer veel minder belangstelling is.”

“Het deed pijn toen ik geen foto’s meer kon nemen onder de Menenpoort”

Je was een goeie vriendin van Antoon Verschoot, de man die zelf meer dan 15.000 keer de Last Post blies. Hoe was die vriendschap ontstaan?

“Gewoon door mezelf te zijn. Ik heb per abuis zijn vertrouwen gewonnen en dat is gebleven tot hij gestorven is. Met de overgebleven klaroeners heb ik trouwens nog steeds een goeie band. Toone was een mens van het gewone volk, wat niet altijd op veel appreciatie kon rekenen van The Last Post Association. Het strookte niet altijd met het meer clean geworden 11-novemberverhaal. Omdat de VRT de Last Post live uitzond, moest alles getimed zijn, maar Toone had niet die opvatting. Voor hem mocht er al eens een scheve noot tussen zitten…”

Naast stadsambtenaar ben je ook persfotografe. Wat doe je nog allemaal op dat vlak?

“Ik werk nog steeds voor het persagentschap van Bart Vandenbroucke. Dat doe ik al 22 jaar, maar ik wil er niet mee stoppen. Bart is bijna 70, maar ik blijf hem trouw. Ik doe gewoon nog wat ik wil doen. Dat gaat vooral om sportwedstrijden. Vroeger zat ik in heel West-Vlaanderen, maar tegenwoordig werk ik dichter bij de deur. Een van mijn favoriete sporten is de rallysport. Ik heb daar vele jaren foto’s genomen en in die sporttak ligt waarschijnlijk ook mijn toekomst.”

Vijf jaar geleden maakte je bekend dat je transgender bent. Hoe kijk je daarop terug?

“Ik wist het eigenlijk al van toen ik vijf of zes jaar oud was. Het is niet iets dat op je hoofd valt. Nu worden transgenders vlugger geholpen. In mijn jonge jaren wist niemand daar iets van. Zelfs de dokters niet… Dat is jammer, want die jaren voelen voor mij als verloren jaren.”

Je was toen al 47. Waarom kwam je er niet vroeger voor uit?

“Niet uit schrik, maar ik vond dat de wereld er nog niet klaar voor was. Ik heb ook zelf nog zitten twijfelen. Na enkele gesprekken met mijn vrouw en familie – mijn broer is arts in Ieper – heb ik dan besloten om te kiezen voor Margaux in plaats van Tijl.”

Is het transformatieproces nu afgerond?

“Voor mij wel. Transgender zijn heeft zodanig veel lagen. Je hebt mensen die volledig transformeren, je hebt mensen die zich helemaal niet laten opereren… Het gaat gewoon om zich goed voelen in je vel. Elk op zijn manier.”

Hoe heeft het je leven veranderd?

“De grootste verandering is het naar buiten komen met het gegeven dat je vroeger Tijl was… Ik heb dat wel zachtjes aan gedaan. Ik heb mij niet meteen verkleed als vrouw. Al zeg ik het verkeerd: wij verkleden ons niet. Als fotografe zit ik natuurlijk in de sportwereld en daar krijg je veel blikken en veel mensen die vragen stellen… Maar goed: het agentschap, Sportspress en de sportclubs gaan daar goed mee om.”

Kreeg je ook negatieve reacties?

“We proberen die zoveel mogelijk af te schudden, maar als het te erg wordt, pareren we die met een goed antwoord. Niet iedereen is al mee met het verhaal van de transgenders. Dat hoeft ook niet. Niemand hoeft te juichen met Margaux als transgender. Ik wil in de eerste plaats gezien worden om wie ik ben en wat ik doe. Maar uitgelachen worden en blijven uitgelachen worden, is een ander probleem.”