Tieltse straten genoemd naar een vrouw: ze zijn al bijna zo schaars als een café zonder bier. Er bestaat welgeteld eentje: de Magdalena Huysstraat. Deze CVP-politica, moeder van gewezen burgemeester Michiel Van Daele, werd in 1949 verkozen voor de Kamer van Volksvertegenwoordigers. Ook daar bleek ze op dat moment een zeldzaamheid.
“Mijn moeder groeide op in een landbouwersgezin als oudste van zeven kinderen”, schetst Michiel Van Daele (71) . Tijdens haar beroepsloopbaan verdiende ze de kost als onderwijzeres in het vierde en vijfde leerjaar van de zusters Apostollinen in Tielt.
Michiel Van Daele steekt ons een werk van Isabel Van Dael in handen. Tijdens haar universitaire studies wijdde zij een seminarieoefening aan (Maria) Magdalena Huys. De gewezen Tieltse burgemeester heeft het zelf nog eens doorgenomen om zijn geheugen op te frissen.
“Je moet weten dat ik nog niet geboren was toen ze voor het eerst verkozen raakte. Mijn moeder trouwde op haar 41ste, mijn vader Paul was 43. Het is dus vrij uitzonderlijk dat ik er nog gekomen ben.” (lacht)
Speeches en zitdagen
Toen ze in 1949 de vierde plaats op de Kamerlijst kreeg aangeboden, weigerde ze die eerst, omdat ze zwanger was. ‘Uw kleine moet maar meegaan’, kreeg ze te horen. Zo werd Magdalena Huys pas de tweede vrouw die haar opwachting maakte in de Kamer. En om het met de woorden van de studente te zeggen: de kleine Van Daele zat al van voor zijn geboorte in het parlement.
“Mijn moeder hield zich in die periode opvallend afzijdig in de media, haar ‘gezegende’ toestand was dan ook ‘not done’ in de politiek van toen”, aldus haar zoon.
Hoe klein hij in die tijd ook was, hij herinnert zich nog levendig hoe vaak zijn moeder parochiezalen afdweilde om te gaan speechen en geregeld zitdagen hield op diverse locaties in de regio. “Voor mij duurde het allemaal veel te lang. Liever had ik een kauwgum uit de bak gedraaid”, zegt Michiel Van Daele lachend. “Dat ik als politicus zelf nooit lang speechte, had zeker met die tijd te maken.”
Groot dienstbetoon
Magdalena Huys kwam op voor zaken die de kleine man aanbelangen: huisvesting en onderwijs, maar ook watervoorziening en sociale aangelegenheden. “Mijn moeder stond voor een enorm dienstbetoon. Van een megafoon als Facebook was in die tijd nog lang geen sprake, ook niet van een of meerdere parlementaire medewerkers. Nochtans verdiende ze als beginnend politicus niet meer dan als onderwijzeres.”
Magdalena Huys zei de politiek vaarwel in 1965, nadat ze niet meer verkozen geraakte. “Er werd toen nog meer dan nu op de partij an sich gestemd, dus was de plaats op de lijst doorslaggevend. Hoewel ze door haar jaren trouwe dienst had moeten doorschuiven naar een meer verkiesbare plaats, bleef ze op een strijdplaats staan. En omdat de CVP een zetel verloor door de opkomst van de toenmalige Volksunie, betekende dat het einde van haar politieke loopbaan.”
Maar stilzitten was er ook dan niet bij. Toen haar man Paul Van Daele ernstig ziek werd, zat er voor Magdalena Huys niets anders op dan de leiding over diens confectiebedrijf Vandatex te nemen. “Ik was pas in mijn late tienerjaren en moest al mee naar Duitsland om kledij te verkopen: hele valiezen sleurden we met ons mee. Die job was niks voor mijn moeder.”
In coma na ongeval
Het confectiebedrijf zou worden verkocht en op 71-jarige leeftijd werd Magdalena Huys nog organisator en supervisor van vakantiecomplex Ter Helme in Oostduinkerke.
Vijf jaar na het overlijden van haar man raakte ze op 8 mei 1988, op 82-jarige leeftijd, betrokken in een zwaar ongeval, waarin een goede vriendin het leven liet. De gewezen volksvertegenwoordigster belandde in een coma waaruit ze niet meer zou ontwaken. Maar dankzij de Magdalena Huysstraat leeft ze voor altijd voort bij de Tieltenaren.
