Licht en Liefde blaast dit jaar honderd kaarsjes uit. De vereniging voor blinden en slechtzienden was van meet af aan sterk verankerd in West-Vlaanderen. “Ze werd in 1923 opgericht als antwoord op het aanzienlijk aantal blinden onder de oorlogsinvaliden. De provincie is altijd een voortrekker gebleven”, zegt Jan de Smedt, netwerkdirecteur bij de organisatie.
Blindenzorg Licht en Liefde Varsenare organiseert op zondag 25 juni een groot buurtfeest in het teken van zijn honderdjarig bestaan. De vereniging heeft evenwel vertakkingen in heel Vlaanderen. “Er is een hardnekkige perceptie dat Licht en Liefde een Varsenaars project is, terwijl we eigenlijk in heel Vlaanderen, en zelfs in Brussel en Nederland actief zijn”, verduidelijkt directeur Jan de Smedt (63).
Vrijwilligers
In de jaren na de Eerste Wereldoorlog ontstonden vier blindenzorgverenigingen in België. Licht en Liefde was de Vlaamse tegenhanger van La Lumière, de Ligue Braille en het Oeuvre Nationale des Aveugles. “Het initiatief kwam van twee priester-leraars van de blindenschool Spermalie. De Vlaamse braillebibliotheek zag in die periode het levenslicht, daarnaast werd een blindenbond uitgebouwd voor mensen met een visuele handicap in Vlaanderen en Brussel (VeBeS, red.)”, aldus De Smedt. Licht en Liefde groeide uit tot een algemene blindenzorgorganisatie die goeddeels draait op vrijwilligers. “We ontvangen weinig overheidssteun”, zegt De Smedt. “Van elke 10 euro die er binnenkomt, komt er 7 euro uit schenkingen en legaten. Maar met ongeveer 15.000 donateurs en zo’n 150 vrijwilligers is onze provincie wel hét voorbeeld van hoe een liefdadigheidsinstelling volgens dat model kan blijven draaien. Want de verwachtingen ten aanzien van onze organisatie worden alsmaar hoger.”
Met een visuele beperking hink je altijd achterop, maar technologie kan wél oplossingen bieden
Licht en Liefde telt in onze provincie zo’n 1.500 cliënten. Jan de Smedt schat dat er zo’n 35- à 40.000 blinden en slechtzienden zijn in onze provincie alleen. “En daarvan bereiken we nog maar één op de tien. We kunnen dus nog veel betekenen. We zijn nu in samenwerking met het West-Vlaams bedrijf Sensotec en Hogeschool VIVES een hoogtechnologische camerabril aan het ontwikkelen, die via de Vlaamse Ooglijn voor blinden en slechtzienden kijkt. Die zal bijvoorbeeld ingezet kunnen worden om vanop afstand een brief voor te lezen”, klinkt het.
Technologie
De technologische inhaalbeweging is volgens Jan de Smedt broodnodig. “Een tekst diagonaal lezen, in braille kan dat niet, hé. Met een visuele beperking hink je sowieso altijd achterop en deze wereld raast maar door. Maar technologie kan mijns inziens wél oplossingen bieden. Zo ben ik ervan overtuigd dat blinden en slechtzienden zich binnen pakweg vijftig jaar óók in een zelfrijdende auto zullen verplaatsen. Alleen is er dus nog een lange weg af te leggen: 9 op de 10 kookplaten zijn vandaag touchscreens, een – ongewild – uitsluitingsmechanisme.”
Blind- en slechtziendheid is vandaag in de eerste plaats een welvaartsprobleem, legt De Smedt uit. “We willen allemaal wel honderd jaar worden, alleen is de kans dan groot dat je op een gegeven moment je zicht verliest. Een kwaliteitsvol leven blijft ook op die gezegende leeftijd haalbaar, maar wel op voorwaarde dat we daar de juiste omkadering voor bieden. Het probleem is ook dat slechtziendheid zich meestal over een langere periode manifesteert. Toen mijn moeder 90 werd, kon ze de ondertitels op haar tv plots niet meer lezen. De oogarts stelde vast dat ze al op één oog volledig blind was en op het andere maar een derde van haar gezichtsscherpte meer over had. Mama is uiteindelijk op haar 93ste gestorven, maar er zijn ook mensen die al op hun 65ste hun zicht verliezen en dus nog twintig, dertig jaar voor de boeg hebben. Zij moeten dan met die beperking leren leven, maar in de praktijk zien we dat mensen, die anders nog vitaal zijn, door hun blindheid in een soort isolement terechtkomen waardoor hun totale levenskwaliteit erop achteruitgaat. Ik kan niet genoeg benadrukken hoe belangrijk het is om sociaal betrokken te blijven.”
Inspiratie
“Er is ter gelegenheid van die honderdste verjaardag even twijfel geweest of we de organisatie niet moesten rebranden. De naam Licht en Liefde heeft iets oubolligs, hé. Ik herinner mij die sketch van Kamiel Spiessens, die blinden ziet koffiedrinken en taart eten: Oesje, ik zit bij Licht en Liefde. Maar wij bieden natuurlijk nog zoveel meer.” De Smedt hanteert de termen macro-, meso- en micro-maatschappelijk. “Het eerste komt neer op structureel belangen behartigen, denk aan een toegankelijker internet nastreven. Meso: denk aan een blinde die leert zeilen of naadloos trein, tram en bus neemt. Micro is wat we individueel kunnen doen. De wereld van de blinden en slechtzienden is trouwens ook een onuitputtelijke bron van inspiratie voor ons, zienden. Onder de noemer Xinix organiseren we events in het donker, de ideale teambuildingsactiviteit omdat het je als bedrijf anders tegen de zaken leert aankijken. Het stelt ook je beeld rond blind- en slechtziendheid bij.”
De vereniging financieel steunen kan via overschrijving op rek. BE93 7370 3703 7067 of via www.blindenzorglichtenliefde.be. Zin om voor Licht en Liefde vrijwilligerswerk te doen? Mailen kan naar vrijwilligers@vebes.be
Het beste van KW
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier