“Kunstmatig zwanger worden is loodzwaar”: Stefanie (35) wil taboe doorbreken met podcast

In de nieuwe podcast ‘Buikvol verlangen’ belicht Stefanie Spessart alle aspecten van zwanger worden via een fertiliteitstraject. “Steeds meer mensen hebben moeite om op een natuurlijke manier zwanger te worden. Gelukkig zijn daar al heel wat oplossingen voor. Maar hoe zwaar zo’n fertiliteitstraject weegt, fysiek maar zeker ook mentaal, is nog te weinig bekend”, verklaart Stefanie waarom ze de stilte die nog altijd rond het onderwerp hangt, wil doorbreken.

Stefanie Spessart (35) en haar man Dieter De Waele wonen in Ingelmunster en voelden zich jaren geleden al klaar voor een gezin. Maar Stefanie werd niet zwanger, en had bovendien steeds meer last van hevige buikpijn. Pas na tal van onderzoeken en het inroepen van gespecialiseerde hulp werd bij haar een vergevorderde endometriose vastgesteld. Er volgde een zware operatie, maar als gevolg van de schade die Stefanie intussen had opgelopen, bleek een fertiliteitstraject om alsnog zwanger te worden de enige uitweg.

Niet levensvatbaar

In UZ Gent werden voor hen twee ICSI-pogingen opgestart. ICSI staat voor intracytoplasmatische sperma-injectie, een techniek waarbij men in het laboratorium probeert een eicel te bevruchten waarna de eventueel bevruchte eicel – het embryo – teruggeplaatst wordt in de baarmoeder. Zonder resultaat evenwel voor Stefanie. In UZ Brussel werden nog eens drie ICSI-pogingen ondernomen, deze keer wel met enkele embryo’s tot gevolg, maar ook die bleken uiteindelijk niet levensvatbaar. “Het werd duidelijk dat het met mijn eicellen niet zou lukken, daarom besloten we toen om voor eiceldonatie te kiezen”, vertelt Stefanie. “We kochten dus gezonde eicellen van een andere vrouw, die vervolgens in het labo bevrucht werden met zaadcellen van Dieter waarna het embryo in mijn baarmoeder zou worden geplant.” De voorbereidende behandelingen waren pijnlijk, slopend, en ontgoochelend. “Mijn lichaam maar ook gemoed leden onder de hormonenbehandelingen. Maar van de acht eicellen die we kochten, raakten er drie bevrucht, en dat gaf opnieuw hoop”, aldus Stefanie. Het eerste embryo bleek zich niet in te nestelen in haar baarmoeder, maar het tweede groeide – weliswaar ook niet zonder de nodige hindernissen – uit tot hun nu bijna tweejarige, kerngezonde dochter Edice.

“Ik kotste mijn auto onder, maar ik huilde van geluk. Want het wilde zeggen dat ik nog zwanger was”

“Het traject heeft bijna vijf jaar geduurd, en heeft me als mens zeker veranderd”, vertelt ze. “Want hoewel je vooraf wel te horen krijgt wat je mag verwachten, weet je eigenlijk helemaal niet hoe zwaar het werkelijk wordt. Dat ik altijd al een doorzetter ben, heeft me zeker geholpen. Maar dat neemt niet weg dat hoe langer het allemaal duurde, hoe meer ik aan mezelf als vrouw ging twijfelen. Het hele idee van zwanger worden als iets wat je als vrouw verbindt met de natuur, en als iets wat je onderneemt samen met je man, valt in duigen. Mijn lichaam kon het niet, ik had gefaald: daar mee leren omgaan, was voor mij het allermoeilijkste”, zucht Stefanie. “Maar ik ben als mens gegroeid, ik sta ‘dankbaarder’ in het leven nu. Tijdens de zwangerschap kotste ik eens uit misselijkheid mijn auto onder. Maar ik huilde erbij van geluk, want het betekende dat ik nog altijd zwanger was”, lacht ze.

Geen controle

Een fertiliteitstraject weegt ook op de relatie van een koppel. “Dieter is altijd mijn steun en toeverlaat gebleven, tot op vandaag. Maar het is zeker niet altijd gemakkelijk geweest. Velen onderschatten dan ook de kloof die zo’n traject tussen partners kan slaan. Want je hoort het samen te doen, maar in de praktijk gaat het er allemaal klinisch aan toe. Je hebt nergens nog controle over. En als vrouw onderga je al die ongemakken, maar als man sta je daar machteloos bij toe te zien… Maar we hebben het als koppel doorstaan. Door dit alles weten we nog beter wat we aan elkaar hebben.”

Op een kunstmatige manier zwanger worden, is ten slotte ook financieel zwaar. Het totaalplaatje verschilt per geval, maar Stefanie schetst voor zichzelf: “Een poging met eiceldonatie – alle voorbereidende, verzorgende en opvolgende behandelingen inbegrepen – kost 7.000 tot 10.000 euro. Daar komt 3.000 euro bovenop voor de eicel zelf. Die kosten worden normaal niet terugbetaald door de mutualiteiten, al was dat voor ons wel voor een deel het geval omdat ik aan endometriose lijd.”

(lees verder onder de foto)

Stefanie kan haar verhaal al bij al positief afsluiten. “Ik heb mijn dochter letterlijk ‘gekocht’”, glimlacht ze vandaag. “Maar ook aan die gedachte heb ik moeten wennen. Edice is genetisch gezien niet mijn dochter, ik ben eigenlijk haar draagmoeder geweest. Maar ze ‘voelt’ helemaal als mijn kind, dat staat vast. Later, als ze daar zelf klaar voor is, willen we haar kunnen uitleggen waar ze vandaan komt. Daarom ook heb ik al die tijd een dagboek bijgehouden, waarin ze ons verhaal zal kunnen lezen.”

Positieve reacties

Het mag duidelijk zijn dat een fertiliteitstraject bijzonder zwaar weegt op een koppel én hun omgeving. Want ook ouders, zussen en broers, vrienden… leven mee. En weten niet altijd hoe wel of niet te reageren, wat wel of niet te zeggen. Stefanie en Dieter maakten er altijd een punt van om open te communiceren over hun traject, en kregen daar naar eigen zeggen vooral positieve reacties op. “We schrokken er zelfs van hoe veel mensen hetzelfde traject hebben afgelegd, en er – doordat wij er over vertelden – ook over durfden beginnen.”

Het onderwerp voor de podcast die Stefanie en Dieter altijd al samen wilden maken, lag dan ook voor de hand: in ‘Buikvol Verlangen’ vertelt Stefanie over hun ervaringen en praat ze met lotgenoten, telkens over een deelaspect van kunstmatige zwangerschap. Ook familie en vrienden komen aan bod, naast dokters en psychologen die de technische aspecten zo helder mogelijk toelichten. “Want er is veel informatie beschikbaar, maar de materie is complex en de informatie daardoor vaak overweldigend. Terwijl een logische verklaring voor wat er met je aan de hand is vaak helpt om verlies te verwerken. Want een kunstmatige zwangerschap lukt zelden meteen, en soms zelfs helemaal niet. Met onze podcast wil ik aantonen dat er voor iedereen die dit meemaakt, op welke manier ook, hulp beschikbaar is.”

De podcast ‘Buikvol verlangen’ vind je op Spotify, met om de twee weken een nieuwe aflevering.