“Kortrijk is onze tweede thuis geworden”: Vzw Nieuwkomers is al tien jaar voorbeeld van integratie
Toen Dalmar Yussuf op zijn zestiende alleen uit Somalië vluchtte, had hij nooit gedacht dat hij in Kortrijk een tweede thuis zou vinden. Maar vandaag zet hij zich samen met vrienden in voor vzw Nieuwkomers, een organisatie die nieuwkomers helpt via voetbal en sociale ondersteuning. Wat begon als een recreatieve activiteit groeide uit tot een plek waar integratie en vriendschap hand in hand gaan. “We willen mensen niet alleen laten sporten, maar ook echt helpen om hun leven hier op te bouwen”, zegt Dalmar. “Kortrijk zit in ons hart, en dat willen we teruggeven.”
“
Wist je dat er in Kortrijk 776 mensen met Somalische roots wonen?” De onvermoeibare Dalmar Yussuf (30) vraagt het ons tijdens een uitvoerig gesprek in ‘zijn’ Kortrijk. “Ik heb die cijfers eens doorgekregen op een infosessie.” Het antwoord is ‘nee’. Nooit hadden we geraden dat er zoveel mensen uit de beruchte Hoorn van Afrika hun weg hadden gevonden naar de Guldensporenstad. Dat vele Somaliërs hun land willen ontvluchten is an sich niet zo verwonderlijk. Het land kent sinds de val van dictator Siad Barre in 1991 al decennialang spanningen.
Tweede thuis
Deze relatief grote groep nieuwkomers noemt Kortrijk z’n tweede thuis, en daar heeft een project dat Dalmar en zijn goede vriend Omar Mohammed Adin opstartten veel mee te maken. “Ik ben op m’n zestiende helemaal alleen uit Somalië gevlucht voor de oorlog”, is Dalmar openhartig. Aanvankelijk was het de bedoeling om tot Groot-Brittannië te geraken, maar uiteindelijk strandde hij in Kortrijk. De hele reis doet hij niet uit de doeken, maar het is vanzelfsprekend dat de tocht tot het Europese vasteland een calvarietocht is. Daarna had de Somalische Belg het evenmin makkelijk. “Ik woonde even in Wevelgem en ben daarna zelfs dakloos geworden. Ik vond echt maar geen huis. Via het CAW ben ik dan bij een familie in Kortrijk binnengetrokken.”
“Ik voel vooral heel veel positiveit rond ons project”
Tijdens de integratieperiode merkte Dalmar meer en meer dat zijn lotgenoten met dezelfde ongemakkelijkheden als hem te maken kregen: moeite met het leren en begrijpen van de taal, het talloze papierwerk en soms ontoereikende begeleiding. “Ik ben een sociaal iemand en wil anderen helpen. Hoe meer mensen ik leerde kennen, hoe meer het duidelijk werd dat andere nieuwkomers geen gepaste vrijetijdsbesteding konden vinden, en dan heb ik het specifiek over simpelweg eens voetballen. Kijk, ik heb Kortrijk ondertussen in mijn hart gesloten. Mijn twee kindjes en vrouw hebben het hier goed en ik heb alles wat ik nodig heb. Ik wou iets teruggeven aan Kortrijk en België.”
Meer dan een voetbalclub
We schrijven anno 2015. ‘Team Dalmar’ is geboren; later kwam de naam ‘vzw Nieuwkomers’. Oorspronkelijk is het een groep nieuwkomers die in het weekend in groepjes tegen elkaar voetballen. “Maar we doen natuurlijk veel meer”, verduidelijkt Dalmar. ‘We’ zijn in deze – naast Dalmar zelf – Abshir Gesei, Omar Mohammed Adin en Mohamed Ahmedeey, die respectievelijk de voetbalmomenten op vrijdag (VTI zaal Tempo-team, red.), zaterdag (Sportcentrum Weimeersen, red.) en zondag (Sportcentrum Wembley Heule, red.) organiseren. “Gelukkig moeten we niet betalen voor de zalen waarin we spelen”, zucht Dalmar. “We zijn daar heel dankbaar voor.”
We gingen de sfeer eens opsnuiven tijdens de wedstrijdjes op zaterdag in Rollegem. We zien er onder andere Somalische, Marokkaanse en Belgische mannen voetballen tegen elkaar. De Somalische Belg Omar Mohammed Adin is de verantwoordelijke op zaterdag. “Vooraf vraag ik vooral hoeveel voetballers we kunnen verwachten, en dan zorg ik er verder ook voor dat de goals klaarstaan en dat de zaal open is.” In werkelijkheid doen Omar en Dalmar veel meer dan dat. “We zijn eigenlijk vrijwillige sociaal werkers”, aldus Dalmar.
Geldzaken
“Als er spelers problemen hebben met het vinden van werk, het betalen van facturen, lessen Nederlands vinden, etc., dan helpen we. Psychologische begeleiding voorzien we ook. Velen van ons komen uit oorlogsgebied en hebben vele trauma’s te verwerken.” Maar dat allegaartje kan dus al snel veel geld gaan kosten en daar draaien Dalmar en Omar zelf voor op. “Sommige maanden gaat dat effectief over €500 of meer. Ik heb daar geen probleem mee, want ik doe het graag en zie dat het de nieuwkomers deugd doet. Ik ben niet zo bezig met geld.”
Al voetballend integreren
Hoog tijd dus om met die nieuwkomers te praten. We spreken met Sameh Metwaly, een man met Egyptische roots die in Kortrijk terechtkwam voor een doctoraat in de statistiek aan de Kulak: “Toen ik naar Kortrijk verhuisde, was ik de eerste maanden nog op zoek naar een team om voetbal te spelen. In Egypte speelde ik in het universiteitsteam. Het in contact komen met gelijkgestemden bleek moeilijk te gaan. Gelukkig kwam ik via via bij Omar terecht. Sindsdien kom ik hier bijna elk weekend en heb ik al voetballend veel vrienden gemaakt. Kijk, het is een goede manier om te integreren in België.
“Ondertussen ben ik ook in Kortrijk trainer in het voetbal, bij Drie Hofsteden. Het is leuk dat ik de liefde voor voetbal kan doorgeven aan de Kortrijkse kinderen.” De vibe zit er duidelijk goed. We komen ook te weten dat de groep na de uren ook graag nog bij kletst en voetbal kijkt. “Iedereen is welkom”, klinkt het nog. Mochten we met genoeg spelers geweest zijn, dan hadden we duidelijk ook een balletje kunnen trappen.
Onderlinge competitie
“Hier spelen we vooral recreatief, maar er is wel een onderlinge competitie”, legt Omar uit. “De winnaar krijgt zelfs een echte beker! De bedoeling is dat we in de toekomst ook in een echte competitie gaan spelen. De groep groeit alleszins nog veel.” Diini Abdulaahi komt bij ons staan. Hij is een recenter lid van vzw Nieuwkomers. “Ik kwam hier eind 2018 terecht. Ik ben ook gevlucht vanuit Somalië en kon via Omar bij de groep aansluiten. Op deze manier heb ik al heel veel vrienden kunnen maken! Het is trouwens inderdaad recreatief, maar ik speel wel om te winnen!”
Jeugdafdeling
Sinds een paar jaar is er bovendien een jeugdafdeling, die op zondag traint. Trainer van dienst is Mohamed Ahmedeey. “Ik doe dit nu zo’n twee jaar”, schetst hij zijn begin bij vzw Nieuwkomers. Dalmar en Abshir hadden mij gecontacteerd en vroegen me of ik het zag zitten. Ik heb er de energie en goesting voor, dus zei ik meteen dat ik het wou doen.” Mohamed moet blijkbaar wel flexibel zijn in de voorbereiding van zijn trainingen, iets wat eigenlijk de ongeschreven regel is bij vzw Nieuwkomers. “Een probleem waar veel nieuwkomers mee kampen in België is timing”, legt Dalmar ons uit.
“In contact komen met gelijkgestemden bleek moeilijk te gaan”
“In België is iedereen heel stipt, maar in de culturen waar wij uit komen is dat helemaal niet het geval. Net daarom zijn onze trainingen niet strikt getimed. Je komt wanneer je kan en gaat weg wanneer je wil.” Hetzelfde horen we dus bij jeugdtrainer Mohamed. “Elke week is het inderdaad anders qua aantal kinderen dat komt opdagen. Soms zijn het er twintig, soms veertig à vijftig. Ik moet aan het begin van de training echt zien hoeveel kinderen er zijn en pas dan mijn training aan.”
Dalmar als politicus
Het mag duidelijk zijn: vzw Nieuwkomers is een voorbeeldtraject qua integratie. Als kers op de taart zette initiatiefnemer Dalmar Yussuf in 2024 zijn eerste politieke stappen. Hij was een van de jongeren op de lijst van Team Burgemeester Stadslijst Kortrijk (TBSK), de grote winnaars in de Guldensporenstad op 13 oktober met 37,5 % van de stemmen én leverancier van de nieuwe burgemeester Ruth Vandenberghe.
De gemeenteraad halen lukte hem nét niet, maar hij wist wel 1047 voorkeursstemmen te behalen. “Het was Siska (Buysschaert, red.) die me twee jaar geleden voor het eerst vroeg of ik op de lijst wilde staan”, zegt Dalmar. “We zaten samen in de sportraad. Ik twijfelde even, maar volgde wat vergaderingen mee en de vibe zat goed.” Zijn goede vriend Omar reageert: “Dat Dalmar zoveel stemmen behaalde, is heel belangrijk voor ons.”
Subsidies
Maar kan Dalmar nu een lans breken voor zijn vzw? De grote elephant in the room blijft uiteraard het kostenplaatje. “We krijgen geen subsidies, maar hebben er ook nog nooit aangevraagd”, klinkt het unisono bij zowel Dalmar als Omar. “Sinds december hebben we wel officieel een BTW-nummer.” Dat lijkt een eerste stap in de goede richting. De initiatiefnemers zaten ondertussen ook al samen met TBSK om de opties te bekijken. “Ik ken ondertussen al vele politici en voel veel positiviteit rond ons project.”
We vragen ten slotte ook nog wat de droom is voor 2025 met vzw Nieuwkomers. “Een eigen cafetaria en vaste plek”, zeggen Dalmar en Omar. “Het is van groot belang dat we na de wedstrijdjes nog wat kunnen napraten.”
Wil je in tussentijd zelf het project steunen met een vrije bijdrage? Dat kan door een bedrag naar keuze te storten op BE94 0637 4692 7014.
Sociaal sportieve werkingen zoals vzw Nieuwkomers spelen een steeds belangrijkere rol in Kortrijk. Wouter Allijns, schepen van Sport (TBSK), ziet deze initiatieven als een essentiële schakel in het versterken van de sociale cohesie en inclusie. “We zijn met de sportdienst al twee à drie jaar in contact met vzw Nieuwkomers en Dalmar. Wat zij doen is inspirerend: het biedt nieuwkomers niet alleen een kans om te sporten, maar ook om de taal te leren, vrienden te maken en zich thuis te voelen in Kortrijk.”
De schepen benadrukt dat de stad al ondersteuning biedt, bijvoorbeeld door gratis toegang tot sportinfrastructuur te voorzien. Toch wil hij nog een stap verder gaan. “De komende legislatuur willen we een erkenningskader ontwikkelen voor sociaal sportieve werkingen. Dat zou hen niet alleen zichtbaarheid geven, maar ook administratief en financieel sterker maken. De huidige subsidiestructuur is te complex. Ik streef naar een vereenvoudiging waarbij alle subsidies onder één noemer vallen. Zo wordt het voor initiatieven als vzw Nieuwkomers eenvoudiger om structurele ondersteuning te krijgen.”
Naast vzw Nieuwkomers zijn er in Kortrijk tal van andere sociaal sportieve werkingen die bijdragen aan het welzijn van specifieke doelgroepen. Een voorbeeld hiervan is Team Next, een sportproject voor en door (ex-)kankerpatiënten. Dit initiatief biedt een veilige en flexibele omgeving waarin deelnemers samen kunnen blijven sporten na hun behandeling. Een ander opvallend project is de Kruimelpad-werking, die kwetsbare kinderen via sport kansen biedt om te groeien, zowel fysiek als sociaal.
Volgens Allijns sluiten deze initiatieven perfect aan bij de bredere visie van de stad. “We hebben de afgelopen legislatuur al 100.000 euro geïnvesteerd in de opwaardering van sportpleintjes. Dat creëert niet alleen ruimte voor recreatie, maar ook voor sociaal sportieve werkingen. De interesse in dit soort projecten groeit, en dat is een goede zaak.” (RB)
Voor meer informatie of samenwerking is Jasper Balcaen, de brugfiguur tussen de werkingen en het stadsbestuur, bereikbaar via jasper.balcaen@kortrijk.be.Het beste van KW
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier