Jeugdzorg kreunt onder levensduurte en dat merken nu ook Ieperse kinderen

De jeugdzorg kreunt onder de gestegen levensduurte en dat merken kinderen in Ieper nu tijdens hun vieruurtje: druiven zonder pitjes blijken te duur en ze moeten rekenen op een “anonieme chocoman” om hun boterhammen meer smaak te geven. Dit en een dreigend personeelstekort, bouwperikelen en ellenlange wachtlijsten tonen aan dat de noden er nog nooit zo hoog waren. “Kinderen krijgen niet meer de hulp waar ze recht op hebben.”

“Onze kinderen hopen eens druiven zonder pitjes te mogen eten, als beloning voor hun goed gedrag.” Maar zelfs dat blijkt nu te duur voor Vereniging Ons Tehuis (VOT), een welzijnsvereniging binnen de Bijzondere Jeugdzorg en Opvoedingsondersteuning in Zuid-West-Vlaanderen.

“Dit grijpt naar de keel en houdt mij wakker. Het is een sprekend en frappant voorbeeld van de toestand van de jeugdzorg op vandaag en de grote uitdaging, waar we voor staan”, stelt Eva Ryde. Als voorzitter van VOT verwijst ze naar de werkingsmiddelen, die al tien jaar niet meer geïndexeerd zijn door de Vlaamse overheid.

Personeelstekort

“We moeten nog evenveel voeding en kledij zien te kopen met het budget van tien jaar geleden, en hebben nu een tekort van 30 procent. Zo worden bepaalde uitstapjes als een kamp of pret- en trampolinepark onbetaalbaar. Behalve wandelen en fietsen kunnen we weinig andere goedkope vrije tijd bieden. Als de niet-indexering van de werkingsmiddelen door de Vlaamse regering niet ongedaan gemaakt wordt, zal het personeelstekort in de jeugdhulp nog toenemen. Als geëngageerde, betrokken medewerkers niet meer over de middelen beschikken om te doen wat hun kernopdracht is, namelijk een positief leefklimaat creëren en de jongeren in de jeugdhulp zo gewoon mogelijk laten opgroeien, dan zullen ze massaal de jeugdhulp verlaten”, waarschuwt directeur Filip De Baets, die straks met pensioen gaat.

Twee jaar op wachtlijst

“Ik ben al 40 jaar actief in de sector, waarvan 33 jaar in VOT, en nooit eerder waren de noden zo hoog. Alsmaar minder gezinnen blijven bestaan als kerngezin en meer kinderen komen terecht in verontrustende situaties. Hun rugzak wordt zeer complex en zij moeten bij ons verblijven, terwijl er geen plaats meer is. Voor onze leefgroep van nul tot zes jaar staan jonge kinderen in uiterst verontrustende situaties al twee jaar op de wachtlijst. Ze krijgen niet meer de hulp waar ze recht op hebben. Op vlak van aantal opnames zijn we beperkt tot een erkenning. Dat aantal staat vast.”

Chocoman

Wie wel bij VOT mag verblijven, roeit met de riemen die ze ter plaatse (uit)vinden of aangereikt krijgen door weldoeners. Zoals de chocoman. “Om de kinderen dagelijks een lekkere boterham te geven, kunnen we om de zoveel tijd rekenen op onze anonieme chocoman. Van hem krijgen we dan superlekkere choco in alle kleuren en maten. Merci, anonieme chocoman”, klinkt het in Het Vijverhuis, de leefgroep met de jongste kinderen.

Samen in bad

Noodzakelijke uitstapjes gebeuren zoveel mogelijk met een gesponsorde bakfiets om brandstof uit te sparen, met eigen sponsoracties wordt nieuw spelmateriaal aangekocht, broers en zussen gaan samen in bad en ’s avonds kruipen de kinderen dicht bij elkaar in de zetel, zodat de chauffage een graad lager kan. Om structureel te besparen op energie, werden bouwplannen opgemaakt voor de hoofdvestiging van VOT in Ieper, waar bijna zestig jongeren verblijven.

Bouw uitgesteld

“Het dossier werd een tiental jaar geleden ingediend”, aldus Ryde. “De laatste fase omvat de bouw van nieuwe leefgroepen en was destijds geraamd op 6 miljoen euro. Deze bouwkost is gestegen tot 10 miljoen euro, waardoor de start vorig jaar werd uitgesteld. We zullen 1,2 miljoen euro extra eigen spaargeld in het project steken, nieuwe meubels achterwege laten en zelf schilderen. Onlangs werd de subsidie van het Vlaams infrastructuurfonds voor de nieuwbouw aangepast aan de bouwindex. Zo kunnen we tegen deze zomer eindelijk beginnen met de werken van de laatste bouwfase. Het is dringend: jongeren hebben recht op een moderne warme thuis en als het nog langer duurt, dreigen de vergunning en toegezegde middelen af te lopen.”

Ryde doet een oproep aan de volgende Vlaamse regering. “Indexeer de werkingsmiddelen. Ondanks eenmalige steun blijft de situatie echt nijpend. Zo blijft de jeugdzorg niet langer houdbaar. We willen niet raken niet aan onze kerntaak: jongeren en hun ouders elke dag via gesprek bijstaan in moeilijke situaties. Bezuinigen op de al krappe begeleidingstijd is gewoon onverantwoord.” (TP)