Hilde Van Der Donckt, directeur Vives Waregem-Tielt:”Coronacrisis kan boost geven aan opleiding of net niet”

Afgeblazen stages, gedwongen afstandsonderwijs, digitale infodagen: als graduaat verpleegkunde is Vives Waregem-Tielt nog meer dan andere scholen getroffen door de gevolgen van het coronavirus. Al kan covid-19 de instroom in de vestigingen in Waregem en Tielt straks zomaar een boost van jewelste geven. “Het kan twee kanten uit”, zegt directeur Hilde Van Der Donckt.

Hilde Van Der Donckt (53) uit Kruisem, adjunct-coördinerend directeur van de Sint-Paulusschool, is al veel langer directeur van het voormalige ‘Huize Aleydis’. Sinds september 2004 om precies te zijn, toen virussen die een hele maatschappij konden lamleggen nog louter een bedreiging voor Azië leken. Intussen weten we veel beter.

In Vives Waregem-Tielt bestaat nu ook zoiets als afstandsonderwijs. “Wat het theoretisch gedeelte van de lessen betreft, is dat heel snel op gang gekomen. Docenten die daar tot voor kort terughoudend tegenover stonden, reageren nu positief. Elk heeft zich op zijn eigen manier instrumenten eigen gemaakt om aan de slag te kunnen, leerde een rondvraag vorige week.”

Ik kan me inbeelden dat het praktijkonderwijs een ander paar mouwen is?

Hilde Van Der Donckt: “Dat is veruit het moeilijkste stuk van de lessenroosters. We werken met filmpjes, maar die vormen slechts een deel van het verhaal. Je leert niet met de auto rijden door alleen naar instructievideo’s te kijken. Mochten alle mensen die naar Njam kijken meteen ook goed kunnen koken, dan zou elke Vlaamse keuken een plek van gastronomie zijn. Maar ik vrees van niet, hé.”

Hoe probeer je dit gebrek aan contactlessen op te lossen?

“In alle eerlijkheid moeten we toegeven dat er niet echt een alternatief bestaat. Leerkrachten doen al het mogelijke, zijn al naar school gekomen om bepaalde handelingen zoals wondzorg op te nemen, we bezorgen de studenten materiaal om thuis individueel te kunnen oefenen, maar dat kan je niet vergelijken met lessen waarbij ze onmiddellijk de nodige feedback krijgen van de docenten.”

“We zijn aan het uittekenen hoe we onze studenten in groepen van maximaal 14 personen aan examens kunnen onderwerpen”

Dus is er in deze school meer dan waar ook nood aan echte les, al is het maar voor een paar weken?

“Onder voorbehoud zijn we ons aan het voorbereiden op een scenario waarbij studenten vanaf begin juni om beurten naar één-op-één-lesmomenten kunnen komen. Hoe dan ook zullen bepaalde studenten een aantal zaken moeten meenemen naar volgende modules in hun opleiding. We zijn ook minutieus aan het uittekenen hoe we onze studenten – in Waregem zijn ze met 80 in totaal en in Tielt met 50 – in groepen van maximaal 14 personen aan examens kunnen onderwerpen.”

Dan hebben we het nog niet over het belangrijkste deel van deze opleiding gehad: stages.

“Op 13 maart al hebben we beslist om de stages van onze studenten stop te zetten. Ik vond dat best een dilemma, omdat er op dat moment zo veel helpende handen nodig waren in de zorg. Maar de studenten stelden zich tal van vragen bij hun veiligheid op de werkplek. In woon-zorgcentra was nog lang niet duidelijk wie wel of niet was besmet. Van niemand op de stageplaatsen konden we vragen om zich over studenten te ontfermen, want men wist zelf niet waar eerst gesprongen, terwijl stagebegeleiders vanop afstand moesten werken. Sinds de paasvakantie is de situatie er veel op verbeterd en zijn alle tweede- en derdejaars die dan stage moesten lopen er ook aan begonnen. Wel hebben we hier en daar moeten schuiven: studenten die in een bepaalde zorginstelling een vakantiejob uitoefenden, zijn daar nu ook voor hun stage actief. Anders loop je het risico op kruisbesmettingen. Als je nu zomaar iemand meestuurt in de thuisverpleging, verdubbel je het besmettingsrisico. Dat vraagt aanpassingen in de organisatie; we kunnen geen onverantwoorde risico’s nemen.”

Lopen er studenten van Vives Waregem-Tielt mee op covid-afdelingen?

“Op dit moment niet, maar vanaf 11 mei normaal wel. Eerst was ik wat terughoudend. Niet omdat ik besmettingen vrees, want het zijn de afdelingen met de grootste bescherming, maar omdat ik begaan ben met de mentale belasting. In een ongewone situatie als deze met veel druk is het belangrijk om gedragen te worden door je collega’s. De studenten komen terecht in teams die ze totaal niet kennen, maar ik heb er goede hoop op dat medewerkers van ziekenhuizen en woon-zorgcentra tegen dan weer vertrouwen zullen kunnen uitstralen tegenover de studenten.”

“Wij leveren nooit verpleegkundigen met tien jaar expertise af, we reiken hen een startkit aan”

Welke impact zullen die stages op hen hebben? In deze omstandigheden zullen de praktijktoepassingen die jullie voor ogen hebben niet aan bod komen.

“Nee, maar voor laatstejaars is dat geen drama, want zij beheersen de benodigde handelingen en competenties intussen wel. Nu leren ze om flexibel in te spelen op de realiteit en dat is ook een erg belangrijke eigenschap geworden. In het geval van de tweedejaars zullen we volgend schooljaar allicht moeten bijsturen. Maar we moeten beseffen dat wij nooit verpleegkundigen met tien jaar expertise afleveren. We reiken hen een startkit aan die er nu misschien een beetje anders zal uitzien, maar ik denk niet dat het pakket daardoor minder waardevol zal zijn.”

Verwacht je dat de coronacrisis en het toegenomen respect voor het personeel uit de zorg een boost kunnen betekenen voor de instroom van studenten?

“Daar durf ik me nog niet over uit te spreken. Als er nu meer mensen vaststellen dat er heel wat boeiende jobs voorhanden zijn voor verpleegkundigen – óók in de woon-zorgcentra waarvan velen vroeger dachten dat het maar routinematig handelen was – dan kan dat voor onze opleiding een hele goede zaak betekenen. Maar het kan ook dat kandidaat-studenten bang zijn geworden voor de verantwoordelijkheden en belasting waarmee ze worden geconfronteerd. Het zou zonde zijn, mocht dat laatste de bovenhand halen. Tijdens een infomoment op 20 mei gaan we er, samen met andere graduaatsopleidingen van Vives, alles aan doen om geïnteresseerden met ingesproken PowerPoints, filmpjes, een digitale brochure en proeflessen voor deze boeiende opleiding met veel toekomstperspectief te winnen.”