Het verlies van hun dochter bracht Lut Wouters en Willy Vandamme ertoe om anderen in kwetsbare situaties te helpen. Met de Open-Hart-Cirkels bieden ze een alternatief voor de psychiatrie, gebaseerd op open en eerlijke communicatie binnen families. “Wanneer mensen hun hart openstellen en zonder oordeel luisteren, ontstaan er échte oplossingen”, vertelt Willy.
In 2014 namen Lut en Willy op tragische wijze afscheid van hun dochter Lieve, die op 28-jarige leeftijd uit het leven stapte. “Ze had het moeilijk om zich staande te houden in deze wereld”, zegt Willy. “Op een gegeven moment kon ze niet meer en liet ze zich opnemen in de psychiatrie. Voor ons was dat een traumatische ervaring, want we werden buitengesloten. Ook voor haar was dat pijnlijk. Lieve zei ooit: Als ik beter word, wil ik een groep oprichten voor mensen in de psychiatrie, omdat hun stem niet gehoord wordt. Ze verdienen een stem.”
Het kwam er niet meer van. Op Goede Vrijdag 2014, om 15.05 uur, stapte Lieve uit het leven. Twee jaar later, toen het immense verdriet enigszins was gezakt, besloten Lut en Willy haar droom alsnog waar te maken. Ze brachten een groep van twintig mensen samen die zich met psychische problematiek bezighielden, op zoek naar een warmere en meer menselijke benadering voor mensen met psychische kwetsbaarheid en hun families. Zo ontstond de vzw Re-Member, de start van de Open-Hart-Cirkels.
Zonder oordeel
Dankzij hun professionele achtergrond wisten Lut en Willy hoe ze dit moesten aanpakken. Lut was voorzitter van het Comité voor Bijzondere Jeugdzorg, en Willy had meer dan dertig jaar ervaring als directeur van het Oranjehuis, een opvangplek voor kwetsbare jongeren.
“Een Open-Hart-Cirkel doe je als je met je rug tegen de muur staat’’
“Een probleem bij een jongere raakt de hele familie”, legt Willy uit. “Ouders, broers en zussen, iedereen wordt ermee geconfronteerd. Daarom is het cruciaal om er open over te praten. We moedigen families aan om iedereen te betrekken in een Open-Hart-Cirkel. Stel dat een moeder ons belt met zorgen over haar zoon, dan vragen wij of het gezin bereid is om deel te nemen aan een gesprek. In een Open-Hart-Cirkel moedigen we mensen aan om te spreken over wat er écht toe doet en om zonder oordeel te luisteren. En wanneer dat gebeurt, ontstaan er vaak oplossingen die niemand had verwacht.”
Succesvol
De werking van de Open-Hart-Cirkels is inmiddels ook wetenschappelijk onderbouwd. Gedurende drie jaar werden 120 gesprekken opgevolgd, met verbluffende resultaten: 62 procent bleek succesvol. Dit betekende dat verdere psychiatrische zorg of hulpverlening niet meer nodig was.
“Een Open-Hart-Cirkel is voor mensen die zich met hun rug tegen de muur voelen staan”, zegt Willy. “Wanneer alles al geprobeerd is en niets lijkt te helpen. Het vraagt moed om diepgaande gesprekken te voeren over zaken die dicht bij het hart liggen, vandaar de naam. Mensen leren opnieuw met elkaar te spreken.”
Wonderen
Een Open-Hart-Cirkel vindt plaats in de huiskamer van Lut en Willy, waar Willy het gesprek begeleidt en Lut als spiegel fungeert voor wat er speelt binnen het gezin. Willy herinnert zich een jongere die opende met de woorden: Mama, ik ben 17 jaar en jij koopt nog steeds mijn kleren. Dat klopt niet. De moeder reageerde direct defensief: Voilà, het is weer mijn schuld! Maar pas na drie herhalingen drong de boodschap echt tot haar door.
Een ander aangrijpend voorbeeld is dat van een vrouw die worstelde met de zelfdoding van haar zus. Haar verdriet en boosheid uitten zich in jarenlange nachtmerries. Tijdens een Open-Hart-Cirkel schreef ze tien zinnen op waarin ze haar woede én liefde voor haar zus uitdrukte. Terwijl ze deze uitsprak tegenover een foto van haar zus, gebeurde er iets bijzonders. Drie dagen later belde ze op: de nachtmerries waren verdwenen. “Soms kan ik het zelf nauwelijks geloven, maar na een Open-Hart-Cirkel gebeuren vaak wonderen”, zegt Willy.
Ondertussen hebben Lut en Willy 80 mensen opgeleid om Open-Hart-Cirkels te begeleiden. De methode verspreidt zich steeds verder in Vlaanderen, onder andere binnen de jeugdzorg. Iedereen, jong en oud, kan een Open-Hart-Cirkel aanvragen via vzw Re-Member.
Info: neem contact op met Goedele Vandamme (0476 39 40 30) en Willy Vandamme (0476 34 03 15). http://www.remember-openhartcirkels.be
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
