Ze heeft er net een bijzonder succesvolle theatertournee op zitten, duikt op in een van de populairste podcasts van het land en is mee het gezicht van het uitverkochte wetenschapsfestival Nerdland komend weekend. Het gaat hárd voor Hetty Helsmoortel (37), wiens naam een paar jaar geleden nog voornamelijk weerklonk in een labo voor kankeronderzoek. Een gesprek met de vrouw met de gulste lach van Vlaanderen, over Lieven Scheire, heremietkreeften, ‘Star Wars’ en haar droom voor een heus wetenschapspretpark.
Wat weet u over Hetty Helsmoortel? Oostende. Wetenschapper. Lieven Scheire. Missie. Nerdland. Stop de klok!
Het zou zomaar een vraag kunnen zijn van Erik Van Looy zondagavond op het podium van het wetenschapsfestival Nerdland. Dit weekend worden opnieuw meer dan 20.000 fans verwacht op het provinciaal domein Puyenbroeck in het Oost-Vlaamse Wachtebeke, voor niet alleen een live-editie van De Slimste Mens ter Wereld en Scheire en de Schepping, maar ook een indrukwekkende line-up qua comedy en meer dan 200 shows, talks en experiences, waar wetenschap en entertainment elkaar vinden.
Eind dit jaar is er ook Nerdland voor Kleine Nerds in de Lotto Arena, waar Hetty samen met Lieven Scheire opnieuw het gezicht van is. “Dit voelt écht als een droom”, glundert Hetty, de geboren positivo die zeven jaar geleden samen met Toon Verlinden de voorloper Sound of Science uit de grond stampte en het zag uitgroeien tot het Tomorrowland voor wetenschapsliefhebbers en nerds. “Soms word ik wakker en denk ik: fuck. Waanzin is het. Vroeger ging alles via mij, tot het toiletpapier toe. Intussen werkt er 17 man op, van na de zomer tot nu, maar gelukkig kan ik ook veel uitbesteden.”
En dat is maar goed ook, want afgelopen voorjaar pakte Hetty uit met Missie 2023, waarbij ze voor de derde keer alle leuke en interessante wetenschapsnieuwtjes in een boeiende zaalshow goot. Goed voor 20 try-outs en 50 shows, met grote zalen als de Capitole in Gent. Twee jaar geleden was dat aantal shows nog minder dan de helft. Om het op zijn Elon Musks te zeggen: the sky is echt the limit voor Hetty. “Het is zo cliché, maar het voelt echt niet aan als werken. Hulde trouwens aan mijn vrouw die in deze periode heel veel opvangt.”
Als ik kijk naar het programma voor komend weekend heeft het iets van een openluchtspeelgoedwinkel voor volwassenen. Naar wat kijk je zelf het meeste uit?
“Zoveel. Lieven en ik doen vier talkshows, over de relatie tussen wetenschappen en respectievelijk kunst, pretparken, gaming en sport. Dat wordt echt tof.”
Gestoord dat een podcast mee aan de basis lag.
(knikt) “Op tv krijg je doorgaans niet meer dan drie of vier minuten om iets wetenschappelijks uit te leggen, het liefst nog met een proefje erbij. Lieven heeft die podcast opgestart als een soort zijproject, om het uitgebreid over wetenschap te kunnen hebben en met een klein groepje stoom af te laten. Nooit gedacht dat het zo’n vaart zou lopen en dat we een van de populairste podcasts zouden worden. Maar de kracht zit in de passie, de verwondering en de goesting van waaruit we vertrekken. We hadden nooit een ander doel voor ogen. Nog steeds niet. We blijven trouw aan dat beginconcept.”
Je werkte een paar jaar geleden nog in een labo voor kankeronderzoek en droomde van een podium. Komend weekend zijn er zes podia.
“Ik sta niet op alle podia voor de duidelijkheid. (lacht) Maar het enige wat ik kan zijn, is dankbaar en blij. Kijken naar iemand die gepassioneerd en verwonderd is, spreekt de mensen blijkbaar aan. Dat zie je ook bij Lieven.”
In elk interview steek je de loftrompet af voor Lieven, en niet onterecht. Maar waar je vandaag staat, heb je ook vooral aan jezelf te danken.
(aarzelend) “Da’s waar. Met Missie 2023 zijn er 30.000 mensen komen kijken. Mijn vrouw merkt het vaak op: zot hoe je durft te springen, zegt ze. Toen ik voor het eerst Sound of Science organiseerde, ben ik gewoon begonnen door tenten te googelen.”
Het viel op dat je, net als weervrouw Jacotte Brokken, op korte tijd bekend bent geworden, maar ook terecht plaats durfde innemen. Hier ben ik en ik heb iets te zeggen!
“Ik ben een grote fan van Jacotte trouwens. Ze stond ook op de allereerste Sound of Science. Ons voordeel is dat we veel konden uitproberen in de marge en dat we wel onze bagage hadden toen we het podium opstapten. Dat stoffig imago van de wetenschap is weg. Bovendien komen steeds meer vrouwen naar voren. Na de show praat ik vaak met meisjes die aangeven dat ze wetenschappelijke studies willen doen door mij. Dat vind ik… waw!”
Was er een specifieke trigger om die plaats in te palmen?
“Niet echt. Ik ben zelfs eerder introvert van aard. Mijn vrouw zegt het vaak, dat ik iets weg heb van heremietkreeften. Het liefst zit ik thuis op mijn eentje in de zetel. Maar op het podium is het die passie die overneemt en dan draai ik die knop om. Daar heb ik alles onder controle, tot zelfs de timing wanneer er gelachen wordt.”
Een controlefreak, dus.
“Enorm. Ik ben echt een perfectionist, die moeilijk kan loslaten. Dat is al beter geworden, ook dankzij een goed team waarmee ik omringd ben. Vroeger ging een show nog een paar uur door mijn hoofd malen.”
Je hebt op entertainmentvlak heel veel bereikt op korte tijd. Geen schrik dat je het hoogste al hebt bereikt?
“Goh, ik droom nog van een eigen tv-programma of een docureeks. Of een wetenschapspretpark! Maandag was dat terrein van Nerdland Festival nog een grasveld en maandag is dat weer zo. Dat vind ik fascinerend. Bovendien heb ik gezien in Disneyland in Californië hoe hard een pretpark kan uitpakken op vlak van beleving. Wat ze daar doen met pakweg Star Wars… Heel straf. Ik heb er geen enkele film van gezien en heb er ook niets mee. Maar toch zijn ze erin geslaagd om mijn mond te doen openvallen.”
Ben je altijd een dromer geweest?
“Nu meer dan vroeger. Misschien komt het door dat festival, dat je ziet wat er mogelijk is. Walt Disney zei altijd: if you can dream it, you can do it. Nu denk ik meer dat het leven maakbaar is, terwijl ik vroeger dacht: studeren, prof worden en dat is het dan. Een midlifecrisis? Nee, het is eerder met goesting naar de wereld kijken, mijn ding doen en zien dat je iets kan teweegbrengen.”
Ik denk dat dat ook de verklaring is waarom wetenschap weer populairder wordt. Met pakweg AI zien we dat er veel mogelijkheden zijn.
“Dat denk ik ook. Kijk maar naar Neuralink, een hersenchip waarbij Elon Musk verlamde mensen opnieuw controle geeft over hun eigen lichaam. Je kan veel over dat soort figuren als Musk zeggen, maar ze trekken wel mee aan die kar van de maakbaarheid. Hij wil naar Mars? Dan bouwt hij een raket. Hij wil dat de wereld elektrisch rijdt? Hij bouwt Tesla. Terwijl pakweg mijn oma van 91 opgroeide in een wereld waar je alles meer moest ondergaan. Denk ik.”
Het is ook iets heel West-Vlaams. Ik wil allicht niet weten hoe vaak je te horen kreeg dat je maar gewoon moest doen…
(knikt) “Mijn ouders in de eerste plaats. Ik was met grootste onderscheiding afgestudeerd, mijn carrière aan de unief lag open en dan werkte ik plots in de Mediamarkt om mijn toneelschool te kunnen betalen. Ondertussen kijken mijn ouders er anders naar. Ik weet niet van waar die kracht komt. (denkt na) Of misschien wel. Ik zat toen in een zeer zware depressie. Het is misschien een antwoord op die vraag daarstraks van die trigger. Daarom neem ik die plaats in, omdat ik dat gevoel nooit meer wil meemaken: dat mijn goesting weg is. Dat wens ik mijn ergste vijand niet toe. Alles wat ik doe vandaag, vertrekt vanuit levenslust en goesting. Dat was er toen niet meer. (stil) Ik ben wel aandachtig voor die signalen.”
Is er überhaupt nog tijd voor jezelf? Naast een drukke carrière heb je ook nog altijd een gezinsleven.
“Te weinig. Dat is iets waar ik echt aan wil werken, want dat blijft niet duren. Maar ik ben me er bewust van, dat is al een eerste stap. Bovendien probeer ik in de zomermaanden zoveel mogelijk tijd aan mijn gezin te spenderen.”
Ben je een strenge mama of eentje die wat compenseert?
“Allebei, denk ik. Er is veel waar ik onzeker over ben, maar niet over mijn moederschap. Met Els heb ik een hele goeie partner gevonden, en ook met mijn ex kom ik goed overeen. De kinderen zijn nu vijf, zeven en negen, wat een hele toffe leeftijd is. Ik heb er ergens wel naar uitgekeken, omdat je nu echt met hen in gesprek kan gaan, of dat nu gaat om buitenaards leven of oorlog. Ik zou heel graag een mama zijn waar de kinderen in hun puberteit naartoe kunnen komen met hun levensvragen.”
Ze hebben sinds een paar jaar een bekende mama. Hoe ga jij daarmee om?
“Goed, behalve de occasionele mottige opmerking via sociale media. Het zegt vaak meer over de persoon dan over mij. Ooit had ik in de krant gezegd dat het fantastisch is dat mijn kinderen vier moederfiguren hebben. Een dag later kreeg ik een lange mail dat ze ook een papa nodig hebben. Dan denk ik: waarom steek je daar je tijd in? Ik kan steeds beter om met terechte en vaak goedbedoelde kritiek, maar van wat heeft die trut nu weer aan op tv? kan je niets leren. Maar het valt mee, ik denk ook niet dat ik een polariserend figuur ben. Ik vind het belangrijk dat die verschillende perspectieven behouden worden.”
Zie je de toekomst enigszins positief in? Het is geen geheim dat wetenschap niet bepaald hoog op de politieke agenda staat.
“En dan ben ik ook nog getrouwd met een vrouw. (grijnst) Ik maak mij tamelijk wat zorgen over de verkiezingen en de periode daarna, ja. Ook over de manier waarop politiek gevoerd wordt. Het gaat meer en meer over zien en gezien worden dan werkelijk beleid. Dat geldt ook voor de Amerikaanse verkiezingen.”
Ben je iemand die op de barricades gaat staan?
“Te weinig. De wereld wordt vaak heel zwart/wit voorgesteld, maar dat is het niet. Ik moet daar misschien nog stappen in zetten, maar ik geloof ook dat er iemand moet zijn om de verschillende kanten te belichten in die enorm polariserende discussies over pakweg klimaat en genetische modificatie. In al die discussies heb je zeer luide mensen aan beide kanten, terwijl daartussen 95 procent zit die stil is. Op dat moment alles even bekijken vanop een afstand, gaat lonen op langere termijn.”
Het is duidelijk: positivisme gaat de wereld redden.
“Helemaal!” (lacht)
Het beste van KW
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
