Toxische werksfeer en personeelstekort in AZ Oostende: “Veiligheid patiënten in het gedrang”

Algemeen directeur van AZ Oostende, Bart De Bock. © LB
Leen Belpaeme
Leen Belpaeme Medewerker KW

Verschillende medewerkers van het nieuwe fusieziekenhuis AZ Oostende klagen de toxische werksfeer en personeelstekort in de organisatie aan. Ook enkele patiënten geven aan dat er problemen zijn op enkele diensten en dat de wachttijden oplopen. Algemeen directeur van AZ Oostende, Bart De Bock, geeft aan te werken aan de problemen, maar nuanceert ook het beeld dat geschetst wordt.

Sinds 1 november is er in Oostende maar één algemeen ziekenhuis. Het voormalige publieke ziekenhuis Henri Serruysziekenhuis werd afgescheurd van het AZ Sint-Jan in Brugge en werd samengevoegd met het AZ Damiaan. In aanloop naar de fusie was er al heel wat commotie bij het personeel van Serruys, die een fusie niet zag zitten. Na twee jaar voorbereiding was het in november echter zover. Vlak voor de start was er nog onrust bij de medewerkers van materniteit in Serruys onder meer over de onderwaterbevallingen. Verschillende artsen hadden immers beslist om niet mee te gaan naar het nieuwe ziekenhuis. De voorbije maanden doken al regelmatig verhalen op van ontevreden personeelsleden, maar niemand durft hun verhaal. Vaak terugkomende klachten zijn de verhoogde werkdruk, een toxische sfeer tussen de medewerkers van Serruys en Damiaan en de verminderde dienstverlening. De geruchten worden ons door verschillende bronnen, die ook liever anoniem blijven, bevestigd. “Er zijn inderdaad een aantal zaken die echt niet goed lopen. Dat is gebruikelijk na een fusie. Het kan niet vanaf dag 1 perfect lopen, maar de problemen slepen wel aan. Je hebt overal personeelstekort, maar door de fusie zijn er meer mensen vertrokken dan normaal en dat weegt door”, horen we onder meer. Waarom mensen vertrekken? “Er zijn heel veel veranderingen samen en dat is niet voor iedereen gemakkelijk.”

Frustratie

Sommige medewerkers voelen zich bekocht. “Ik werkte heel lang in het Serruys en we werden op voorhand amper ingelicht over de fusie en de gevolgen ervan. Als ik geweten had wat ik nu weet, was ik zeker vertrokken. Er zijn heel veel frustraties.”

Volgens Jurgen Andries die voor de liberale vakbond VSOA aan de onderhandelingstafel zat over de fusie, zijn veel medewerkers ontgoocheld. “Ik heb al veel leden over de vloer gekregen die aanvankelijk meegegaan zijn naar AZ Oostende vanuit het Serruys en ondertussen toch vertrokken zijn. Ze zijn niet terecht gekomen op de beloofde plaats. Er is ook een enorme minachting van het personeel van Damiaan tegenover het personeel van Serruys, dit zowel van het zorgpersoneel als de artsen. Dat zorgt voor onrust op de werkvloer. De cijfers die doorgegeven worden van mensen die vertrokken zijn liggen volgens mij veel hoger dan aangegeven door het stadsbestuur”, meent Andries. Hij stipt aan dat de problemen voorspeld werden. “De manier van onderhandelen was niet correct. De fusie is er eenzijdig doorgeduwd. We waren destijds daarom ook niet akkoord.”

Wachttijden

Er komen signalen binnen van patiënten die uitwijken naar Brugge en Torhout voor de zorg omdat de wachttijden in Oostende te lang zijn. “Enkele dagen geleden nam ik contact met AZ Oostende voor een afspraak op een bepaalde dienst. Ik kon een afspraak maken voor de maand november. Ik antwoordde dat ik dan al lang overleden zou zijn”, laat een Oostendenaar ons weten.

Niet iedereen negatief

Ondertussen zijn er ook medewerkers die vroeger in AZ Damiaan werkten die graag willen reageren. De mensen die we spreken zijn verrast over de berichten van de malaise. “Ik viel van mijn stoel toen ik het hoorde. Ik voel dat zo helemaal niet aan. Er is in mijn ervaring niets veranderd sinds de fusie. Er is ook geen verzuurde omgeving of sprake van meer fouten”, klinkt het bij een verpleegkundige. Ook Isabelle Vande Walle wil graag reageren. “Ik werk al 16 jaar in AZ Damiaan als verpleegkundige. De fusie is inderdaad niet gemakkelijk. Er zijn verschillen tussen het personeel van Damiaan en Serruys, maar iedereen heeft zijn uiterste best gedaan om alles zo goed mogelijk te laten verlopen. Er zijn altijd kinderziektes, maar Damiaan heeft zo goed mogelijk geprobeerd om daar mee om te gaan. Patiëntveiligheid stond echt wel voorop. Ik werk als vlinder en kom daardoor op verschillende diensten en ik zie dat iedereen zijn best doet om alles zo goed mogelijk te laten verlopen. Ik heb wel begrip dat het natuurlijk niet gemakkelijk is om opeens in een nieuw team terecht te komen. Dat is bij elke fusie het geval. Ik werk ook als freelance verpleegkundige in andere ziekenhuizen en dat is daar niet anders.”

Ook medewerkers van het voormalige Henri Serruysziekenhuis namen ondertussen contact op en geven mee dat ze wel een positieve ervaring hebben na de fusie. “Er werd aan mijn wensen voldaan zodat ik op een dienst van mijn keuze mocht staan. Daar werd ik warm ontvangen door de collega’s van mijn afdeling en ook door de collega’s van mijn eigen discipline. Voor mij en de collega’s is er uiteindelijk niet echt iets veranderd. Er is een positieve werksfeer en een goede interdisciplinaire samenwerking. En de patiënt blijft nog altijd op de eerste plaats staan”, is één van de getuigenissen.

Verbetercultuur

Algemeen Directeur Bart De Bock zet graag de puntjes op de i na de verschillende getuigenissen. “We zijn een grote organisatie. We doen ongeveer 300.000 consultaties. Er werken hier 2.500 mensen in totaal. Als je die volumes ziet en je weet dat mensen niet perfect zijn, dan is het logisch dat er al eens iets misloopt. We gaan dus zeker niet ontkennen dat er eens fouten gebeuren. We hebben daarom ook een ombudsdienst die onafhankelijk rapporteert. We hebben hier een verbetersysteem. om van onze fouten te leren zodat ze niet meer voorkomen”, zegt De Bock.

VRT NWS kon een voorlopig resultaat van een audit inkijken over de spoeddienst van Damiaan. Die zijn kritisch: de kwaliteit van de artsen is zeer wisselend, staat er, sommige worden als “incompetent” ervaren. Er is weinig drang naar kwaliteit en weinig focus op de patiënt, de nabijheid en observatie bij de patiënt is beperkt. En de patiënt krijgt geen informatie over de wachttijden op spoed. Ook de triage van patiënten moet herbekeken worden. Bart De Bock geeft toe dat er enkele zaken beter kunnen. “Ik vind het eigenlijk schandalig dat voorlopige resultaten van een audit die we zelf besteld hebben al gelekt werd. Ik heb het rapport zelf nog niet kunnen inkijken. We weten dat er verbeterpunten zijn en wilden graag iemand van buitenaf laten kijken waar het beter kan in aanloop naar de fusie van de spoeddiensten eind volgend jaar. We zijn dus volop aan het werken om de wachttijden te verminderen.”

Informatie

De directeur zegt dat er heel wat moeite gedaan wordt om het personeel te informeren. “We hebben vorig jaar meer dan 30 personeelssessies gedaan. We hebben een maand nog maar het personeel uitgenodigd en iedereen mag vragen stellen. We hebben inderdaad een moeilijke defusie achter de rug waarbij er een kunstmatig conflict ontstond tussen een publiek en privaat ziekenhuis. Nochtans zijn er in België geen grote verschillen omdat we allemaal vzw’s zijn die onder dezelfde wetgeving vallen.”

Het personeelstekort wordt door De Bock tegengesproken. “Er zijn inderdaad mensen vertrokken. Er kwamen echter ook 70 nieuwe collega’s bij wat de balans positief maakt met een groei van 14 voltijdse medewerkers. Ook het artsenkorps werd versterkt met de aanstelling van 12 nieuwe artsen. De fusie is een ongelofelijke meerwaarde om specialisten te kunnen aantrekken die gesubspecialiseerd zijn. Het overgrote deel zal een aanbod bieden die hier anders niet voorhanden was omdat beide ziekenhuizen te klein waren.” (LB)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier