Marwa Benahmed (18) ligt na een hersenbloeding al een maand in coma. De artsen van UZ Antwerpen oordelen dat verder behandelen nog weinig zin heeft, maar de familie en vrienden protesteren openlijk. “Het zijn beslissingen die menselijk heel moeilijk liggen, maar die je medisch moet kunnen maken”, zegt oncoloog Natasha Cornelis, die ook voorzitter is van de Commissie Medische Ethiek in AZ Delta. “Maar er wordt nooit over één nacht ijs gegaan, er gaan ook meerdere gesprekken met de familie aan vooraf. En je hoopt als zorgverlener ook altijd dat de mensen hiermee in het reine geraken.”
Natasha Cornelis, medisch oncoloog, maar ook voorzitter van het Commissie Medische Ethiek in AZ Delta, volgt de zaak ook via de media. “Als ethisch comité hebben we twee grote functies. De eerste is de beoordeling van klinische studies en het beoordelen of de rechten van de deelnemende patiënten daar gerespecteerd worden. Een tweede is ethiek in de zorg, hoe goede zorg te leveren. Jaarlijks hebben we ook een handvol individuele casussen waarbij het draait om het verder zetten of net het stopzetten van therapie.”
Menselijke aspect
In het geval van Marwa is het extra moeilijk omdat het gaat op een wilsonbekwame patiënt, die zelf niet meer voor haar rechten kan instaan. “Over de specifieke situatie van Marwa kan ik niets zeggen. Het is wel zo in ons ziekenhuis, en in UZA zal dat niet anders zijn, dat bij zo’n beslissing niet over één nacht ijs wordt gegaan. Een multidisciplinair team van artsen, maar ook verpleegkundigen, wordt daarbij geraadpleegd. Het is zo dat dat team eigenlijk onafhankelijk moet kunnen beslissen dat verder medische zorg zinvol of zinloos is.”
“Gesprekken met de familie verlopen in meerdere fases, het is niet zo dat er abrupt wordt beslist om een behandeling stop te zetten”
Maar natuurlijk is er ook het menselijke aspect, ook bij professionals als dr. Cornelis en haar collega’s, kruipt dat niet in de koude kleren. “Het doet uiteraard iets met jou. Je moet in dit geval het gesprek aangaan met de familie, en enkel met de familie omdat patiënten zoals Marwa wilsonbekwaam zijn. Maar die gesprekken verlopen in meerdere fases, het is niet zo dat er abrupt wordt beslist om een behandeling stop te zetten. Het is ook zo dat de zorgverleners duidelijk proberen uit te leggen waarom die beslissing wel of niet genomen wordt. En we hebben het liefst hebben dat de familie daarmee in het reine komt. Want natuurlijk is dat voor die ouders heel moeilijk, ze willen hun kind niet verliezen.”
Het belang van de ‘second opinion’
UZ Leuven werd nu gevraagd om een ‘second opinion’. “Als de patiënte daarbij moet overgebracht worden brengt dat heel wat praktische zaken met zich mee, maar eventueel ook gevaren. Het kan ook zijn dat bij een tweede opinie het dossier herbekeken wordt.”
Het multidisciplinair team handelt altijd in eer en geweten. “Maar een ‘second opinion’, daar heeft iedereen recht op. Je ziet het soms ook in mijn vakgebied, waar patiënten in een ander centrum bevestiging vragen of de aanpak wel de juiste is. En hier is het des te moeilijker, omdat de patiënte zichzelf niet kan uitspreken.”
