Catherine is vrijwilliger op ziekenhuisschip in Afrika: “Grote nood aan veilige chirurgie”

Elk jaar overlijden 17 miljoen mensen omdat ze geen toegang hebben tot veilige chirurgische zorg. Door op een ziekenhuisschip levensreddende operaties uit te voeren en lokale gezondheidswerkers op te leiden, pakt Mercy Ships dit probleem in Afrika aan. Anesthesiste Catherine Vandewaeter uit Zuienkerke is al vijf jaar actief als vrijwilliger, zowel aan boord als aan land.

De Africa Mercy legt telkens voor een periode van tien maanden aan voor de kust van een West-Afrikaans land. Patiënten die door een gebrek aan chirurgische zorg in eigen land niet kunnen geholpen worden met een noodzakelijke operatie, worden gratis aan boord geopereerd. Vaak gaat het om kinderen en volwassenen met een tumor in het gezicht of de hals die door het ontbreken van zorg grote afmetingen aanneemt.

Catherine Vandewaeter uit Houtave bij Zuienkerke maakte al enkele keren deel uit van het vrijwilligersteam met medisch personeel. “Ik deed in 2017 mijn eerste missie aan boord van de Africa Mercy die toen voor de kust van Kameroen lag”, vertelt Catherine.

“Op professioneel vlak voelde dat heel vertrouwd aan, want het is een modern ziekenhuisschip met alle materiaal waarmee ik in België als anesthesiste ook werk. Iedereen aan boord vormt een hechte community, het zijn allemaal mensen met dezelfde ingesteldheid die heel open van geest zijn. Die ervaring was echt een boost voor mijn beroep. Het jaar daarna ging ik opnieuw aan boord, toen lag het schip voor de kust van Senegal.”

Praktijkgerichte opleidingen

Catherine zette zich enkele weken geleden opnieuw in voor Mercy Ships, dit keer binnen het Medical Capacity Building-programma (MCB) waarbij in lokale ziekenhuizen opleidingen en trainingen in functie van veilige chirurgie worden gegeven.

“We zijn toen in afgelegen gebieden in Senegal artsen en verpleegkundigen op intensive care in lokale ziekenhuizen gaan opleiden”, legt ze uit. “Het MCB-programma omvat verschillende projecten. Zelf focuste ik in de opleiding op de opvang van traumapatiënten na een zwaar verkeersongeval en veilige anesthesie bij keizersnedes.”

“Die opleiding was heel gericht op de praktijk. Zo hadden we poppen mee waarop men de handelingen kon trainen. We hebben hen ook geholpen om hun kennis en ervaring in een systeem te steken, zodat geen zaken over het hoofd worden gezien en de veiligheid van de patiënt gegarandeerd is. In de lokale ziekenhuizen schonken we oefenmateriaal en boeken, zodat onze cursisten de opleiding zelf verder kunnen doorgeven aan collega’s.”

Ongelijkheid wegwerken

“Die trainingen waren op menselijk vlak een heel verrijkende ervaring, want we vormden met zeven mensen van verschillende nationaliteiten een opleidingsteam”, gaat Catherine verder. “We kenden elkaar vooraf niet, maar het klikte heel goed.”

“Het was voor mij heel confronterend om met eigen ogen vast te stellen hoe ongelijk de gezondheidszorg op wereldniveau is. Het ziekenhuis van Matam in Senegal beschikt bijvoorbeeld niet over een bloedbank. Heeft iemand bloed nodig, dan moet er een familielid gezocht worden dat bloed wil doneren. Een moeder die bevalt en veel bloed verliest in het kraambed, kan in Senegal sterven. Bij ons is dat gewoon ondenkbaar.”

“De confrontatie met die ongelijkheid heeft ervoor gezorgd dat ik me opnieuw geëngageerd heb voor een volgende missie binnen het opleidingsprogramma van Mercy Ships. Door lokale mensen op te leiden die hun kennis doorgeven, kunnen we heel veel gezondheidswerkers bereiken, waardoor de impact op de patiënten heel groot is.”