Vzw Leefmilieu Roeselare voerde maandag voor de gemeenteraad actie tegen een soepele lozingsvergunning voor afvalverwerker Renewi, die al tijdelijk verhoogde normen voor PFAS (PFOS & PFOA) kreeg. Burgemeester Kris Declercq gaf een woordje uitleg bij de aanpak. “De Stad Roeselare neemt de PFAS-problematiek zeer serieus en volgt alle richtlijnen van de Vlaamse overheid nauwgezet op. PFAS, een groep chemische stoffen die moeilijk afbreekbaar zijn, is geen lokaal probleem, maar een kwestie die heel Vlaanderen aangaat. De Vlaamse Regering heeft sinds juni 2021 stappen ondernomen om dit probleem in kaart te brengen en gecoördineerd aan te pakken”, klinkt het.
PFAS is een verzamelnaam voor chemische stoffen op basis van een koolstofketen en fluorverbindingen. Ze komen niet van nature voor in het milieu en worden gebruikt om verschillende materialen waterafstotend, vetafstotend of vuilafstotend te maken. Daarom worden ze gebruikt in industriële toepassingen en in consumentenproducten waar we dagelijks mee in aanraking komen. PFAS breken moeilijk af waardoor ze lange tijd in het leefmilieu aanwezig kunnen blijven, zoals in de bodem, in de lucht en in het grondwater.
PFAS is geen lokale problematiek. Overal in Vlaanderen zijn er potentieel PFAS-vervuilde sites. Net daarom is het de Vlaamse Overheid die de onderzoeken leidt en coördineert en die maatregelen adviseert. Twee Vlaamse instanties spelen daarbij een cruciale rol: de Openbare Vlaamse Afvalmaatschappij (OVAM) en het Departement Zorg. De Stad Roeselare speelt hierin een ondersteunende rol en zorgt voor duidelijke communicatie naar de betrokken inwoners. Bij vermoedens van PFAS-verontreiniging worden voorzorgsmaatregelen, zoals de zogenaamde ‘no regret’-maatregelen, ingesteld om mogelijke blootstelling te beperken. No-regret maatregelen betreffen aanbevelingen inzake het gebruik van grondwater of het eten van voedsel uit de eigen tuin.
Expertise OVAM
De Stad heeft in deze erg specialistische materie geen eigen onderzoekers of inspectiediensten, en is daarom afhankelijk van de expertise van OVAM en het Departement Zorg met betrekking tot de inhoud van de bodemonderzoeken en de interpretatie van de effecten op de buurt. Dit neemt niet weg dat er al van het prille begin een Roeselaarse taskforce werd opgezet die de zaken van zeer nabij opvolgt en zal blijven opvolgen, inclusief afstemming met de bedrijven in de risicogebieden. Voor gronden waar de Stad zelf verantwoordelijk is, investeert de Stad in alle noodzakelijke analyses en saneringsprojecten. De Stad stimuleert ook alle betrokken bedrijven om de nodige bodemanalyses en indien nodig ook saneringen, zo snel mogelijk uit te voeren. De Stad ziet er actief op toe dat de bedrijven hun verplichtingen nakomen en overtredingen worden onmiddellijk gemeld aan de toezichthoudende Vlaamse overheid.
De Stad blijft ook aandringen op snelle en efficiënte voortgang in de onderzoeken op haar grondgebied en heeft recent bij de Vlaamse overheid aangedrongen op een betere coördinatie van de dossiers.
De Stad Roeselare volgt alle vergunningsaanvragen van dichtbij op, volgens de principes die werden toegelicht op de gemeenteraadscommissie van 22 mei 2024. Het blijft echter een problematiek die niet alleen technisch heel complex, maar ook voortdurend in evolutie is.
Renewi
Wat betreft het dossier van Renewi Chemical Services nv. Sinds 2020 heeft de Vlaamse overheid stappen ondernomen om de uitstoot van PFAS in het milieu en waterlopen bij verschillende bedrijven, waaronder Renewi, stelselmatig te verminderen. De provincie West-Vlaanderen heeft in verschillende vergunningsstappen de eisen strenger gemaakt, de geldigheid beperkt, en verplicht verder onderzoek naar zuiveringstechnieken opgelegd.
Deze onderzoeken zijn relatief nieuw. Tot enkele jaren geleden waren er geen bekende technieken om PFAS te zuiveren. De meest recente Vlaamse studie naar zuiveringstechnieken voor PFAS begon pas in april 2022 en werd afgerond op 21 december 2023. Vanaf die datum moeten alle vergunningsaanvragen aan deze studie getoetst worden.
De Provincie West-Vlaanderen en de Vlaamse Milieumaatschappij hebben in eerste instantie geoordeeld dat de vergunning van Renewi aan de nieuwste eisen voldoet. Dankzij hun nieuwe waterzuivering kan het grootste deel van de PFAS-stoffen worden verwijderd, waardoor de meeste lozingswaarden voor PFAS voor het bedrijf zijn afgeschaft. Dit betekent dat er niet meer boven een bepaalde minimumwaarde geloosd mag worden.
Er blijven echter vier PFAS-moleculen over die met de huidige technieken nog niet voldoende gezuiverd kunnen worden. Voor deze moleculen is een tijdelijke lozingswaarde voor twee jaar vastgesteld, met strikte voorwaarden voor monitoring, rapportage en verder onderzoek. Deze overblijvende waarden werden met een factor 30 tot 400 verstrengd, afhankelijk van de molecule. Het bedrijf moet in tussentijd regelmatig analyses uitvoeren en blijven zoeken naar nieuwe zuiveringstechnieken.
Tegen deze vergunningsbeslissing is deze zomer beroep aangetekend bij de Vlaamse minister voor Omgeving, die uiterlijk eind december een uitspraak moet doen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
