Negen politici, onder wie twee West-Vlamingen, hebben hun bloed laten testen door de Bond Beter Leefmilieu (BBL). Het resultaat: allen hebben ze in meer of mindere mate giftige PFAS-stoffen in hun bloed. “Er is politieke actie nodig om het gebruik van PFAS aan banden te leggen”, stelt BBL.
PFAS zijn door de mens gemaakte chemische stoffen die niet of amper door de natuur kunnen afgebroken worden. Het is een verzamelnaam voor honderden stoffen die in producten voorkomen die we dagelijks gebruiken: in kleding, verpakkingsmaterialen, maar ook in blusschuim of in anti-aanbaklagen van kookpannen. Maar die stoffen zijn ook schadelijk.
Ze kunnen je immuunsysteem verzwakken en zelfs kanker veroorzaken. Bij ons raakte PFAS bekend omwille van de gezondheidsproblemen bij buurtbewoners rond de 3M-fabriek in Zwijndrecht. Ook in onze provincie is er bezorgdheid, bijvoorbeeld rond de stortplaats van het bedrijf Silvamo in Kortemark waar PFAS-houdend afval werd gestort.
Neus op de feiten
Op Europees vlak willen sommige landen de productie, verkoop en het gebruik van PFAS aan banden leggen. Om draagvlak te creëren voor dat voorstel, sprong de Bond Beter Leefmilieu op de kar met een actie waarbij ze bij negen Vlaamse politici bloedtesten afnamen. “We willen de beleidsmakers wegtrekken van anonieme Excell-tabellen en hen met de neus op de feiten drukken. Niemand is immuun aan blootstelling en er is actie nodig om het gebruik van schadelijke chemicaliën uit te faseren”, zegt beleidsmedewerker Tycho Van Hauwaert van BBL.
Een van de politici die zich lieten testen, is Vlaams Parlementslid Maxim Veys (Vooruit) uit Kortrijk. “Ik heb thuis een enveloppe gekregen met daarin de test. Ik bleek op vijf van de dertien stoffen positief te testen”, zegt Veys. Hoe hij die resultaten moest interpreteren, was ook voor de Kortrijkzaan een raadsel. “Ik heb mijn huisdokter gebeld om te vragen of ik me zorgen moest maken, maar hij wist het ook niet. Eigenlijk weten we nog maar heel weinig over hoe gevaarlijk dit is of van waar het komt. Komt het door te douchen met vervuild water? Niemand kan het zeggen. Panikeren moeten we niet doen, we moeten aan de slag om mensen te beschermen”, zegt Veys.
Ook bij co-voorzitter van Groen Jeremie Vaneeckhout uit Anzegem was de test positief. In zijn bloed vond het labo van toxicoloog Jan Cordonnier in Brugge verhoogde waarden bij vier van de dertien geteste stoffen. ‘De PFAS-waarden in mijn bloed blijven onder de gevaarlijke normen, maar voor veel mensen is dat niet het geval. Voor hen komen de resultaten met kopzorgen en gezondheidszorgen. Dat is onaanvaardbaar’, reageert Vaneeckhout. ‘Als de Vlaamse regering de gezondheid van de Vlamingen en ons milieu belangrijk vindt, dan maakt ze werk van een onmiddellijke productiestop.’
Tijd verloren
“Uit de individuele resultaten mogen we geen algemene conclusies trekken. Daarvoor is er meer diepgravend gezondheids- en bodemonderzoek nodig”, zegt Tycho Van Hauwaert van BBL. “We hebben personen getest die net zoals de rest van de bevolking hun persoonlijke blootstelling niet kunnen controleren. Maar ze staan wel aan de knoppen om de problematiek structureel aan te pakken. We moeten echt eensgezindheid vinden om op Europees niveau PFAS te weren”, klinkt het.
Bij klimaatbeweging Climaxi, die zich al langer op de problematiek werpt en ook actief is rond de stortplaats van Silvamo in Kortemark, schrikken ze niet van de resultaten. “Men heeft veel tijd verloren door alleen maar te focussen op 3M in Zwijndrecht maar PFAS zitten overal. Als je een probleem in de grond stopt, is het niet weg”, zegt Tim Deweerdt. “Ook bij bloedonderzoek in Kortemark is gebleken dat niemand van de geteste personen PFAS-vrij was. Binnenkort gaan we hier het grondwater bij vijftien buurtbewoners testen. Hopelijk vinden we niets, maar zelfs dan moeten we blijven testen. Als we binnen drie jaar dan wél iets vinden, dan weten we dat de vervuiling recent is”, klinkt het.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
