In het voorbije coronajaar zijn zo’n 10 procent minder kindjes veel te vroeg of met grote gezondheidsproblemen geboren in West-Vlaanderen. Dat blijkt uit de opnamecijfers van de dienst neonatologie van het AZ Sint-Jan in Brugge. Maar waar 2020 net dat tikkeltje rustiger was, zijn de eerste maanden van 2021 weer een pak drukker. “De voorspelde babyboom voelen we nu zeker”, aldus dokter James D’haese, diensthoofd intensieve zorgen neonatologie in Brugge.
Of de coronarust en de lockdownperiodes er iets mee te maken hebben, is niet helemaal duidelijk. Maar dat er vorig jaar minder baby’tjes veel te vroeg of in de problemen ter wereld kwamen, is volgens specialisten wel een zekerheid. “Toch zeker 10 procent minder dan voorgaande jaren”, stelt James D’haese, diensthoofd intensieve zorgen van neonatologie in het Brugse Sint-Janziekenhuis. “Op onze afdeling worden per jaar gemiddeld zo’n 450 kindjes opgenomen, vorig jaar klokten wij af op 408. Het is een trend die we niet alleen in de rest van het land, maar ook elders in Europa zien.”
Eenduidige verklaringen heeft dokter D’haese niet voor de daling. “Welke rol de coronacrisis heeft gespeeld, is moeilijk te zeggen. Extra rust kan zeker een invloed hebben gehad, maar dat alleen lijkt mij te kort door de bocht”, zegt hij. “Er was natuurlijk ook minder contact tussen mensen én meer aandacht voor hygiëne en mondmaskers waardoor infecties zich minder snel konden verspreiden.”
Welke rol de coronacrisis heeft gespeeld is moeilijk te zeggen – James D’haese, diensthoofd neonatologie AZ Sint-Jan Brugge
Het AZ Sint-Jan in Brugge is het enige NICU-centrum van West-Vlaanderen en is gespecialiseerd in intensieve zorgen voor pasgeboren kindjes. Ongeveer een derde van de kindjes die er opgenomen worden, zijn geboren in andere ziekenhuizen maar werden naar Brugge overgebracht. “Die samenwerking met de kinderartsen en de gynaecologen binnen ons netwerk verloopt heel vlot”, zegt dokter James D’haese. “Een ander derde werd voor de geboorte naar ons centrum doorverwezen omdat er problemen opdoken tijdens de zwangerschap.”
Babyboom begonnen
Andere West-Vlaamse ziekenhuizen zoals het AZ Groeninge in Kortrijk, AZ Delta in Roeselare of Jan Yperman Ziekenhuis in Ieper hebben niet-intensieve diensten neonatologie. Ook zij kunnen dus prematuurtjes of pasgeboren kindjes met problemen opvangen, van slechts enkele uren of dagen tot meerdere weken. In die ziekenhuizen is de daling er ook, maar minder opvallend.
“Het einde van 2020 was iets kalmer dan normaal, maar uiteindelijk zaten wij met 326 opnames vorig jaar in dezelfde grootteorde als de jaren daarvoor”, stelt Lieselotte Declercq, hoofdverpleegkundige neonatologie van het AZ Delta. Ook kinderarts Ethel Balemans van het AZ Groeninge ziet geen forse daling in het aantal prematuurtjes. In het Jan Yperman Ziekenhuis werden dan weer 134 kindjes opgenomen op neo. “Iets lager dan anders, maar een trendbreuk is het niet meteen”, zo stelt Pieter-Jan Breyne van het Jan Yperman.
Als de trend zich voortzet, dan komen we dit jaar absoluut hoger uit de andere jaren
Maar waar 2020 eerder rustig bleef op neonatologie, oogt de start van 2021 een stuk drukker. Zo werden in de eerste vier maanden van dit jaar al 164 kindjes opgenomen op de neo-afdeling van het AZ Sint-Jan. Daarmee loopt de dienst van dokter D’haese een maand voor op de cijfers van 2020. “De vaakvoorspelde babyboom lijkt er dus toch te komen”, zegt hij. “Dat zien we niet alleen aan het aantal opnames op neo, maar ook aan het totale aantal geboortes in ons ziekenhuis. Als dit zich de komende maanden voortzet, dan komen we absoluut hoger uit dan andere jaren.” “Zeker sinds februari komt het echt opnieuw op gang”, zegt ook Lieselotte Declercq van AZ Delta. “Kunnen we alles uitsluitend aan de coronaperiode vasthangen? Dat denk ik niet, maar het zal zeker effect hebben gehad.”
Allermooiste dienst
Meer nog dan rust voor de bevalling heeft ook de rust op de materniteit en op neo een positieve invloed op de kindjes én hun ouders, zo geven de dokters en verpleegkundigen aan. “Wie hier komt, is vaak vrij bruusk van de roze zwangerschapswolk getuimeld”, zegt dokter Balemans. “De zorg voor ouders is in dat opzicht almaar belangrijker geworden. Wij proberen er alles aan te doen om van elke dag Moederdag te maken.” “Die verschuiving van het puur medisch-technische qua zorg naar het diepmenselijke en de focus op de onmiddellijke band tussen ouders en hun kindje is al enkele jaren bezig”, zegt ook dokter D’haese. “Maar we zien dat die het voorbije jaar inderdaad nog versneld is. Er is meer tijd, er is geen bezoek, en bijgevolg ook minder druk voor de ouders. Dat doet iedereen deugd.”
Neo is een hele mooie afdeling, net omdat het heel vaak goed afloopt
“Ik vind neonatologie persoonlijk de allermooiste dienst van het ziekenhuis”, glimlacht Lieselotte Declercq. “Wij worden als het ware een stukje familie doordat we zo dicht en zo intiem betrokken zijn bij die eerste dagen en weken. Zeker in coronatijden had ik het gevoel veel voor die ouders te kunnen betekenen.” “Neo is een heel mooie afdeling, net omdat het heel vaak goed afloopt”, besluit dokter James D’haese van Sint-Jan. “Er zijn zoveel verhalen van kinderen in de problemen die je op korte tijd kan helpen en een prachtige toekomst kan bieden. Als je dan op één september een paar jaar later een mailtje krijgt van ouders die hun zoon of dochter net naar het eerste leerjaar hebben gebracht… Dan is dat wel even emotioneel. Je maakt een wezenlijk verschil in hun leven. Daarom doe ik zo graag wat ik doe.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
