Vrijwillig een week lang overleven met een budget van amper 160 euro. Het gezin van Hanne Van Gils en Gertjan Monteyne nam de voorbije dagen deel aan een inleefweek rond armoede van Welzijnszorg. “Het meest confronterende deze week was het sociaal isolement en het schaamtegevoel als je naar de winkel gaat en elk centje moet tellen.”
Van woensdag 7 tot en met woensdag 14 december participeerden Hanne Van Gils (34) en Gertjan Monteyne (34) uit de Akkerstraat in Sint-Kruis, samen met hun kinderen Andreas (6) en Suzanne (4), in een uniek en erg ingrijpend experiment. Zij waren een van de vijf gezinnen die op de vraag van Welzijnszorg ingingen om aan den lijve te ervaren wat het anno 2022 betekent om in armoede te leven in West-Vlaanderen.
“We moesten een aantal inleefregels volgen”, vertelt lerares Hanne, die godsdienst, filosofie en kunstbeschouwing geeft in het Sint-Lodewijkscollege. “Ons budget bedroeg 60 euro per volwassene en 20 euro per kind. Alle voorraadkasten, berging, diepvries en koelkast moesten vooraf op slot. Elke dag kregen we een onverwachte situatie voorgeschoteld, waarop we moesten reageren.”
Ongezonde voeding
“Donderdagochtend zijn we in de Aldi inkopen gaan doen. Gelukkig hebben we een bakfiets om onze boodschappen te vervoeren. Want indien we onze auto gebruikten, ging er 29 eurocent per kilometer af van ons budget”, vervolgt Gertjan Monteyne (34), inspecteur-adviseur godsdienst. “Het allereerste dat we vaststelden, was dat ongezonde voeding veel goedkoper is dan gezonde eetwaren. We hadden vooraf een boodschappenlijstje opgesteld, in de winkel berekenden we in ‘t geniep – we voelden nogal wat schaamte – of we ons budget niet overschreden.”
“Het was echt afwegen: spaghetti of de goedkopere spirelli”, bekent Hanne. “De goedkoopste bokaal bolognaisesaus in plaats van verse groenten. En een groot wit, sponzig warenhuisbrood. Met enkele diepvriespizza’s, groenten uit blik, kleinere porties vlees, wat minder charcuterie en een grote witte kool konden we de rekening in de Aldi beperken tot 60 euro. Chocopasta was te duur. We opteerden voor goedkopere vruchtensiroop, met nog meer suiker. Omdat Sinterklaas al voorbij was, lag er nog chocolade aan halve prijs in de winkel. Een groot geluk. Onze kinderen moesten kiezen: al de chocolade in één dag opeten, en de rest van de week minder lekkere siroop op de boterham, of de chocolade Sint over de week spreiden….”
Energieverbruik
Dinsdag kreeg de familie Monteyne-Van Gils een extra opdracht: het energieverbruik moest onder de 10 ampère blijven. “Het betekende dat we geen ander toestel mochten aanzetten, want onze vergrendelde koelkast en diepvries samen verbruiken al zoveel energie”, vertelt Gertjan. Inzake internet moest het gezin het dataverbruik beperken tot een half uurtje per dag. “Soms laten we de kinderen, voor het slapengaan, naar een filmpje op Netflix kijken. Nu mocht dit niet.”
De moeilijkste opgave bleek om de verjaardag van een van de kinderen te vieren. “Wat moesten wij doen? Kinderen uit gezinnen in armoede worden zelden op feestjes gevraagd, omdat ze zelf niemand kunnen uitnodigen”, zegt Hanne. “Moesten we opteren voor het uitdelen van goedkope lolly’s in de klas, op het gevaar af dat ons zoontje zou uitgelachen worden? We hebben het uiteindelijk toch aangedurfd – een zak lolly’s kostte 4 euro. En de uitgaven voor het feestje hebben we kunnen beperken tot 10 euro. Daarvoor kregen de uitgenodigde kinderen frietjes met frikandellen.”
“Mensen in armoede raken sociaal geïsoleerd”
“Het drukte ons met de neus op de feiten: mensen in armoede leven in sociaal isolement. Ze hebben geen geld om iemand bij hen thuis uit te nodigen. Wij zijn het gewoon om vrienden een glaasje wijn aan te bieden. Deze week hebben we enkel een alleenstaande vriendin een glaasje water en een diepvriespizza kunnen geven.”
“Welzijnszorg heeft het over armoede aan de binnenkant: de compromissen die je moet sluiten, het schaamtegevoel als je naar de winkel op zoek moet naar het allergoedkoopste, het sociaal isolement… Dat was zeer confronterend voor ons. Door die inleefweek kijken we met andere ogen naar mensen in armoede. Het zet ons aan om actie te ondernemen, dit op school anders bespreekbaar te maken en Brugse welzijnsorganisaties te steunen.”
(SV/foto DC)
