
Ondertussen loopt de procedureslag voor de Atakwa-moskee in de Brugsesteenweg in Kortrijk al tien jaar. De bouwvergunning is sinds 2023 goedgekeurd, maar de moskeevergunningsaanvraag – die er volledig los van staat – blijft aanslepen. We spraken met woordvoerder Yassin El Attar die nog niet vermoeid lijkt. Kortrijkse oppositiepartij Vlaams Belang blijft zich evenwel met hand en tand verzetten tegen de plannen. Het dossier ligt nu in de handen van Hilde Crevits (CD&V), minister van binnenlands bestuur.
Het dossier rond de vergunning van de Atakwa-moskee in de Brugsesteenweg 65 leest als een Kafka-verhaal. Kafka’s Kortrijkse roman begint in 2015, wanneer Atakwa het gebouw – waar vroeger Bio Planet gevestigd was – koopt. De reden? In Kortrijk zouden ondertussen om en bij de 8.000 moslims gevestigd zijn. Die hebben een voldoende ruime plek nodig. De huidige moskee in de Stasegemsesteenweg is simpelweg te klein geworden voor de gemeenschap.
Bouwvergunning
Dus worden de nodige procedures al snel opgestart: er dient een bouwvergunning (voor de verbouwingen, red.) en een erkenningsvergunning voor de moskee rond te geraken. Beide staan volledig los van elkaar. Omwille van vooral praktische redenen – er moest eerst nog gezocht worden naar de juiste middelen om te verbouwen – duurt het tot december 2020 vooraleer er een aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning wordt ingediend. Daarop worden er 777 bezwaarschriften gemaakt. In juni 2021 wordt, rekening houdend met de argumenten uit die bezwaarschriften, de vergunning goedgekeurd. Die wordt op zijn beurt betwist door de partij Vlaams Belang die het dossier tot op het hoogste niveau procedeert: de Raad voor Vergunningsbetwistingen. Die oordeelt dat de bouwvergunning kan doorgaan. In maart 2023 kunnen de verbouwingen dus starten.
En die zijn op dit moment volop aan de gang. We worden door Atawka-woordvoerder Yassin El Attar ontvangen in de Brugsesteenweg en hij geeft ons een stand van zaken mee. Atakwa wordt voor alle duidelijkheid een islamitisch en cultureel centrum, en niet enkel een moskee. De plek waar Bio Planet vroeger gevestigd was wordt een cultureel centrum, waar onder andere conferentieruimtes en cursistenlokalen komen. In een andere, aanpalende, ruimte komt de gebedsruimte zelf. De moskee zal er een zijn voor moslims van alle verschillende stromingen. Vandaag vinden trouwens nog gebedsmomenten plaats in de Stasegemsesteenweg, gezien de Atakwa-moskee in de Brugsesteenweg nog niet volledig af is. “Maar er vinden nooit twee gebeden op hetzelfde moment plaats”, benadrukt Yassin. Atakwa heeft op het moment van schrijven zo’n 700 vaste leden.
Moskeevergunning
Ondertussen lezen we verder in Kafka’s roman. In 2017 dient Atakwa een erkenningsaanvraag voor moskee in bij de Vlaams regering. Dat gebeurt binnen het decreet van de lokale geloofsgemeenschappen. Dat is hetzelfde decreet dat gebruikt wordt bij de andere erediensten van andere geloofsovertuigingen. Op dat moment was Liesbeth Homans (N-VA) minister van binnenlands bestuur. Zij besliste destijds om het decreet te hervormen. Daardoor is de erkenningsaanvraag van Atakwa nooit behandeld geweest. Het was wachten tot de ondertussen nieuwe minister van binnenlands bestuur Bart Somers (Open Vld) in het najaar van 2021 (!) het nieuwe decreet invoert. Atakwa krijgt tot het najaar van 2022 de tijd om de aanvraag te actualiseren. Via de verkorte procedure waar ze recht op had worden alle nodige adviezen – OCAD, staatsveiligheid, ADIV, de federale politie, de antiwitwascel, de provincie West-Vlaanderen, Stad Kortrijk (waar de lokale politiezone toe behoort, red.) en ISD – gegeven. Op dat moment ziet het ernaar uit dat de erkenning rond kan geraken.
“De erkenning is als een fata morgana voor ons”, vat Yassin het samen. “Elke keer we denken er te zijn, blijkt niets minder waar.” In mei 2024 verdwijnt hun fata morgana opnieuw als sneeuw voor de zon. Atakwa krijgt melding dat het decreet weer is aangepast. Ze moeten met andere woorden de erkenningsaanvraag nog eens actualiseren. En dat is waar het verhaal vandaag voorlopig eindigt. De genoemde instanties dienen nu dus opnieuw een advies te verlenen. Volgens Yassin zouden de vereisten op sommige vlakken met het nieuwe decreet minder streng zijn. “We voldeden al aan de strengste vereisten die nu vernietigd zijn”, stelt hij. Een deadline kan hij niet geven. Het is wachten geblazen.
Op de gemeenteraad
En zo moest de Kortrijkse gemeenteraad hun advies voor de erkenning opnieuw goedkeuren. Dat werd op 17 februari voorgelegd ter goedkeuring. De gemeenteraad keurde het advies goed. Ook oppositiepartij Groen stapte mee in het advies. “Wij willen een lans breken voor de moskee”, zei hun raadslid Miet Callens. “Ze bewijzen zich voldoende: ze proberen het contact met de buurt te onderhouden en er is een jongerenwerking opgezet in het Nederlands.”
Al is er één partij die zich vanaf het prille begin met hand en tand verweert tegen de plannen: Vlaams Belang Kortrijk. In oktober 2018 organiseerde de partij een protestactie in samenwerking met Voorpost. Exact drie jaar later kwam er nog een protest waarop ook Filip Dewinter aanwezig was. Op de gemeenteraad in februari kwam lokaal Vlaams Belang-kopman Wouter Vermeersch lang tussen over de kwestie. Schepen van samenleven Hannelore Vanhoenacker (TBSK) benadrukte toen dat het stadsbestuur niets in de pap te brokken heeft bij de meeste punten die hij aanhaalde. Wel deed ze het standpunt nog eens uit de doeken: “We zijn al lang overtuigd dat we dit gunstig kunnen en moeten adviseren. Met de erkenning zal er ook meer transparantie komen in de werking. Het dossier is op alle criteria, ook financieel, gezond.”
Financiële gezondheid
En net die financiële gezondheid is een van de grote struikelblokken voor Wouter Vermeersch en zijn partij. “Waar de vele miljoenen voor de Kortrijkse mega-moskee vandaan komen, weet niemand, behalve de Kortrijkse moskeegemeenschap zelf natuurlijk”, zegt Vermeersch ons. Hij vermoedt dat er vanuit Arabische landen geld wordt versluisd via ‘schimmige constructies’. Woordvoerder Yassin reageert daarop: “De informatie- en screeningsdienst lokale geloofsgemeenschappen (ISD) houdt zich daarmee bezig. We werken in volle transparantie mee, met het betrokken orgaan. Ik kan alleszins zeggen dat we de vorige keer al een positief advies hadden gekregen en ondertussen al de meest onderzochte moskee zijn.” Waar komt het geld dan vandaan? “Onze inkomsten krijgen wij zoals elke vzw: via allerlei activiteiten en vooral ook giften. In onze gemeenschap is het heel normaal om een moskee te steunen. Iedereen zaait naar eigen zak.”
Vlaams Belang geeft alleszins aan om “álle politieke en juridische middelen in de strijd te blijven gooien” om het project te stoppen. Toch lijkt de procedurele eindmeet nu wel echt in zicht. De erkenningsaanvraag ligt nu op het bord van de nieuwe minister van binnenlands bestuur Hilde Crevits (CD&V). We contacteerden haar kabinet om een richtdatum te krijgen voor de beslissing, maar die kon niet reageren voor het verschijnen van deze reportage.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier