De West-Vlaamse provincieraad keurde op donderdag 18 december eennieuw reglement goed dat het multifunctioneel en gedeeld gebruik vanparochiekerken in West-Vlaanderen stimuleert. West-Vlaanderen telt 360 parochiekerken, maar slechts een beperkt aantal kreeg tot vandaag een concrete her- of nevenbestemming.
Het subsidiereglement loopt van 2026 tot en met 2031 en bouwt verder op de succesvolle proefregeling van 2025. Lokale besturen en kerkfabrieken kunnen tot 100.000 euro subsidie ontvangen voor kleinschalige ingrepen die gedeeld gebruik mogelijk maken, met respect voor de sacrale functie en de erfgoedwaarde van het kerkgebouw.
Ontmoeting
Met dit reglement wil de Provincie West-Vlaanderen kerkgebouwen toekomst geven als plekken voor ontmoeting, cultuur, zorg, toerisme of dorpsactiviteiten. Door de kerkruimte ook buiten de liturgie doordacht open te stellen, blijven kerken een herkenbaar anker in het hart van dorpen en steden.
West-Vlaanderen telt 360 parochiekerken, maar slechts een beperkt aantal kreeg tot vandaag een concrete her- of nevenbestemming. Tegelijk wordt de kerkruimte nu al geregeld occasioneel ingezet voor niet-liturgische activiteiten zoals concerten, tentoonstellingen of buurtmomenten. Met dit reglement ondersteunt de Provincie projecten die dit gedeeld gebruik structureel mogelijk maken.
Drempels
“Veel lokale besturen hebben de voorbije jaren ambitieuze plannen gemaakt voor hun kerken, maar de stap naar uitvoering bleef vaak uit. Met dit reglement verlagen we drempels en stimuleren we concrete actie, dichtbij en gedragen door de gemeenschap,” zegt gedeputeerde Bart Naeyaert, bevoegd voor Plattelandsbeleid.
“Kerkgebouwen zijn bakens van collectieve herinnering. Hun waarde ligt niet alleen in het stenen erfgoed, maar ook in de verhalen, rituelen en verbondenheid die ze generaties lang droegen. Door hun inzet als gedeelde ruimte te verzekeren, verbinden we hun verleden met de toekomst,” zegt gedeputeerde Kelly Detavernier (N-VA), bevoegd voor Erfgoed.
Flexibele zones
De subsidie richt zich op kleinschalige, maar doordachte ingrepen zoals mobiele infrastructuur, aangepaste verlichting of akoestiek, of het creëren van flexibele zones voor andere activiteiten naast de liturgie. Projecten worden getoetst aan een langetermijnvisie en moeten gedragen zijn door gemeente en kerkbestuur.
De eerste oproep voor subsidieaanvragen binnen het nieuwe reglement wordt geopend op maandag 5 januari 2026. Oppositieraadslid Andries Neirynck (Groen) vind dat burgerlijke uitvaarten vaker moeten kunnen georganiseerd worden in kerken en voormalige kerken: “De bisschop kan hier toestemming voor geven. Wij vragen dat dit de regel wordt.”
Gedeputeerde Bart Naeyaert (CD&V) is het voorstel genegen, maar stelt: “De Kerk heeft een autonomie op dat vlak. De geesten moeten rijpen, het is in ieders belang om dat te doen.”
