Bisschop Daniël Verstraete is er honderd geworden: “63 jaar lang gaf ik het beste van mezelf in Zuid-Afrika”

Bisschop Daniël Verstraete is op zijn honderdste nog altijd heel alert. Straks zal hij door zijn kleine gemeenschap van paters en wat vrienden gevierd worden. © CLY
Julien Cluyse
Julien Cluyse Medewerker KW

Veel dorpelingen weten wellicht niet dat Oostrozebeke een bisschop heeft. Tot zijn 88ste verrichte hij apostolaatswerk in Zuid-Afrika. Daarna keerde hij terug naar zijn roots. Daniël Verstraete is een rasechte Ginstenaar, geboren en getogen op boerderij de Kleine Molsten. Nu hij er honderd is geworden, blikken we even terug op het rijk gevulde leven van de bisschop.

Daniël Verstraete werd geboren op de Ginste op 31 juli 1924. Hij liep school op de Ginste en trok vervolgens naar het college in Tielt. “Na mijn collegetijd trok ik binnen bij de Oblaten omdat ik missionaris wou worden bij de Eskimo’s. In 1950 werd ik tot priester gewijd en in 1951 reisde ik al af naar Zuid-Afrika omdat er voor het noorden te veel kandidaten waren. Eigenlijk was Zuid-Afrika mijn tweede keuze. Ik kreeg meteen een vast verblijf in Soweto (South West Townships) en dat alles nog onder het regime van de apartheid. Ik kwam terecht op de missiepost Orlando Soweto, een gebied met 60.000 inwoners. Ik verrichtte er missionariswerk en heb er twee kerken en een grote parochiezaal gebouwd. Op de twee scholen zaten er opgeteld meer dan 2.000 leerlingen. Ik was missionaris, bouwheer en verzorgde het apostolaatswerk op de missie. Ik heb er ook een soort KAJ gesticht, dat de naam kreeg van Young Christian Workers. Monseigneur Cardijn is nog bij mij op bezoek geweest. Ik ben er ook als eerste gestart met het vormen van leken catechisten. Vanaf 1954 kreeg ik veel problemen met het systeem van de apartheid, dat ons alle subsidies weigerde. Ik kwam toen sterk in de problemen en kon mijn onderwijzers niet langer betalen. Toch zijn de meesten gebleven. Pittig detail: ik had de twee eerste kinderen van de eerste vrouw van Mandela op mijn school. Ik bleef in Orlando tot november 1959.”

West Transvaal

Lange tijd bleef Daniel niet in zijn missiepost in Orlando. “Toen de bisschop van Johannesburg te kennen gaf dat hij op zoek was naar mensen voor een nieuwe missiepost in West Transvaal, een gebied dat groter is dan België, vroeg hij aan de Vlaamse Oblaten om het gebeid te gaan verkennen en in te schatten of het leefbaar zou zijn als zelfstandig bisdom. Ik heb er twee jaar rond gereden en in 1962 mijn rapport overmaakt aan de bisschop van Johannesburg. In 1962 nam ik mijn intrek in Bloemhof Transvaal. Met vijf andere Vlaamse paters gingen we de regio verkennen en er werden overal kleine missiepostjes gesticht. In 1965 kreeg ons gebied de titel van apostolische prefectuur. We werden onafhankelijk van Johannesbrug en kregen als hoofdzetel of bisdomstad Klerksdorp. In Klerksdorp heb ik een school gesticht voor blanken, alsook een materniteit, want voor zwarten mocht dat niet van het regime. Eind de jaren zestig heb ik de Zuid-Afrikaanse nationaliteit aangevraagd om te vermijden dat ik het land zou worden uitgezet.”

Bisschop

“In 1978 werd de prefectuur West Transvaal afgeschaft en werd het een bisdom met zetel in Klerksdorp. Ik werd het eerste slachtoffer om de eerste bisschop van Klerksdorp te worden. In die periode heb ik in de streek heel wat boerderijen ontwikkeld in een onderontwikkeld gebied. Ik kreeg hierbij de steun van mijn broer Berten, die landbouwingenieur was. Dat was een regelrechte zegen voor het gehele gebied.” Of al dat werk niet te zwaar belastend was voor de gezondheid? “Heel zeker. In 1994, na vier operaties aan mijn rug kon ik niet verder, en heb ik mijn terugtrekking aangevraagd en ook gekregen. Ik werd opgevolgd door een zwarte bisschop die ikzelf nog had onderwezen als kind. Ik was 70 jaar oud toen ik met al de rugproblemen geconfronteerd werd. Toen echter die problemen achter de rug waren, was ik klaar voor een nieuwe uitdaging. Ik keerde terug naar Johannesbrug en heb er de katholieke Bijbelstichting in het leven geroepen. Die stichting was een groot succes en kreeg al vlug navolging in Durban en Kaapstad. Het bleef daar niet bij, want even later heb ik in Pretoria een bezinningscentrum overgenomen dat omgedoopt werd tot The Good Shepperd. Het uitbouwen van dit bezinningscentrum werd mijn allerlaatste grote opdracht in Zuid-Afrika. Ik ben in The Good Shepperd gebleven tot 7 december 2012.”

Wereldmissiehulp

“Gezien ik in 1992 mijn vroegere Belgische nationaliteit terug kreeg, was een verblijf in België weer mogelijk. Ik verblijf nu in een rusthuis van de paters Oblaten in Waregem.” We vroegen de bisschop ten slotte of hij geen heimwee heeft naar het land dat hij heeft helpen opbouwen? “Ik heb er 63 jaar van mijn leven het beste van mezelf gegeven. Het spreekt voor zich dat mijn hart daar ligt. Ik heb echter een definitieve beslissing gemaakt en afstand genomen, maar dat neemt niet weg dat mijn hart daar nog altijd ligt. Nu kan ik me bezig houden met andere zaken, zoals Wereldmissiehulp, een organisatie die ikzelf heb opgericht.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier