De minderbroeder-conventueel pater Dominique Mathieu is de nieuwe aartsbisschop van Teheran. Dat heeft paus Franciscus beslist. De 57-jarige franciscaan heeft een groot deel van zijn jeugd in Brugge en in Damme doorgebracht. Zijn vader is daar overigens nog altijd torenwachter van de Onze-Lieve-Vrouwekerk. We spraken de nieuwe aartsbisschop via mail. Hij verblijft momenteel in Rome.
Dominique Mathieu zag het levenslicht in Aarlen, maar op zijn zevende verhuisde het gezin naar Brugge en later naar Damme. Zijn vader woont er nog altijd – wie de toren van de Onze-Lieve-Vrouwekerk wil bezoeken, moet daarvoor aankloppen bij vader Roland – en zijn moeder overleed er een tiental jaren geleden en ligt begraven op het kerkhof van Damme. Dominique Mathieu werd in de kerk van Damme tot priester gewijd. Maar hij had dan al gekozen voor de franciscaner orde van de minderbroeders-conventuelen.”
Wat betekent conventueel ?
U hebt indertijd gekozen om aan te sluiten bij de franciscanen. Dat was uiteraard een bewuste maar geen vanzelfsprekende keuze. Wat of wie heeft u tot die keuze geleid?
Dominique Mathieu: “Uit de kindertijd stammen de eerste gewaarwordingen van een roep van God. Zijn stem nam door de jaren verschillende gestalten aan en geleidelijk aan drong het tot mij door dat Hij mij vroeg Hem te volgen in de voetsporen van de Poverello uit Assisi volgens het charisma van de minderbroeders-conventuelen, die ik voor het eerst in Leuven ontmoette.”
Wat wordt precies bedoeld met de naam minderbroeder-conventueel? Waarin verschilt uw orde van de minderbroeders franciscanen en kapucijnen?
Dominique Mathieu: “Al tijdens het leven van Franciscus van Assisi waren er uiteenlopende strekkingen. Na zijn dood in 1226 blijven die tegengestelde stellingen verder leven, maar in verhevigde mate. Een minderheid van radicalen bleef ijveren voor voor het zogenaamde ongeschonden, zuivere, oorspronkelijke charisma van Franciscus. Maar de meerderheid, onder meer de geletterden, droomde verder van een efficiënt en invloedrijk instituut, én keek naar de tekenen van de tijd. Zeker vanaf 1250 werd deze richting aangeduid als de broeders van de gemeenschap of de broeders in de conventen. Gelijkgemotiveerden komen samen (convenire) in stadsconventen met de nadruk op het inoefenen en voorleven van broederschap. Zij stellen zich beschikbaar voor de vragen van de Kerk, en gaan in op de pastorale eisen van tijd en plaats. Deze vormgeving van het bestaan biedt mogelijkheden voor een geregeld religieus leven, een verzorgde liturgie, vorming en opleiding, en een onderbouwde spiritualiteit.Voor minderbroeders-conventuelen is het van belang het evangelie te beleven in broederschap. De kenmerken daarvan zijn vertrouwdheid en moederlijke tederheid, barmhartigheid, respect, hoffelijkheid en vreugde, de zorg voor zieke medebroeders, de gastvrijheid voor alle mensen en de evangelische eenvoud in de zending. Als ‘mindere’ mijden de minderbroeders machtsposities, zijn ze ondergeschikt aan allen, ondersteunen ze elkander, zijn ze solidair met de uitgeslotenen en marginalen in de maatschappij, bevorderen en bouwen zij vrede waar ze zich ook bevinden, in voortdurende onthechting.
Brugs dialect
U heeft uw jeugd in Brugge en Damme doorgebracht. Uw vader woont nog altijd in Damme en is daar zelfs bekend als torenwachter. Komt u nog geregeld naar West-Vlaanderen? Spreekt u dan Brugs?
Dominique Mathieu: “Sinds ik in het buitenland verblijf, kwam ik één of tweemaal per jaar naar Damme en omstreken. Als het enigszins kan, wandel ik nog graag in de Brugse straten om herinneringen uit mijn jeugd boven te halen. En ik hoor dan graag Brugs spreken. Ik vermoed dat ik er nu een verwaterde vorm van spreek. De West-Vlaamse tongval kan ik echter niet verbergen en opent ook soms nu nog deuren in het buitenland.”
Ik las dat u zeven talen spreekt. Uw loopbaan is indrukwekkend en internationaal. Uw laatste zending was in Libanon?
Dominique Mathieu: “Laten wij eerder zeggen dat ik mij in verschillende talen behelp. Mijn religieus engagement bracht mij in verschillende landen. In 2013 vertrok ik voor een nieuwe zending naar Libanon. En in 2019 werd ik door onze generale overste naar Rome geroepen om er deel uit te maken van het bestuur tot aan de bekendmaking van mijn benoeming door de Paus.
Was uw aanstelling door de paus tot aartsbisschop van Teheran een complete verrassing voor u? Kunt u ook zeggen hoe de paus bij u is terechtgekomen voor die aanstelling tot aartsbisschop?
Dominique Mathieu: “Verrast, want dit leek niet voor mij weggelegd. Naar de motieven van paus Franciscus kan ik enkel gissen. Maar ik kan mij voorstellen dat het te maken heeft met de bereidheid van de Minderbroeders Conventuelen om in te gaan op zelfs extreme noden van de universele Kerk.”
Bisschopswijding
Het is – om het zacht uit te drukken – geen rustige regio waar u straks naar toe gaat. De positie van de christenen daar is weinig comfortabel. Wordt het een moeilijke én gevaarlijke opdracht?
Dominique Mathieu: “Het wordt een mooie opdracht een kleine gelovige gemeenschap van rooms-katholieke christenen in een uithoek van het christendom hechter samen te brengen rond Gods mensgeworden Woord in verbondenheid met de universele Kerk. Dat was nooit en nergens een gemakkelijke opdracht; maar het loont de moeite levend gist te zijn om de deeg van een gastvrij en cultureel hoogstaand volk te helpen rijzen.”
Wanneer vertrekt u naar Teheran? Komt u nog eerst bij familie langs in West-Vlaanderen of in het klooster in Aarlen?
Dominique Mathieu: “Ik vertrek naar Teheran na mijn bisschopswijding op 16 februari, daarna mogelijk een bezoek aan België en ons klooster in Brussel, en zonder meer een verblijf in de West-Vlaamse familiekring.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
