Het Europees Parlement heeft donderdag in Straatsburg het Iraanse regime opgeroepen tot de vrijlating van Olivier Vandecasteele, de hulpverlener uit Aalbeke die veroordeeld werd tot een celstraf van 40 jaar en 74 zweepslagen voor onder meer spionage. In een resolutie die een lans breekt voor nieuwe, zwaardere sancties tegen Teheran veroordeelt het halfrond ook “het cynische gebruik van gijzelingsdiplomatie”.
Het parlement “veroordeelt met klem” de veroordeling van Vandecasteele, de aanhoudende hechtenis van de Zweeds-Iraanse wetenschapper Ahmadreza Djalali alsook “het cynische gebruik van gijzelingsdiplomatie om de vrijlating van de veroordeelde terrorist Asadollah Assadi af te dwingen”, zo verluidt in de resolutie. Assadi, officieel een Iraanse diplomaat, werd in 2021 veroordeeld in België tot twintig jaar cel voor een geplande terreuraanslag in Parijs. De parlementsleden eisen de “onmiddellijke en onvoorwaardelijke vrijlating en veilige repatriëring” van Djalali en Vandecasteele en zeven Franse burgers die gevangen zitten in Iran.
40 jaar cel en 74 zweepslagen
Vandecasteele wordt sinds februari 2022 in erbarmelijke omstandigheden vastgehouden in Teheran. Hij werd veroordeeld tot een celstraf van 40 jaar en 74 zweepslagen voor onder meer spionage. Djalali, die gastdocent was aan de VUB, zit al sinds 2016 in de gevangenis. Hij is ter dood veroordeeld omwille van spionage. “Onze Hoge Vertegenwoordiger (Josep Borrell, nvdr), maar evengoed onze Commissievoorzitter (Ursula von der Leyen) en Raadsvoorzitter (Charles Michel) moeten méér en vooral namens de hele Europese Unie de druk opvoeren met het oog op de vrijlating van alle EU-onderdanen in Iran”, meent Hilde Vautmans (Open VLD).
Aanhoudende chantage
“We moeten één duidelijk signaal aan het adres van Iran geven in plaats van de vele individuele demarches die aanhoudende chantage door het regime in de hand werken”. In de resolutie roepen de parlementsleden de lidstaten van de Europese Unie ook op om het Iraanse regime harder aan te pakken voor de repressie van de protestbeweging in eigen land en voor de militaire steun aan Rusland. Ze vragen onder meer om de Revolutionaire Garde en afdelingen als de Basij en de Quds op de Europese terreurlijst te plaatsen. Daarmee geven ze gehoor aan één van de belangrijkste verzoeken van de Iraanse oppositie. Maandag waren duizenden manifestanten van de Iraanse diaspora naar Straatsburg afgereisd om hun eisen kracht bij te zetten.
Europese terreurlijst
Op de Europese terreurlijst staan onder meer Islamitische Staat, het Palestijnse Hamas, de miltaire tak van het Libanese Hezbollah en ook Assadi. De lijst telt in totaal 13 personen en 21 groeperingen. Hun activa op Europees grondgebied worden bevroren en het is organisaties en individuen in de EU verboden hen te financieren. In de Verenigde Staten staat de Revolutionaire Garde, een 125.000 man sterk elitekorps dat de islamitische republiek beschermt, al enkele jaren op de terreurlijst. Sommige lidstaten zijn gewonnen voor de toevoeging van de Garde, terwijl andere zich eerder voorzichtig opstellen.
Reactie Iran
In een telefoongesprek met Borrell waarschuwde de Iraanse minister van Buitenlandse Zaken Hossein Amir Abdollahian alvast voor “negatieve consequenties” indien de lidstaten het standpunt van het parlement zouden volgen. Dat standpunt is “ongepast” en gebaseerd op “een emotionele benadering”, klonk het. Daarnaast wil het Europees Parlement dat de lidstaten onder meer geestelijke leider Ali Khamenei en president Ebrahim Raisi op de sanctielijst plaatsen. Ze zouden dan niet langer naar de EU kunnen reizen en hun tegoeden op Europees grondgebied worden eveneens geblokkeerd.
Nieuwe sancties
“Het Europees Parlement wil nieuwe sancties zolang het Iraanse regime zijn eigen bevolking blijft onderdrukken en vervolgen”, stelt Tom Vandenkendelaere (CD&V). De ministers van Buitenlandse Zaken van de lidstaten buigen zich maandag over Iran. Nieuwe sancties staan op de agenda. De voorbije maanden hebben de lidstaten al 60 individuen en acht organisaties toegevoegd aan de sanctielijst voor de rol die ze hebben gespeeld in de repressie van de protestbeweging die is ontstaan na de dood van Mahsa Amini in september vorig jaar.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier