Niet alleen de Italiaanse stad Venetië zakt langzaam weg, ook een deel van Kortrijk kampt met dat probleem. Een kleiader die van de Lange Munte via de Schaapsdreef tot in Marke, Rollegem en Aalbeke loopt, is de boosdoener. Omdat er de laatste paar zomers zo weinig regen viel, droogde de klei uit. De fundamenten van oudere huizen zijn daar niet aan aangepast en zakken daardoor weg. Het vele groen in de straten van de deelgemeenten helpt ook niet. Bomen en struiken onttrekken immers vocht aan de grond. Dat veroorzaakt niet alleen scheuren en barsten in de huizen, maar in het slechtste geval ook instortingsgevaar.
Van tientallen huizen (exacte cijfers zijn er niet, red.) is ondertussen geweten dat ze aan het verzakken zijn. Soms met desastreuze gevolgen. In de Steertstraat in Marke bijvoorbeeld, moest de familie Hoornaert de keuken laten stutten. Het hele huis vertoont diepe barsten in de muren. Ze voelen zich er niet meer veilig. Bij buren even verderop in de straat donderden stukken plafond naar beneden en tientallen anderen meldden de afgelopen twee jaar gelijkaardige problemen.
Scheuren in de garage
Ook Luc Platteau uit Aalbeke mocht aan den lijve ondervinden wat droge grond met een huis kan doen. “Een kleine twee jaar geleden merkte ik op dat de muur van mijn garage plots drie centimeter verwijderd was van de vloer”, vertelt hij. “Natuurlijk panikeer je dan een beetje. Ik heb meteen een vloerder gebeld, maar die kon daar niets aan doen, dat is specialistenwerk. Daarna probeerde ik het bij een aantal aannemers, maar niemand wou zich aan een dergelijke gevaarlijke onderneming wagen. Eén verkeerde beweging en je huis kan instorten.”
Uiteindelijk kwam Luc terecht bij een stabiliteitsingenieur. Die wist hem te vertellen dat de natte kleigrond onder zijn huis door de abnormale droogte was gaan krimpen. Daardoor waren gaten ontstaan, waar zijn funderingen dan weer inzakten. “Uiteindelijk heeft de ingenieur een gedetailleerd plan opgemaakt en daarmee is een dappere aannemer aan de slag gegaan. Hij moest onder de funderingen graven, telkens 80 centimeter per keer. Dat was echt zenuwslopend. Tot mijn verbazing is het gelukkig allemaal goed gekomen.”
Unicum in ons land
Maar daarmee was de kous nog lang niet af. De rekeningen liepen hoog op, dus keek Luc er zijn brandverzekeringspolis op na. “Dat stelde mij gerust, want daar stond in dat schade door natuurrampen gedekt is. En droogte is toch een natuurramp? Niet dus. Net zoals de meeste andere bewoners kreeg Luc te horen van zijn verzekeraar dat hij alles uit eigen zak zou moeten betalen. Luc weigerde zich daarbij neer te leggen en trok naar de Ondernemingsrechtbank Gent, afdeling Kortrijk. Mét succes.
Rechtsbijstand
“Dat is voor zover wij weten een unicum in ons land”, reageert Jan Allaert van het Kortrijkse advocatenkantoor Bonus Advocaten. “In Wallonië waren een paar collega’s ons al voor geweest, maar die kregen telkens het deksel op de neus van de rechter. Die volgde de redenering van de verzekeraars dat droogte eigen is aan de grond en dus niet als ramp erkend kan worden.”
Wil dat nu zeggen dat alle verzekeraars meteen zullen bijspringen in dergelijke zaken? “Zo’n vaart zal het niet lopen”, denkt Jan. “Ten eerste kan de verzekeraar nog in beroep gaan en ten tweede gaat het hier om een heel specifieke zaak. Het is natuurlijk een strohalm, maar als de details bij een ander huis anders zijn, dan kan de rechter een andere beslissing nemen. Bovendien moeten mensen het ook nog zien zitten om te procederen. Sinds de uitspraak begin deze maand kreeg ik heel wat telefoontjes van mensen die in dezelfde situatie zitten als Luc. Maar ze vrezen dat ze alleen maar meer ongedekte kosten zullen maken. Hen geef ik altijd de raad om na te gaan of ze geen rechtsbijstandsverzekering hebben. Veel mensen hebben die zonder dat ze het zelf weten. Als dat het geval is, zijn al hun gerechtskosten gedekt en kunnen ze zeker hun kans wagen. Want er is wel degelijk een mogelijkheid dat ze de zaak winnen.”
“Daarom wil ik ook mijn verhaal doen”, vult Luc nog aan. “Veel mensen durven het niet opnemen tegen een groot bedrijf, maar hebben ook het geld niet voor de herstellingen aan hun huis. Ik hoop dat ik iets in gang kan steken waardoor nog veel meer mensen geholpen worden.”
CD&V tevreden: ‘Zoeken naar oplossing op lange termijn’
Hannelore Vanhoenacker (CD&V), fractieleider in de Kortrijkse gemeenteraad, zet zich al een paar jaar in voor mensen van wie hun huis schade oploopt door de droge kleigrond. Vorig jaar trachtte ze het stadsbestuur nog zo ver te krijgen een centraal infopunt op te richten, waar slachtoffers terecht konden met vragen. Maar daar gaf schepen van Bouwen en Wonen Wout Maddens (Team Burgemeester) geen gehoor aan.
Daarom organiseerde de oppositiepartij begin maart dan maar zelf een infoavond. “Daar werd pas echt duidelijk wat voor enorme impact die kleigrond heeft in onze stad. Tientallen huizen dreigen onverkoopbaar of onbewoonbaar te worden. Verzekeraars en het Fonds voor Natuurrampen weigeren ook maar een cent uit te keren. Mensen zonder stevige spaarpot bleven dus, letterlijk, in de kou staan”, klinkt het.
Hannelore Vanhoenacker is blij met de recente uitspraak van de rechtbank, maar pleit voor een oplossing op lange termijn die voor iedereen geldt. “Mensen die in een overstromingsgebied wonen betalen een iets hogere premie, maar als hun huis onder water staat, krijgen ze wel een deel van de schade vergoed door de verzekeraar. Hetzelfde zou moeten kunnen met schade door die kleiaders. Die zijn al in kaart gebracht, alleen de wetgeving moet nog aangepast worden.”
Om dat te bereiken trok de politica naar het Vlaams Parlement. “Minister president Jan Jambon (N-VA) en minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) beloofden beiden om in gesprek te gaan met de verzekeringssector. Hopelijk komt er snel een oplossing en hoeven dus niet alle honderd getroffen gezinnen naar de rechtbank te trekken”, besluit Vanhoenacker. (AN)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
