De geopolitieke situatie heeft ongetwijfeld een impact gehad op de toekomst van de militaire basis in Koksijde. Het ambitieuze masterplan ‘De Nieuwe Basis’ van 2022 voor de reconversie én de volledige aankoop van het domein, werd voorgoed opgeborgen. Het nieuwe masterplan hertekent en garandeert de toekomst van de Koksijdse militaire basis.
In 2012 werd de basis gelegd voor een strategisch project op provinciaal niveau rond de herbestemming van het terrein ‘Koksijde/Veurne vliegveld’, inclusief de verkoop van het globale gebied van bijna 400 hectare. Een belangrijke randvoorwaarde in het planproces was dat bij de reconversie de bestaande landingsbanen van de luchtmachtbasis grotendeels behouden zouden blijven. Dat leidde in 2022 tot het Masterplan ‘De Nieuwe Basis’.
Heel wat geopolitieke factoren gooiden echter roet in de plannen. Defensie besloot de hele site niet meer te verkopen, en bleef rond de pot draaien over de verkoop van de 1,6 hectare aan de Robert Vandammestraat, waar nu nog Fedasil huist. De gemeenteplannen om daar de gemeentelijke werkplaatsen onder te brengen en op de locatie in Koksijde-Dorp waar ze momenteel gevestigd zijn betaalbare woningen te bouwen, kwamen hierdoor op losse schroeven te staan. In 2019 nam het ministerie van Defensie de princiepsbeslissing om de NH90-SAR-heli’s van Koksijde naar de luchthaven van Oostende te verhuizen.
Verrassend nieuws
Begin 2025 maakten het nieuwe college van burgemeester en schepenen en de voltallige gemeenteraad hun unanieme standpunt duidelijk. “Iedereen in Koksijde is het erover eens: de heli’s moeten in Koksijde blijven!”, zei burgemeester Loones toen. “We willen absoluut dat een effectieve militaire invulling van de basis gegarandeerd blijft, mét operationele en duurzame militaire aanwezigheid in Koksijde. Ik heb al verscheidene vergaderingen gehad met gouverneurs, de deputatie, burgemeester Crombez van Oostende met wie we een alliantie hebben gemaakt, met generaals van Defensie … en er staat wel degelijk veel ‘zwart op wit’.”
In december 2025 kwam er verrassend nieuws. Minister van Defensie, Theo Francken (N-VA), heeft het dossier ondertekend om verder te gaan met de procedure om vier nieuwe Search and Rescue (SAR)-helikopters aan te kopen. Daarnaast wordt er 50 miljoen euro geïnvesteerd in een nieuw SAR-complex, een nieuwe luchtverkeerstoren en brandweerinfrastructuur.
Nieuwe heli’s
Defensie belooft voor 2026 al vier nieuwe SAR-heli’s voor reddingsoperaties op zee, medische evacuaties en orgaantransport, en hulpverlening bij noodsituaties. Sander Loones: “De ‘oude’ generatie helikopters die vanuit Koksijde opereerden, wordt vervangen door een nieuwe generatie. Het grote verschil met het nieuwe (nog te bepalen) type is dat de NH90 als helikopter eigenlijk overgedimensioneerd is voor reddingsoperaties. Hij zal meer worden ingezet voor specifieke operaties op zee. De nieuwe heli’s zullen op maat worden uitgerust voor rescue-operaties, en veel stiller en goedkoper in vlieguren zijn. Uitermate belangrijk voor Koksijde is de bouw van de nieuwe loodsen: dit kadert in de opwaardering van onze luchtmachtbasis, zowel ‘te land, ter zee en in de lucht’. Hiermee wordt niet alleen de nationale veiligheid versterkt, maar is ook de toekomst van de site op lange termijn verzekerd. Het brengt bovendien nieuwe jobs en extra verjonging naar onze westkust.”
Deze investering garandeert veiligheid, toekomst van de site en nieuwe jobs voor onze westkust”
“Defensie heeft een unieke en brede SAR-opdracht die zowel civiele als militaire reddingsoperaties omvat, van maritieme redding en medische evacuaties tot hulp bij natuurrampen”, zegt minister van Defensie Theo Francken. “Eerder werden deze taken uitgevoerd met Sea King- en Alouette III-heli’s vanuit Koksijde. Met de aanschaf van NH90 NFH-helikopters werd een deel van deze capaciteit overgenomen, maar die zijn vooral nodig voor maritieme en anti-onderzeeboottaken.”
Luchtverkeerstoren
Naast de SAR-capaciteit van Defensie, die definitief in Koksijde wordt gestationeerd, zullen hier bijkomende capaciteiten worden ingezet, met een nog belangrijkere rol voor de basis binnen het nationale veiligheidsbeleid. Deze ontwikkelingen impliceren een nieuw masterplan infrastructuur voor de basis en de SAR-capaciteit die integraal deel uitmaakt van dat plan én een belangrijke investering vormt in de toekomst van de site. Concreet wordt er 30 miljoen geïnvesteerd in een nieuw SAR-complex en 20 miljoen in een nieuwe luchtverkeerstoren en brandweerinfrastructuur. Voor het onderhoud van deze nieuwe infrastructuur wordt een jaarlijks functioneringsbudget van 750.000 euro voorzien. De totale investering in de nieuwe helikopters bedraagt 182.323.330 euro. (MVO)
