Damse hoeveslager Bonne zet levenswerk van zijn aan ALS overleden vrouw Annick voort

Annick Van Dame omringd door haar drie zonen : Arno, Angelo en Laurenz. (foto gf)
Annick Van Dame omringd door haar drie zonen : Arno, Angelo en Laurenz. (foto gf)
Stefan Vankerkhoven

“Annick, we zullen je levenswerk voortzetten.” Dat beloofde de Damse beenhouwer en landbouwer Marc Bonne op het sterfbed van zijn echtgenote. Woensdag vond de uitvaart plaats van Annick Van Damme, die na drie jaar de strijd verloor tegen de spierziekte ALS.

“Mijn drie zonen en ik hebben gelukkig nog afscheid kunnen nemen van mijn moedige vrouw”, zegt Marc Bonne, de bekende boer en hoeveslager uit de Moerkerkse Steenweg in Vivenkapelle. Daags voor ze stierf kon Annick Van Damme (53) in het AZ Sint-Jan haar man en zonen nog alles ‘vertellen’ wat ze wou meedelen. “Annicks ogen spraken letterlijk en figuurlijk boekdelen. Ze was door ALS haar spraakvermogen al bijna twee jaar kwijt. Een spraakcomputer ving het bewegen van haar pupillen op, zo selecteerde ze letters en zinnen met haar ogen. Zo heeft Annick op dinsdag 9 maart nog anderhalf uur kunnen ‘praten’ met ons. En nadien bekeek ze nog een filmpje van kleindochter Lize.”

Enorme levenswil

Annick Van Damme was enkele dagen eerder met slijmen, die ze niet meer kon ophoesten, wakker geworden. “De dokter vreesde dat ze een acute longontsteking opgelopen had en belde de ambulance om Annick meteen naar het AZ Sint-Jan te brengen. Maar de spieren van haar longen waren op, ze kon niet meer voldoende zelfstandig ademhalen en moest aan de ademhalingsmachine. Ze bleef strijden in een gevecht dat niet meer gewonnen kon worden. Ze had een enorme levenswil, drie jaar lang heeft ze tegen die verschrikkelijke ziekte gevochten”, zucht Marc Bonne.

De bekende Damse beenhouwer sterkt zich aan het feit dat zijn geliefde vrouw nu niet meer lijdt. “Ik heb meer tranen gelaten toen ze pijn had. Door dat gezamenlijk afscheid, ondanks corona, zijn we er als gezin sterker uitgekomen. En de opvolging is verzekerd: zoon Arno, een master in de handelswetenschappen, management en IT, gaf zijn job bij Unilin op om voor zijn zieke moeder te zorgen én het werk in de beenhouwerij over te nemen.”

Drie zonen

Tot de zomer van 2017 scheen het geluk Annick Van Damme toe te lachen. Na haar humaniora bij de Jozefienen startte ze als administratief bediende bij Philips Brugge, waar ze zich door haar gedrevenheid opwerkte tot directiesecretaresse van de productieafdeling. Tegelijkertijd runde ze sinds 1988 op vrijdag en zaterdag de beenhouwerij van haar man, hoeveslager Marc Bonne, met wie ze op 5 augustus 1988 in het huwelijksbootje gestapt was. Ze kreeg drie zonen: Arno, Laurenz en Angelo.

Annick met haar man Marc Bonne tijdens een van de vele barbecues voor Damse, Brugse en Knokse verenigingen. (foto gf)
Annick met haar man Marc Bonne tijdens een van de vele barbecues voor Damse, Brugse en Knokse verenigingen. (foto gf)

Annick werd de zaakvoerder van Slagerij Bonne: zij stond in de winkel, regelde de bestellingen en organiseerde tal van barbecues voor plaatselijke verenigingen en wijkcomités. Van Jong Male VV tot de Knokse Rotary: allemaal deden ze beroep op haar diensten. “Ze was een perfectionist en slaagde er ooit in om in één weekend vier barbecues voor 2.000 personen op touw te zetten. Ook al moest ze hiervoor ’s morgens om 3 uur opstaan en pasta beginnen koken. Vlak voor zoon Arno geboren werd, heeft ze, toen de weeën begonnen, eerst nog de fondueschotels bereid. Eerder wou ze niet naar het ziekenhuis vertrekken!”

Toen de Philips-vestiging in 2013 naar Gent verhuisde, zag Annick Van Damme het niet zitten om in de Arteveldestad te gaan werken. Met succes solliciteerde ze bij aannemer Jan De Nul, die nog een secretaresse nodig had voor de aanleg van de A11. “Op den duur werd mijn vrouw door haar collega’s ‘de moeder van de A11’ genoemd”, herinnert Marc Bonne zich nog.

De sterke vrouw die in haar carrière zelden een dag wegens ziekte afwezig was op het werk, kreeg in de zomer van 2017 plots hevige pijn in haar arm. “Precies alsof er naalden in haar arm gestoken werden. Die pijn kwam onverwachts en zorgde ervoor dat ze borden liet vallen of haar evenwicht verloor. In het najaar verlegden die pijnen zich naar haar schouder, ze kon haar arm niet meer opheffen. Pas op 22 februari 2018 werd de fatale spierziekte ALS vastgesteld door de artsen: een slopende ziekte die steeds meer zenuwen aantast, waardoor je spieren uitvallen. Niks tegen te doen…”

“We wisten niet wat het was en kenden de oorzaak niet. Het is niet de erfelijke variant, niemand bij ons in de familie heeft die ziekte gehad”, vervolgt Marc Bonne. Vrij snel ging de gezondheid van Annick Van Damme achteruit: ze had steun nodig bij het stappen en kon moeizamer spreken. “En toch gaf ze niet op. Ze nam met acht andere patiënten deel aan een experimenteel onderzoek aan het UZ in Gent. Een jaar later was mijn vrouw de enige, nog levende patiënt van die groep. Ze had een grote drang om te leven, ook al wist ze dat de ziekte fataal was.”

Standbeeld

Marc Bonne en zijn drie zonen kwamen overeen om zelf via een beurtrol de zorgen van Annick Van Damme op zich te nemen. Drie jaar lang hebben zij hiervoor hun leven én werk volledig gereorganiseerd. “Mijn vrouw wilde niet naar een zorginstelling, ze wou absoluut thuis blijven. Enkel ik mocht haar verzorgen. Ze wenste aanvankelijk geen professionele hulp aan huis. Pas de laatste vier maanden van haar leven kwam er elke ochtend een verpleegster.”

Ook op de hulp van haar zonen kon ze rekenen. “Kraanman Angelo, die thuis mee de herten kweekt, zette een tandje bij op de ouderlijke boerderij. Vastgoedmakelaar Laurenz werkte ’s morgens in de beenhouwerij en tussen zijn afspraken door thuis, in het gezelschap van zijn mama. Arno nam zijn moeders taken in de beenhouwerij over en bracht Annick naar de kinesist. Zonder de hulp van dokter Marc Bourgeois, hoofd intensieve zorgen in het AZ Sint-Jan, zouden wij het nooit hebben kunnen bolwerken. Die stond altijd klaar voor Annick en voor ons, zelfs tijdens zijn verlof. Zonder die arts zou Annick een jaar minder lang geleefd hebben. Hij verdient een standbeeld!”

In die zware periode werd het gezin geconfronteerd met vijf sterfgevallen: beenhouwer Roland Leliaert, die meehielp in de slagerij (68, pancreaskanker), huishoudhulp Fleur Harri (47, longkanker), Annicks papa Willy Van Damme (84), Marcs mama Cecile Coene (80, leukemie) en Paul Codron (66, schoonvader van Laurenz) verloren het leven tijdens Annicks ziekte.

Maar er was ook goed nieuws dat Annick als mama o zo trots maakte: de geboorte van haar kleindochters Lize en Marthe, het succes van Laurenz’ vastgoedkantoor, de uitbreiding van Angelo’s zaak Bonne Grondwerken, de uitnodiging voor zoon Arno voor een diner op het koninklijk paleis, samen met 17 andere verdienstelijke, jonge landbouwers. Hij mocht aan tafel naast Koningin Mathilde zitten.

Laatste gesprek

“Tijdens onze laatste gesprek, op haar sterfbed, zei ze dat ze van hierboven alles in de gaten zou houden, opdat we haar levenswerk zouden voortzetten. Annick, je mag gerust zijn. Met Arno is er opvolging in de beenhouwerij. Ik bemerk dat mijn vrouw voortleeft in onze drie zonen. In hun karakter én in elk van hun jobs zit iets van Annick: de liefde voor een eigen huis, het ondernemerschap en de beenhouwerij…”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier