Confronterende expositie over intrafamiliaal geweld

Intrafamiliaal geweld is anno 2021 meer dan ooit aanwezig, al is het vaak iets wat mensen binnenshuis ondergaan. Ook in Komen-Waasten blijft dit hardnekkig aanwezig, met bijna 1 melding iedere 2 dagen afgelopen jaar. “Meer dan hoog tijd om deze vorm van, meestal verborgen, geweld aan de kaak te stellen”, klinkt het bij Marie-Aude Breyne, die instond voor de organisatie van deze confronterende expositie.

“Geweld in huiselijke kring is niet noodzakelijk klappen uitdelen of iemand fysiek pijn doen. Vaak zit het hem ook in de gebruikte woorden of zelfs psychologische druk die op elkaar wordt uitgeoefend.” Marie-Aude (41) probeerde daarom om het complexe karakter van de kwestie in beeld te brengen. “Helaas tonen cijfers ons ook nog altijd dat er binnen heel wat gezinnen nog steeds een vorm van machtsspel aan de gang is. Zowel mannen als vrouwen die als bezit worden beschouwd en die huiveren bij het idee dat ze hun partner boos zouden maken. Het is een vorm van psychologisch geweld dat even erg is als fysieke aanvaringen. Samen met 2 kunstenaars hebben we een expositie uitgewerkt waar we zowel daders als slachtoffers willen confronteren met hun daden en de gevolgen. Slachtoffers zijn net dat, slachtoffers en zij hoeven zich niet schuldig te voelen. Voor daders willen we duidelijk maken dat er een lijn is die niet mag overschreden worden. Teveel is teveel en hun gedrag moet stoppen!”

Binnen de expositie trekt vooral een geheel van opgehangen brillen de aandacht. “Onze kijk op de dingen heeft ook nood aan bijstelling”, horen we van Laura Dannoot, de kunstenares achter het frappante werk. “Een slachtoffer kijkt vaak naar zichzelf als zijnde de verantwoordelijke voor het geweld, terwijl een dader dan weer de situatie als normaal gaat aanzien. Vaak wordt geweld dusdanig gebagatelliseerd dat daders niet eens nog doorhebben dat ze volledig fout bezig zijn. Het werk spreekt ook rechtstreeks de omstanders aan. Hoeveel keren werd een slachtoffer van huiselijk geweld genegeerd door familie en vrienden? In een poging de zaken niet te laten escaleren blijven we er blind voor en reageren we niet, vaak met catastrofale gevolgen.”

Ook Marion Plumet, een kunstenares die in het verleden zelf het slachtoffer werd van een verkrachting, raakt een erg gevoelige snaar bij de bezoekers. “Langsheen 150 schilderijen maken bezoekers kennis met de meest sociaal aanvaarde vorm van geweld” verklaart ze. “Mijn poes, mijn slet of zelfs mijn slaaf? Het zijn uitdrukkingen die meer en meer hun weg vinden naar het normale taalgebruik. Niemand kan het bezit zijn van iemand anders maar toch durven we niet spreken wanneer we dergelijke uitdrukkingen horen. Uiteindelijk beginnen we die termen ook te horen op straat en zelfs op de speelplaats van scholen, waar kinderen het taalgebruik van thuis doortrekken naar de kinderen uit hun klas.”