Als geen ander kent Brugge een boeiende geschiedenis. Die bestaat niet enkel uit grootse gebeurtenissen, maar nog meer uit vele ‘petites histoires’, kleine wetenswaardigheden die zelden of nooit worden opgerakeld. In de reeks “Brugsche vertalseltjies” diept gediplomeerd stadsgids Chris Weymeis weetjes op uit een rijkgevulde historische grabbelton. Deze week: Sinterklaas in Sint-Jan en de Potterie.
Op 6 december komt Sinterklaas. Het is een van de steeds kleiner wordende groep feesten uit de christelijke leefwereld die nog ruime bekendheid genieten. Minder bekend is dat er in december nog andere kerkelijke feesten zijn die vroeger speciaal op de kalender stonden aangeduid.
Zo werd op 4 december Sint-Barbara gevierd, de patroonheilige van de mijnwerkers, maar ook van de brandweerlieden. Daarom gingen de pompiers vroeger eerst naar de mis in de Heilig Bloedkapel, om daarna gezellig samen te vieren in de kazerne.
Bijzonder druk
Twee dagen na Barbara komt de Sint, de kindervriend. Een aparte viering vond plaats in het Sint-Janshospitaal. In 1934 gebeurde dat door de “Xaverian Boys”. Sinterklaas kwam niet alleen. Hij werd vergezeld door onder anderen de heiligen Nicodemus en Sint-Pieter, dansende clowns, patissiers, Spanjaarden en anderen. Zij hadden het volgens een krantenbericht allen bijzonder druk “met die ontelbare ongelukkigen, lijdende in de zalen der teringlijders waar we langs vele wangen tranen zagen rollen bij het horen der lustige muziek.”
Niet enkel in Sint-Jan werd naar de Sint uitgekeken. Ook de zusters van Onze-Lieve-Vrouw van de Potterie deden dat. Op de vooravond van zijn feest mochten de zusters met de stoel waarop hun naam was vermeld naar de kamer van “Mevrouw”, om er hun Sint-Niklaas in ontvangst te nemen. Die bestond uit sneukelingen, schrijfpapier, briefomslagen en een stukje candiessuiker. Dat was nog niet alles. De vier jongste zusters mochten daarna op hun beurt hun “Sinterklaas” gaan vragen bij de medezusters.
Jongste zuster
Ook in het Sint-Janshospitaal in Damme, waar zusters van dezelfde congregatie als in de Potterie verbleven, werd Sinterklaas gevierd. Daar mochten de zusters niet enkel bij Moeder-overste aankloppen voor hun “Sinte Klaas”, maar de jongste zuster, wiens taak het was om haar medezusters ‘s morgens wakker te luiden, mocht aan haar collega’s haar deel vragen. Dat vond ze ‘s morgens in een kring rond de klokkenstreng.
De zusters van de Potterie keken ook uit naar 28 december, het feest van de Onnozele kinderen zoals die dag vroeger werd genoemd. Dan werd een jonge zuster gekozen tot “Mevrouw” voor één dag. Ze werd daarna triomfantelijk door de zalen rond gevoerd tot groot verzet van de ouderlingen. Zij koos ook haar “personeel” die ze de gekste bevelen gaf tot jolijt van iedereen. (CW)
Herlees alle afleveringen via www.kw.be/dossier/Brugsche vertalseltjies. Lezers met vragen over een Brugs historisch onderwerp kunnen terecht op brugseverhaaltjes@gmail.com.
