Samen met twaalf andere Vlaamse begijnhoven werd het Prinselijk Begijnhof Ten Wijngaarde op 2 december 1998 ingeschreven op de UNESCO Werelderfgoedlijst. Binnen een kleine twee maanden is dat dus exact 25 jaar geleden.
Traditie
De Vlaamse begijnhoven getuigen op buitengewone wijze van de culturele traditie van de begijnen die zich in de middeleeuwen in Noordwest-Europa ontwikkelde. Deze begijnen waren doorgaans ofwel ongehuwde vrouwen of weduwes die een aan God toegewijd leven startten, zonder zich evenwel terug te trekken uit de wereld. In de 13de eeuw stichtten ze de begijnhoven, omheinde gemeenschappen die bedoeld waren om in hun spirituele en materiële behoeften te voorzien.
Stad in de stad
De Vlaamse begijnhoven vormden architecturale ensembles, omheind door buitenmuren of grachten, met poorten die overdag openden voor de buitenwereld. Binnen waren ze samengesteld uit huizen, kerken, bijgebouwen en groene ruimten, georganiseerd volgens een ruimtelijk concept van stedelijke of landelijke oorsprong, en gebouwd in stijlen die specifiek zijn voor de Vlaamse culturele regio. Ze vormen als het ware ‘een stad in een stad’.
Burgemeester Dirk De fauw: “Als eigenaar en beheerder van zo’n belangrijke werelderfgoedsite beslisten we dat het Begijnhof een levende plek moet blijven waarbij de uitzonderlijke universele waarden van de plek, zoals vastgelegd door de Unesco Werelderfgoederkenning, gekoesterd en bestendigd moeten worden.”
“Het Brugse begijnhof vormt immers een unieke ‘stilteplek/oase van stilte’ in het stadscentrum. Al acht eeuwen lang wordt het Prinselijk Begijnhof Ten Wijngaarde bewoond door religieuzen en alleenstaande vrouwen, een city of ladies.”
Overleg
Schepen van Monumentenzorg Franky Demon vult aan: “De opeenvolgende vieringen van werelderfgoed waren voor ons een grondige reden om de inspanningen te verhogen. We hebben de banden met het Werelderfgoedcentrum van Unesco versterkt, in nauwe samenwerking met de Vlaamse overheid.”
“Daarbij zetten we in op intensiever overleg en afgewogen keuzes tussen enerzijds instandhouding van het werelderfgoed en anderzijds nieuwe initiatieven die onze stad levendig houden. Daarnaast werken de betrokken stadsdiensten nauwer samen om het managen van het Brugse werelderfgoed in goede banen te leiden. Dat levert concrete resultaten op.”
Nieuwe renovatiecampagne
Stad Brugge heeft in de jaren 1970 het Begijnhof grondig gerestaureerd, waarna het monasterium verder instond voor het beheer en de verhuur van de woningen. Sinds 1 april 2020 werd, in onderling overleg, een vroegtijdig einde gesteld aan de erfpachtovereenkomst uit 1934. Sindsdien verhuurt Stad Brugge de circa 40 wooneenheden aan particulieren (huursters). Stad Brugge kreeg hierdoor meer zicht op de toestand van het patrimonium, en besliste dat een nieuwe grote renovatiecampagne noodzakelijk is.
Volgens schepen van Patrimoniumbeheer Minou Esquenet besliste het stadsbestuur al snel dat het noodzakelijk is om niet enkel een ontwerpteam aan te stellen voor de opmaak van een masterplan en bouwdossiers, maar ook een team dat de immateriële waarden van de site moet gaan identificeren en vervolgens gaan waarderen als basis van het masterplan: “Het team Parcum vzw, Kadoc-KULeuven, Waerbeke vzw, Karvansera bv en Kessel Consultants werd in juli 2023 hiervoor aangesteld.”
“Gezien we hier als beheerder van werelderfgoed uniek bezig zijn, en ons dus niet enkel focussen op de gebouwen maar ook aandacht hebben voor de immateriële waarden, vonden we ook de Brugse experte op vlak van immaterieel erfgoed, Jorijn Neirinck, bereid om de stad hierin te ondersteunen. Jorijn is vice-voorzitster Vlaamse Unesco Commissie”, zegt schepen Minou Esquenet.
Werelderfgoedlogo
25 jaar Unesco Werelderfgoederkenning van het Begijnhof wil de Stad Brugge niet zomaar aan zich laten voorbij gaan. Daarom komt er een infobord aan de toegang van het Begijnhof. Daarnaast is er in de kasseien toegangsweg van het Begijnhof een bronzen werelderfgoedlogo ingewerkt.
Bij de inhuldiging van het werelderfgoedlogo werden verschillende stakeholders uitgenodigd: de bewoonsters, het team van de immateriële waarden, Jorijn, het Agentschap Onroerend Erfgoed, … maar ook Unesco Werelderfgoedcentrum. Het Unesco Werelderfgoedcentrum verontschuldigde zich maar bezorgde zijn wensen aan Stad Brugge én uitdrukking dat ze vertrouwen hebben dat de komende periode voldoende uitwisseling zal zijn tussen Brugge en Parijs…..
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
