Een bijenburcht in je tuin, dat is een van de nieuwe ideeën waarmee imker Bart Vandepoele de wilde bij een veilige thuishaven probeert te bezorgen. Bart is coördinator van de Week van de Bij en al jarenlang een gepassioneerd imker. “Met enkele kleine ingrepen kun je al snel zo’n burcht in je tuin optrekken.”
Bart Vandepoele is regent tuinbouw en startte zijn carrière in het onderwijs. Later werd hij gedetacheerd naar natuurcentrum De Nachtegaal in De Panne, waar hij educatief medewerker werd. Op zijn 17de kreeg hij van zijn oom Eugeen een bijenkast cadeau en sindsdien is Bart een gepassioneerd imker. In 2015 gaf hij het boek “100 kindervragen over bijen”, waarvoor hij de medewerking kreeg van alle Bredense basisscholen, uit. Hij was intussen ook trekker geworden van de Vlaamse Week van de Bij, een functie van waaruit hij via lezingen en tentoonstellingen het lot van de (honing)bij probeert te verbeteren. Vandaag is hij nog altijd coördinator van de Week van de Bij en probeert hij dagelijks burgers en (gemeente)besturen aan te sporen tot bijvriendelijke ingrepen in tuinen en openbare groenzones. Bovendien is hij ook voortdurend op zoek naar nieuwe ideeën die de bedreigde bijen moeten helpen overleven. Het gaat immers niet goed met de ijverige bestuivers.
Idee uit Utrecht
Tijdens een bezoek aan Utrecht stootte Bart onlangs op een zogenaamde bijenburcht, een kunstmatig opgebouwd onderkomen voor wilde bijen. “Utrecht is een grote stad van enkele honderdduizend inwoners. De stad is nog in volle expansie en het lokaal bestuur wil die uitbreiding gepaard laten gaan met meer groen. Daarbij wordt ook aan de bijenpopulatie gedacht. Het idee van een bijenburcht heb ik dan ook daar gepikt. Het leek een creatieve manier om ook voor de wilde bij iets te doen. Iedereen kent al wel de bijenhotels, waarvan ik er ook een in de tuin staan heb. Maar slechts 20 procent van de wilde bijen vindt daar een onderkomen in. 80 procent leeft immers ondergronds. Met een bijenburcht komen we aan hen tegemoet.”
De basis van zo’n bijenburcht is niet meer dan een goede 30 cm zand, afgeboord met wat stenen en oude boomstronken. “De meeste bijensoorten nestelen in de grond, vaak in schuine of verticale wanden of hellingen. De open, zandige grond van de bijenburcht vormt een uiterst geschikte nestgelegenheid voor diverse soorten zandbijen. Door ook stengels en houtstronken toe te voegen aan de burcht, wordt het bovendien een geschikte nestelplek voor metselbijen. De combinatie van meerdere soorten nestgelegenheid maakt de bijenburcht een unieke woonplek voor veel bijensoorten.”
De juiste plek
Om wilde bijen te lokken naar de burcht is het essentieel de bijenburcht op een geschikte plek en met het juiste materiaal aan te leggen. Minstens zo belangrijk is het om de bijenburcht goed te onderhouden. “Bijen houden van warme omstandigheden”, legt Bart uit. “Kies daarom een zonnige plaats met een droge ondergrond. Zorg dat de burcht op het zuiden is georiënteerd. Door de halvemaanvorm wordt meer warmte vastgehouden. Dat zorgt meteen ook voor variatie in het microklimaat, waar ook andere insecten van profiteren. Bescherming tegen harde wind is ook belangrijk. Zoek daarom een beschutte plek uit of creëer beschutting rondom de burcht in de vorm van een heg of takkenril. Bijen hebben binnen een straal van 100 meter voldoende nectar en stuifmeel nodig. De aanwezigheid van veel bloeiende inheemse kruiden en struiken op de gekozen locatie is daarom essentieel. En ook in een kleine tuin is een bijenburcht goud waard.”
Al zes bijenburchten
Barts goede voorbeeld in eigen tuin kreeg intussen al op verschillende plaatsen in West-Vlaanderen navolging. “Onze provincie telt al zes bijenburchten: in Brugge, Izegem, Ichtegem, Veurne , Torhout en Knokke-Heist. Het gaat vaak om grotere burchten op openbare domeinen. Maar voor alle duidelijkheid en voor wie er zelf aan de slag mee wil in de tuin: ook een kleine bijenburcht kan al veel bijdragen. Aan de slag dus!”
Hoe je zo’n bijenburcht opbouwt, vind je op https://www.vlaanderen.be/week-van-de-bij/help-de-bij/voor-iedereen/bouwen-van-een-bijenburcht.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
