Boomverzorger Robin Uzeel: “In een mammoetboom zat ik toch al eens zo’n 60 meter hoog”

Redactie KW

Ter land, ter zee of in de lucht. Dagelijkse kost voor werkmensen die tot ongekende hoogtes klimmen of afzakken naar de diepere regionen. Van hoogte- of dieptevrees is er bij hen dan ook geen sprake. Tien weken lang gaan we met KW.be op zoek naar zulke mensen met een ‘hoog’, dan wel een ‘laag’ beroep. Deze week: De Ieperse boomchirurg Robin Uzeel bekommert zich over het welzijn van bomen.

De 42-jarige Ieperling woont momenteel in Diksmuide en al zeven generaties lang is de familie Uzeel verweven met de natuur, in het bijzonder met de verzorging van bomen. “Mijn vader heeft mij die fascinatie voor bomen met de paplepel ingegeven”, vertelt Robin. “Ik tracht mijn twee zonen, net als mijn pa destijds, de stiel te leren. Op mijn negentiende heb ik de zaak van hem overgenomen. Voordien had ik nog een opleiding gevolgd in Eindhoven en Arnhem, omdat ik me nog meer wilde specialiseren.”

Wat is de grootste hoogte waarop je je ooit begaf?

“Dat moet ongeveer op een hoogte van 60 meter zijn geweest, toen ik klom in een mammoetboom. Als boomverzorger mag je dus geen last hebben van hoogtevrees; want je moet vaak erg hoog klimmen.”

De term ‘boomchirurgie’ wordt geassocieerd met achterhaalde methodes. Men spreekt tegenwoordig van boomverzorging. Waarom zijn die methodes zo achterhaald?

“Ik beschouw mezelf niet als een boomchirurg hoor, maar noem mezelf een boomspecialist. Wel gebruik ik nog altijd bepaalde technieken van vroeger, maar dan wel op mijn manier. Die technieken heb ik bijgeschaafd door veel te experimenteren. Ondertussen ben ik al meer dan 24 jaar bezig en heb ik mij vooral gespecialiseerd in het behoud van oude zieke bomen.”

Boomverzorger Robin Uzeel:

“Vroeger hebben de boomchirurgen vooral veel wetenschappelijke experimenten gedaan op oude bomen, in het kader van ziektebestrijding, verankering en dergelijke meer. De moderne boomverzorger dankt zijn kennis daar op vandaag aan. Maar vroeger spraken de mensen nog over twee soorten boomverzorgers: de boomsnoeiers en de boomchirurgen. Boomsnoeiers, zoals mijn familie, stonden in voor het onderhoud van stadsbomen en laanbomen. Toen werden de snoeiwerken nog gedaan volgens de regels van de kunst: met de bijl. Ook gebruikten de boomverzorgers nog oude technieken zoals ‘knotten’, en ik ben één van de laatsten die dit heeft geleerd. Het vereist veel vaardigheid en het is lastig uit te voeren, maar je bekomt er wel een mooi resultaat mee. Tegenwoordig worden de snoeiwerken met een kettingzaag of handzaag gedaan. Uiteraard evolueert iedere stiel doorheen de jaren en worden bepaalde ingrepen dus niet meer gedaan. Dat komt ook door de huidige wetenschappers en boomverzorgers, die niet een bepaalde visie hebben, maar binnen vijf jaar is dat misschien weer anders.”

Wat gebruikt een boomverzorger zoal om het hout te verduurzamen? Om het te verweren tegen beschadiging ofwel verrotting?

“Ik gebruik zeker producten en systemen om de wonden te ontsmetten en preventief te behandelen tegen parasieten. Maar het probleem is dat er tegenwoordig niet veel producten erkend zijn. Beschadiging van bomen merk ik allereerst op aan de hand van een VTA-controle. Dat is een visuele veiligheidscontrole naar stabiliteit en levensvatbaarheid van de boom in kwestie. Ik kan dus met het blote oog zien of een boom al dan niet beschadigd is.”

Waarom is de verzorging van bomen zo belangrijk? Herstelt de natuur zich niet op zichzelf?

“In de ongerepte natuur is boomverzorging inderdaad niet nodig, maar in onze samenleving lopen bomen veelal schade op door toedoen van de mens. Zo kunnen de wortels van bomen aangetast worden, als er sprake is van grondverdichting. Dat is vaak het geval in gebieden waar veel gebouwen zijn, zoals in steden.”

Boomverzorger Robin Uzeel:

Wat kunnen mensen doen om bomen te behoeden tegen beschadiging?

“Wanneer je de tuin wilt aanleggen of gaat bouwen op basis van een vormend ontwerp, is het aangeraden om zeker advies te vragen aan een boomspecialist. Mensen zoals ik dus (knipoogt).”

Waarom worden de praktijken van een boomchirurg vandaag de dag niet meer als correct aanzien door de Sociaal-Economische raad van Vlaanderen?

“De laatste 10 jaar is er sprake van een generatie boomverzorgers, die een andere visie heeft dan pakweg 20 jaar geleden. Wel is er nu meer algemene kennis rond bomen, wat een goeie zaak is. Maar tegenwoordig zouden de verzorgers liever de boom laten sterven, in plaats van bepaalde ingrepen te doen. Omdat ze ervan overtuigd zijn dat alles biologisch moet zijn, maar bepaalde ziektes kún je gewoon niet biologisch bestrijden. En als er niets gedaan wordt, dan kan het fataal zijn voor de boom. Voor bomen in bossen is dat een goede zaak, maar in een tuin of park, waar een boom staat van bijvoorbeeld 200 jaar oud, heb ik daar toch een ander idee over.”

(Robin Cocle – Foto’s GF/JT)